Cây dứa chính vụ
Quang Sơn là xã miền núi nằm ở phía Tây Nam của thành phố Tam Điệp, có nhiều tiềm năng để phát triển sản xuất nông nghiệp với tổng diện tích đất nông nghiệp trên 2.700 ha.
Trong những năm trở lại đây, cây dứa trên vùng đất Quang Sơn đã khẳng định được là cây chủ lực của địa phương. Anh Toàn cho biết: Trước đây, các hộ nông dân tại xã Quang Sơn thường trồng cây dứa Queen bắt đầu từ khoảng tháng 5, tháng 6 âm lịch. Hình thức trồng vẫn theo lối truyền thống, không phủ nilon trên mặt luống, thực hiện bón phân nhiều lần. Hạn chế của lối canh tác này đó là tốn nhiều thời gian và chi phí nhân công trong việc làm cỏ, bón phân; khó áp dụng KHKT một cách triệt để, tỉ lệ ra quả chính vụ tương đối cao, sau khi cây dứa đang sinh trưởng thời gian mới được 6 đến 7 tháng tuổi đến thời điểm tháng giêng hàng năm thì ra quả chính vụ, lúc này cây chưa đảm bảo độ tuổi, dẫn đến quả dứa không đạt sản lượng và thường gặp giá rẻ, khó tiêu thụ, giá trị kinh tế không cao.
Trước thực trạng trên, vốn là cán bộ dân số lại là Chủ tịch Hội Nông dân cơ sở trực tiếp trồng dứa tại địa phương, sau nhiều trăn trở, tìm tòi, thử nghiệm, anh Toàn đã đưa ra sáng kiến áp dụng thành công phương pháp đặt vòng tránh thai cho cây dứa Queen hạn chế ra quả chính vụ, xử lý trái vụ nâng cao giá trị kinh tế.
Cụ thể, sau khi cây dứa được trồng tập trung cao điểm từ tháng 02 đến tháng 05, bắt đầu sinh trưởng tốt sang dịp tháng 09,10 người trồng sẽ buộc dứa (hay còn gọi đặt vòng tránh thai cho cây dứa) để hạn chế tối đa ánh sáng chiếu vào nõn cây dứa, tránh ra quả chính vụ. Tới khoảng tháng 1, tháng 2 năm sau sẽ tiến hành cắt dây buộc để chuẩn bị xử lý ra quả trái vụ.
Theo anh Trần Quốc Toàn, qua thực tế triển khai trên cùng đơn vị diện tích 01 ha trồng dứa Queen áp dụng phương pháp đặt vòng tránh thai hạn chế ra quả chính vụ, xử lý ra quả trái vụ và 01 ha trồng dứa theo phương pháp truyền thống cho thấy hiệu quả kinh tế rõ rệt của sáng kiến.
Áp dụng kỹ thuậtđặt vòng tránh thai cho cây dứa Queen giúp hạn chế tối đa dứa ra quả chính vụ, tỉ lệ bị ra chính vụ chỉ còn từ 5 đến 10% /ha. Cây dứa vào mùa đông nõn dứa vẫn sinh trưởng tốt, không bị cháy đốm lá do sương muối. Sản lượng thu hoạch dứa tại diện tích trồng theo phương pháp truyền thống đạt 45 tấn/ha, giá bán bình quân thời điểm chính vụ 5.000 - 6.000đ/kg, lợi nhuận đạt 95,5 triệu đồng. Trong khi đó sản lượng tại diện tích áp dụng phương pháp đặt vòng tránh thai cho dứa đạt 50 tấn/ha, giá bán bình quân thời điểm trái vụ 10.000đ/kg, lợi nhuận đạt gần 285 triệu đồng/ha, tăng cả về sản lượng và về giá khi bán vào thời điểm trái vụ.
Sáng kiến này có thể áp dụng rộng rãi trong các hộ gia đình.Hiện nay, trên địa bàn xã Quang Sơn có trên 2.000 ha đất trồng dứa được áp dụng KHKT đặt vòng tránh thai cho cây dứa Queen hạn chế ra quả chính vụ, xử lý trái vụ, góp phần hình thành và phát triển thành vùng sản xuất dứa tập trung và bền vững, tạo ra lượng hàng hoá lớn cung cấp cho thị trường trong và ngoài tỉnh. Bên cạnh đó, từ những cánh đồng dứa trải dài xanh mướt đã tạo ra các địa điểm du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm thu hút giới trẻ tới thăm quan, check in, thúc đẩy phát triển kinh tế tại địa phương.
Vừa qua, sáng kiến “Đổi mới phương pháp KHKT cho cây dứa Queen hạn chế ra quả chính vụ, xử lý trái vụ nâng cao giá trị kinh tế trên địa bàn xã Quang Sơn, thành phố Tam Điệp” của anh Trần Quốc Toàn đạt giải Ba Cuộc thi Sáng tạo Sáng tạo Kỹ thuật Nhà nông toàn quốc lần thứ X năm 2024 do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức.
Phạm Hường