Quốc hội chính thức thông qua Luật Đầu tư (sửa đổi)

Sáng 11/12, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Đầu tư (sửa đổi) với 425/436 phiếu tán thành, chiếm tỉ lệ 89.85%. Kết quả biểu quyết thể hiện sự đồng thuận lớn của Quốc hội đối với các nội dung cải cách quan trọng nhằm hoàn thiện thể chế đầu tư, cải thiện môi trường kinh doanh và thúc đẩy thu hút vốn trong bối cảnh mới.

Kết quả biểu quyết Luật Đầu tư (sửa đổi). Ảnh: Nam An

Trước thời điểm Quốc hội tiến hành biểu quyết, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng – thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ – đã trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi). Bộ trưởng cho biết Chính phủ đã nghiên cứu kỹ lưỡng các ý kiến của đại biểu Quốc hội, căn cứ báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Ủy ban Tài chính – Ngân sách, cũng như kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để rà soát, hoàn thiện toàn diện nội dung dự thảo. Việc tiếp thu được thực hiện theo tinh thần cải cách mạnh mẽ, bám sát chủ trương của Đảng và yêu cầu thực tiễn phát triển.

Một trong những điểm nhấn quan trọng của dự thảo là việc thu hẹp phạm vi các dự án phải chấp thuận chủ trương đầu tư. Theo Bộ trưởng, dự thảo luật chỉ giữ lại các trường hợp thực sự cần thiết, chủ yếu tập trung vào những lĩnh vực quan trọng hoặc nhạy cảm như cảng biển, sân bay, viễn thông, xuất bản, báo chí; cùng các dự án thực hiện tại khu vực có ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh. Điều chỉnh này nhằm giảm bớt thủ tục hành chính, tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp trong quá trình chuẩn bị đầu tư.

Một nội dung cải cách lớn khác là việc cắt giảm điều kiện kinh doanh. Chính phủ đã rà soát toàn bộ hệ thống ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, qua đó đề xuất cắt giảm 38 ngành nghề và thu hẹp phạm vi của 20 ngành nghề khác, phù hợp tinh thần Nghị quyết 68 và Nghị quyết 198. Đồng thời, Chính phủ sẽ công bố danh mục ngành nghề phải cấp phép, chứng nhận trước khi hoạt động và danh mục ngành nghề chuyển sang quản lý theo phương thức hậu kiểm, nhằm tạo môi trường kinh doanh minh bạch và thông thoáng hơn.

Cải cách thủ tục cho nhà đầu tư nước ngoài và hoạt động đầu tư ra nước ngoài

Đối với hoạt động đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài, dự thảo luật tiếp tục đưa ra bước cải cách mang tính nền tảng: cho phép thành lập doanh nghiệp trước khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Đây là thay đổi quan trọng giúp rút ngắn đáng kể quy trình đầu tư và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận thị trường Việt Nam. Song song với việc mở rộng quyền, Chính phủ sẽ ban hành các quy định chi tiết nhằm bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, bao gồm trách nhiệm báo cáo trong giai đoạn chưa triển khai dự án và việc đáp ứng điều kiện tiếp cận thị trường ngay từ khâu thành lập tổ chức kinh tế.

Ở chiều ngược lại, đối với đầu tư của doanh nghiệp Việt Nam ra nước ngoài, dự thảo luật đã đơn giản hóa thủ tục, trong đó bãi bỏ yêu cầu chấp thuận chủ trương đầu tư và thu hẹp diện dự án phải xin cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Chính phủ sẽ hướng dẫn cụ thể các trường hợp được miễn thủ tục, tạo điều kiện cho doanh nghiệp chủ động mở rộng hoạt động tại thị trường quốc tế, đồng thời nghiên cứu bổ sung các quy định cần thiết để tăng cường quản lý ngoại hối, bảo đảm an ninh kinh tế và an toàn tài chính quốc gia. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng rà soát sự cần thiết của việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đường sắt 2025 để bảo đảm sự thống nhất trong hệ thống pháp luật; đồng thời bổ sung các quy định liên quan đến dự án bất động sản và quy định cấm kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng – những sản phẩm mới cần được quản lý chặt chẽ hơn.

Luật Đầu tư (sửa đổi) đã được đại đa số đại biểu Quốc hội nhất trí thông qua vào sáng 11/12
Ảnh: Nam An

Kết thúc phần giải trình, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) sau chỉnh lý đã bảo đảm đầy đủ cơ sở pháp lý, đáp ứng yêu cầu thực tiễn và thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng. Luật kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng trong việc hoàn thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo lập khung pháp lý đồng bộ, minh bạch và thuận lợi, qua đó nâng cao chất lượng thu hút đầu tư và thúc đẩy phát triển kinh tế trong giai đoạn tới.

Lam Anh