Quy hoạch tổng thể Thủ đô bảo đảm phù hợp mô hình chính quyền địa phương hai cấp

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn trình bày Tờ trình

Theo đánh giá chung tại kỳ họp, việc xây dựng Quy hoạch tổng thể Thủ đô với tầm nhìn dài hạn là yêu cầu cấp thiết nhằm hợp nhất hai quy hoạch hiện hành, qua đó bổ sung các định hướng phát triển mới cho Hà Nội trong giai đoạn hiện nay. Việc thống nhất thành một quy hoạch tổng thể không chỉ tạo thuận lợi trong công tác quản lý, tổ chức thực hiện, mà còn góp phần nâng cao hiệu quả thu hút đầu tư, đồng thời bảo đảm phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Trình bày Tờ trình tại kỳ họp, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, Nghị quyết được xây dựng nhằm triển khai hiệu quả quy định tại khoản 5 Điều 6 Nghị quyết số 258/2025/QH15 của Quốc hội, tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho công tác lập, thẩm định và phê duyệt Quy hoạch tổng thể Thủ đô với tầm nhìn 100 năm. Quy hoạch này sẽ thay thế Quy hoạch Thủ đô và Quy hoạch chung Thủ đô đang được áp dụng.

Mục tiêu của việc ban hành Nghị quyết là nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác quy hoạch, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất với quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch ngành, quy hoạch tỉnh và hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Qua đó, tạo dư địa phát triển cho các dự án đầu tư lớn, đẩy nhanh tiến độ triển khai, hình thành các động lực tăng trưởng mới, nâng cao vị thế Thủ đô trên trường quốc tế, hướng tới mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số trong giai đoạn 2026–2030.

Một điểm đáng chú ý của Nghị quyết là việc rút gọn quy trình lập và thẩm định Quy hoạch tổng thể, song vẫn bảo đảm yêu cầu công khai, minh bạch. Theo đó, nhiệm vụ quy hoạch và đồ án Quy hoạch tổng thể Thủ đô được tổ chức lập song song; trong đó, nhiệm vụ quy hoạch phải được phê duyệt trước để làm cơ sở hoàn thiện đồ án.

Nghị quyết cũng quy định rõ nguyên tắc xác định chi phí, định mức chi phí cho việc lập, rà soát và điều chỉnh Quy hoạch tổng thể Thủ đô, sử dụng từ nguồn kinh phí chi thường xuyên của thành phố. Thời gian lập nhiệm vụ quy hoạch và đồ án dự kiến từ 2 đến 3 tháng; thời hạn thẩm định tối đa 10 ngày đối với nhiệm vụ và 20 ngày đối với đồ án; thời hạn phê duyệt không quá 10 ngày kể từ khi UBND thành phố nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Đối với việc điều chỉnh quy hoạch, Nghị quyết yêu cầu Quy hoạch tổng thể Thủ đô được rà soát định kỳ 5 năm hoặc khi xuất hiện yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội mới. Việc điều chỉnh tổng thể hoặc cục bộ được thực hiện trong trường hợp có thay đổi về mục tiêu chiến lược, quy hoạch cấp trên, địa giới hành chính, yếu tố thiên tai, biến đổi khí hậu, biến động lớn về kinh tế – xã hội hoặc yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh. Hồ sơ quy hoạch bao gồm cả hồ sơ giấy và hồ sơ điện tử, trong đó tích hợp cơ sở dữ liệu địa lý GIS.

Báo cáo thẩm tra tại kỳ họp, Trưởng ban Đô thị HĐND thành phố Đàm Văn Huân cho biết, ngày 11-12-2025, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 258/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô. Tại khoản 5 Điều 6 của Nghị quyết, Quốc hội giao HĐND thành phố quy định cụ thể nội dung, định mức chi phí, đơn giá, thành phần hồ sơ, trình tự, thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt và điều chỉnh Quy hoạch tổng thể Thủ đô.

Để bảo đảm thành phố kịp thời triển khai lập, thẩm định và phê duyệt Quy hoạch tổng thể Thủ đô, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các dự án lớn, có tính lan tỏa cao, việc ban hành Nghị quyết của HĐND thành phố là yêu cầu cần thiết và cấp bách.

Tuy nhiên, Trưởng ban Đô thị HĐND thành phố đề nghị UBND thành phố tiếp tục bổ sung đánh giá đầy đủ cơ sở thực tiễn, làm rõ những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình đồng thời thực hiện Quy hoạch Thủ đô và điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô, như tình trạng chồng chéo, khó khăn trong tổ chức thực hiện và những bất cập do thay đổi mô hình chính quyền địa phương. Qua đó, làm rõ hơn sự cần thiết của việc ban hành Nghị quyết và chủ trương chỉ lập một Quy hoạch tổng thể Thủ đô trên địa bàn thành phố.

Thảo luận tại kỳ họp, Viện trưởng Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội Lưu Quang Huy nhấn mạnh, việc xây dựng Quy hoạch tổng thể Thủ đô với tầm nhìn dài hạn nhằm hợp nhất hai quy hoạch hiện hành là giải pháp quan trọng để bổ sung các định hướng phát triển mới cho Hà Nội trong giai đoạn hiện nay. Việc thống nhất thành một quy hoạch sẽ tạo thuận lợi trong công tác kêu gọi đầu tư, đồng thời phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Các ý kiến thảo luận cũng cho rằng, tại thời điểm Chính phủ phê duyệt Quy hoạch Thủ đô và Quy hoạch chung Thủ đô, mô hình chính quyền địa phương hai cấp chưa được triển khai, do đó đây là thời điểm phù hợp để rà soát, điều chỉnh quy hoạch theo mô hình mới. Thực hiện chỉ đạo của Trung ương, Hà Nội được xác định là địa phương phải đạt tốc độ tăng trưởng hai con số, trong đó từ năm 2026 trở đi phấn đấu đạt mức tăng trưởng khoảng 11%, cao hơn giai đoạn trước. Vì vậy, việc hợp nhất hai quy hoạch và triển khai các dự án phát triển mới là yêu cầu tất yếu.

Nghị quyết được HĐND thành phố thông qua xác định rõ trên địa bàn thành phố chỉ lập một Quy hoạch tổng thể Thủ đô, trên cơ sở cụ thể hóa các nội dung của quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, đồng thời tích hợp và lồng ghép các nội dung của Quy hoạch Thủ đô và Quy hoạch chung Thủ đô hiện hành.

Theo quy định, Quy hoạch tổng thể Thủ đô sau khi được phê duyệt sẽ thay thế Quy hoạch Thủ đô và Quy hoạch chung Thủ đô. Quy hoạch này có giá trị pháp lý tương đương quy hoạch tỉnh theo pháp luật về quy hoạch và quy hoạch chung thành phố theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn.

Đồng thời, Nghị quyết quy định đầy đủ, cụ thể về nội dung, định mức chi phí, đơn giá, thành phần hồ sơ, trình tự, thủ tục lập, thẩm định, phê duyệt và điều chỉnh Quy hoạch tổng thể Thủ đô, làm cơ sở để tổ chức triển khai thống nhất, hiệu quả trong thời gian tới.

Bảo Vy - Thanh Thủy