Quốc hội thông qua Luật Quản lý nợ công (sửa đổi) với tỉ lệ tán thành 91,33%

Chiều ngày 10/12, với 432/433 đại biểu tán thành (đạt 91,33%), Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Quản lý nợ công (sửa đổi), tạo khuôn khổ quản lý hiện đại, đồng bộ, tăng cường phân cấp, đẩy mạnh cải cách thủ tục và nâng cao tính linh hoạt trong điều hành nhằm bảo đảm hiệu quả quản lý nợ công.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu trước Quốc hội. Ảnh: Nam An

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Luật trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết dự thảo Luật được rà soát thống nhất với các luật có liên quan như Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Điều ước quốc tế, Luật Đầu tư công, Luật Các tổ chức tín dụng, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp…, nhằm bảo đảm tính rõ ràng trong quản lý nợ công và thống nhất về thể thức văn bản.

Theo Bộ trưởng, dự thảo đã hoàn thiện các khái niệm điều ước quốc tế, thỏa thuận vay, hạn mức bảo lãnh; bổ sung thẩm quyền cho Chính phủ trong điều hành linh hoạt khi hạn mức bảo lãnh có thể vượt mức tăng trưởng GDP của năm trước. Đồng thời, Luật giao Chính phủ quy định chi tiết quy trình lập, phê duyệt và công bố kế hoạch vay, trả nợ công hằng năm.

Dự thảo hoàn thiện các khái niệm về điều ước quốc tế, thỏa thuận vay, hạn mức bảo lãnh, qua đó tăng tính minh bạch và thuận lợi trong thực hiện. Luật cũng bổ sung thẩm quyền cho Chính phủ trong điều hành hạn mức bảo lãnh, cho phép linh hoạt xử lý trong trường hợp hạn mức có thể vượt mức tăng trưởng GDP của năm trước.

Đối với vốn vay ODA và vay ưu đãi nước ngoài, Luật cắt giảm một số thủ tục, đơn giản hóa nội dung đề xuất khoản vay, rút gọn một bước thẩm tra và thẩm định của Bộ Ngoại giao và Bộ Tư pháp đồng thời với việc xin ý kiến các bộ, ngành liên quan. Việc cải cách này nhằm đẩy nhanh tiếp cận nguồn vốn và rút ngắn thời gian chuẩn bị dự án.

Bộ trưởng cũng cho biết Luật Quản lý nợ công (sửa đổi) mở rộng đối tượng được đề xuất vay. Theo đó, chủ thể đề xuất khoản vay là các bộ, ngành Trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và doanh nghiệp nhà nước. Quy định mới mở rộng hơn so với dự thảo ban đầu, cho phép doanh nghiệp có tỉ lệ sở hữu vốn nhà nước chi phối trên 50% được đề xuất khoản vay, nhằm tăng khả năng tiếp cận nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các chủ thể trong nền kinh tế.

Đối với minh bạch dữ liệu nợ công, Bộ trưởng cho hay Luật bổ sung quy định giao Bộ Tài chính xây dựng cơ sở dữ liệu nợ công thống nhất, ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ và chuyển đổi số, và thực hiện báo cáo hằng tháng về nợ công; bổ sung, làm rõ quy định chuyển tiếp nhằm bảo đảm tính liên tục, không gián đoạn trong quá trình thực hiện các chương trình, dự án đã được Quốc hội cho phép áp dụng cơ chế đặc thù. Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung quy định miễn thuế thu nhập từ lãi trái phiếu Chính phủ cho cả nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Kết quả biểu quyết Luật Quản lý nợ công (sửa đổi). Ảnh: Trần Nam

Trong phần giải trình thêm, Bộ trưởng thay mặt Chính phủ làm rõ các vấn đề liên quan đến phân cấp trong đàm phán điều ước quốc tế và thỏa thuận vay; cơ chế vay lại và chia sẻ rủi ro; điều kiện vay lại của địa phương; quản lý bảo lãnh Chính phủ; và phát hành trái phiếu chính quyền địa phương. Chính phủ cũng kiến nghị giữ thẩm quyền Thủ tướng phê duyệt đề xuất khoản vay để bảo đảm thống nhất chỉ đạo trong thu hút và sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi.

Bộ trưởng nhấn mạnh dự thảo bổ sung quy định cho phép các ngân hàng thương mại tham gia cho vay lại bên cạnh ngân hàng chính sách, góp phần bãi bỏ cơ chế độc quyền, tăng cạnh tranh và nâng cao chất lượng thẩm định.

Với việc tiếp thu đầy đủ ý kiến đại biểu Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, dự thảo Luật được hoàn thiện bảo đảm phù hợp Hiến pháp, thống nhất với hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu quản lý nợ công trong giai đoạn mới, đồng thời thúc đẩy cải cách thủ tục và nâng cao hiệu quả huy động, sử dụng vốn vay.

NT