Gỡ “nút thắt” chính sách và lời giải cho bài toán liên kết bền vững

Hội nghị có sự tham dự của đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành tỉnh; đại diện các tổ chức hiệp hội, doanh nghiệp: Hiệp hội Sâm Lai Châu, Hội Nông sản tỉnh, Chi hội chè Lai Châu; Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, Bưu điện tỉnh Lai Châu; Công ty TNHH giống vật tư nông nghiệp Lai Châu; 162 cán bộ Hội Nông dân các xã, phường, Hội viên nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi, các chủ thể OCOP.

Bức tranh nông nghiệp, nông dân Lai Châu

Trước khi bước vào phiên đối thoại trực tiếp, bức tranh nông nghiệp, nông dân Lai Châu năm 2025 hiện lên đầy khởi sắc qua báo cáo tổng hợp của Hội Nông dân tỉnh và phóng sự được trình chiếu tại Hội nghị. Có thể thấy, tư duy sản xuất của người nông dân vùng biên đã có sự chuyển dịch mạnh mẽ từ "sản xuất nông nghiệp" sang "kinh tế nông nghiệp".

Năm 2025, tỉnh Lai Châu tập trung chỉ đạo phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung, quy mô lớn, tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị đối với các sản phẩm chủ lực. Đến nay đã hình thành các vùng sản xuất tiêu biểu như: gần 4.000 ha lúa hàng hóa; gần 11.000 ha chè; gần 13.000 ha quế; trên 7.400 ha mắc ca; hơn 8.000 ha cây ăn quả; nuôi cá lồng với thể tích gần 144.000 m³; trên 18.000 đàn ong; trên 130 ha Sâm Lai Châu; việc đầu tư hạ tầng vùng sản xuất được đặc biệt quan tâm thông qua Đề án 04-ĐA/TU. Giai đoạn 2021 - 2025 đã đầu tư nâng cấp, mở mới gần 491 km đường sản xuất tại các vùng cây trồng chủ lực, với tổng vốn phân bổ trên 324,8 tỷ đồng. Hạ tầng được cải thiện đã tạo điều kiện thuận lợi cho cơ giới hóa, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng hiệu quả kinh tế cao.

Cùng với đó, tỉnh đẩy mạnh phát triển kinh tế tập thể, xây dựng chuỗi liên kết sản xuất – chế biến – tiêu thụ. Toàn tỉnh hiện có 230 hợp tác xã nông nghiệp đang hoạt động, thu hút hơn 2.000 thành viên và trên 2.200 lao động; 22 trang trại quy mô tập trung, góp phần giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân. Công tác quản lý chất lượng, truy xuất nguồn gốc được tăng cường với 21 mã số vùng trồng, 10 mã cơ sở đóng gói, 01 cơ sở nuôi thủy sản và 02 trang trại chăn nuôi an toàn dịch bệnh. Chương trình OCOP được triển khai hiệu quả với 226 sản phẩm được chứng nhận, doanh thu sau chứng nhận tăng bình quân trên 10%, nhiều sản phẩm tăng trên 20%, góp phần nâng cao giá trị gia tăng và thương hiệu nông sản Lai Châu.

Hội Nông dân các cấp đã được kiện toàn tổ chức theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, hoạt động ổn định và hiệu quả. Phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi tiếp tục lan tỏa sâu rộng với trên 6.300 hộ đạt danh hiệu các cấp. Các cấp Hội tích cực hỗ trợ vật tư, giống, máy móc; hướng dẫn xây dựng mô hình liên kết, hợp tác xã, tổ hội nghề nghiệp; tham mưu, quản lý hiệu quả Quỹ Hỗ trợ nông dân với tổng nguồn vốn trên 63 tỷ đồng, hỗ trợ hàng trăm dự án và hộ vay vốn phát triển sản xuất...

Gỡ “nút thắt” chính sách

Hội nghị trở nên sôi động hơn khi bước vào phần đối thoại với hội viên nông dân sản xuất kinh doanh giỏi, cán bộ Hội Nông dân và các chủ thể có sản phẩm OCOP năm 2025. Các câu hỏi tập trung vào ba nhóm vấn đề cốt lõi: Nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới; phát triển công nghiệp, thương mại, dịch vụ; công tác quản lý đất đai; tín dụng, ngân hàng; hạ tầng nông thôn,... 

Cụ thể như: Hội viên nông dân đề nghị bổ sung các loại vật nuôi mới (dúi, hươu, cá mè) vào danh mục được hỗ trợ và kéo dài Nghị quyết 07/2021/NQ-HĐND ngày 22/3/2021 của HĐND tỉnh về nông nghiệp hàng hóa cho giai đoạn 2026 - 2030. Các Hợp tác xã và hộ kinh doanh bày tỏ nhu cầu cấp thiết về vốn vay ưu đãi để đầu tư máy móc, thiết bị chế biến sâu. Hội viên nông dân bày tỏ nhu cầu đầu tư hạ tầng du lịch cho các điểm du lịch cộng đồng (Khoen On, Sin Suối Hồ). Ngoài ra, đầu tư đường nội đồng vùng chè, chỉ đạo các cơ quan liên quan quy định giá cụ thể, tránh tình trạng được mùa mất giá đối với cây chè cũng là những vấn đề nóng được nêu ra...

Với tinh thần thẳng thắn, cởi mở, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Trọng Hải và đại diện lãnh đạo các sở, ngành đã trả lời đúng trọng tâm, ngắn gọn, dễ hiểu và đưa ra những giải pháp cụ thể cho từng nhóm vấn đề, trong đó nhấn mạnh: UBND tỉnh đang xây dựng trình Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết phát triển nông nghiệp, hàng hoá, dược liệu theo hướng kinh tế xanh giai đoạn 2026 - 2030 để tiếp nối các chính sách hiện hành. Đồng thời, giới thiệu các kênh vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội và Quỹ hỗ trợ phát triển Hợp tác xã. Đối với các vật nuôi mới, UBND tỉnh sẽ chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan có liên quan thường xuyên rà soát, cập nhật thông tin dữ liệu và tham mưu đề xuất ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật đối với những giống vật nuôi khi đáp ứng đủ điều kiện, đảm bảo phù hợp với quy định pháp luật. Tỉnh sẽ xem xét lồng ghép các nguồn vốn đầu tư công, Chương trình mục tiêu quốc gia và các nguồn hợp pháp khác để từng bước hỗ trợ đầu tư hạ tầng phục vụ phát triển du lịch, đầu tư công trình nước sinh hoạt và đầu tư hạ tầng sản xuất vùng chè. Tỉnh đang chỉ đạo xúc tiến xây dựng nhà máy chế biến mắc ca, xây dựng quy chế quản lý vùng nguyên liệu chè và hỗ trợ các chủ thể đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử để ổn định đầu ra...

Lời giải cho bài toán liên kết bền vững

Phát biểu bế mạc Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Trọng Hải thay mặt lãnh đạo tỉnh ghi nhận toàn bộ các ý kiến tâm huyết của hội viên nông dân và các chủ thể OCOP, đồng thời chỉ đạo các sở, ngành phải quyết liệt tháo gỡ khó khăn đã được kiến nghị tại Hội nghị. Đồng chí nhấn mạnh, trong giai đoạn tới, mọi hoạt động nông nghiệp phải bám sát mục tiêu "Nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh" và nội hàm phát triển "Xanh - Nhanh - Bền vững" theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh. Để nâng cao năng lực cạnh tranh, xu hướng tất yếu là phải hình thành các tổ chức liên kết chặt chẽ từ khâu cung ứng đầu vào đến bao tiêu, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu quy trình sản xuất phải có sự chuyển đổi mạnh mẽ, tuân thủ triệt để việc tiết kiệm giống, nước và ưu tiên sử dụng vật tư hữu cơ; tuyệt đối không sử dụng phân bón hóa học hay thuốc bảo vệ thực vật gây hại cho môi trường.

Hướng tới mục tiêu cụ thể, tỉnh phấn đấu đạt 25% diện tích chè đảm bảo tiêu chuẩn hữu cơ, VietGAP, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Trọng Hải yêu cầu các cấp Hội Nông dân chủ động tuyên truyền, vận động hội viên lựa chọn những vùng canh tác tiềm năng để triển khai. Đồng chí cũng đặc biệt lưu ý đến mô hình kinh tế tuần hoàn, phấn đấu thu gom và tái chế 60% phụ phẩm nông nghiệp để giảm phát thải và cải thiện môi trường sống. Đồng thời mong muốn mỗi tổ chức Hội và hội viên nông dân cần phát huy vai trò chủ thể trong các Chương trình mục tiêu quốc gia, đồng hành trong xây dựng quy chế liên kết vùng nguyên liệu chặt chẽ và tự quản quy trình kỹ thuật. Mỗi xã, bản, hộ gia đình cần nỗ lực xây dựng ít nhất một điển hình kinh tế, xã hội, một điểm nhấn xanh - sạch - đẹp, góp phần xây dựng diện mạo nông thôn Lai Châu hiện đại, giàu bản sắc và ấm no, hạnh phúc và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng du khách khi đến với Lai Châu.

Tại Hội nghị, Hội Nông dân tỉnh phối hợp với các sở, ngành và doanh nghiệp tổ chức ký kết Chương trình phối hợp công tác giai đoạn 2026 - 2030.