Tập trung vào điểm nghẽn, nhiệm vụ khó trong phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Quảng Ninh đang ngày càng vươn lên mạnh mẽ, trở thành một cực tăng trưởng năng động của khu vực phía Bắc, đặc biệt là từ khi tỉnh xác định đặt phát triển khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực dẫn dắt sự phát triển trong kỷ nguyên mới. Với tinh thần thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, tỉnh đã thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế và thách thức, từ đó ưu tiên tập trung mọi nguồn lực vào các phần việc, nhiệm vụ khó khăn nhưng mang tính đột phá và nền tảng. Chiến lược này không chỉ nhằm tạo ra những bước đi vững chắc mà còn hướng tới mục tiêu xây dựng một Quảng Ninh kiểu mẫu, sáng tạo và hiện đại trong tương lai.

Tiên phong kiến tạo nền tảng mới

Thành quả nổi bật đầu tiên đến từ quyết tâm chính trị của Quảng Ninh trong thực hiện Nghị quyết 57 được thể hiện qua công tác lãnh đạo, chỉ đạo và hoàn thiện thể chế. Chỉ trong năm 2025, Tỉnh ủy, Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tỉnh Quảng Ninh và UBND tỉnh đã ban hành tổng cộng 175 văn bản chỉ đạo, điều hành việc triển khai Nghị quyết 57. Đây là bằng chứng rõ nét cho sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của toàn hệ thống chính trị. Cùng với đó, HĐND tỉnh cũng đã kịp thời ban hành các nghị quyết mang tính chất nền tảng, tháo gỡ điểm nghẽn, như Nghị quyết số 52/2025/NQ-HĐND quy định thẩm quyền mua sắm tài sản cho nhiệm vụ KHCN sử dụng ngân sách nhà nước; Nghị quyết số 55/2025/NQ-HĐND về đầu tư, mua sắm hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin, và đặc biệt là Nghị quyết số 57/2025/NQ-HĐND quy định về chính sách thu hút, hỗ trợ nhân lực chất lượng cao về KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số…

Việc hợp nhất bộ phận phụ trách nhiệm vụ KHCN, công nghệ thông tin của Sở Thông tin và Truyền thông với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh thành một đầu mối thống nhất về KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ phù hợp với quy định của Trung ương mà cũng là một nhiệm vụ thể hiện rõ quyết tâm của tỉnh trong việc cơ cấu tổ chức theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, tập trung nguồn lực để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong thực hiện nhiệm vụ.

Nhà máy Ô tô Thành Công Việt Hưng với dây chuyền sản xuất có hàm lượng ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến, hiện đại ở mức cao.

Trong công cuộc cải cách TTHC gắn với chuyển đổi số, tỉnh Quảng Ninh đã đạt được những bước đột phá mang tính lịch sử, thể hiện sự kiến tạo hướng đến người dân và doanh nghiệp. Hệ thống thông tin giải quyết TTHC của tỉnh đã được đưa vào vận hành chính thức, đảm bảo 100% TTHC được xử lý trên môi trường điện tử và kết nối với kho dữ liệu điện tử của tổ chức, cá nhân trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Hành động quyết đoán nhất là việc tỉnh chính thức tắt Cổng dịch vụ công của tỉnh để chỉ sử dụng duy nhất 1 Cổng dịch vụ công quốc gia từ 00h00 ngày 1/7/2025, thể hiện sự tiên phong trong việc thống nhất nền tảng số.

Tỉnh đã thực hiện rà soát và cắt giảm thời gian giải quyết đối với 1.256/2.253 TTHC trên toàn tỉnh, với tổng thời gian cắt giảm là 8.121 ngày/ngày làm việc (đạt 31%). Đặc biệt, đã triển khai tiếp nhận và giải quyết TTHC không phụ thuộc địa giới hành chính đối với 2.206 thủ tục (đạt 97,9%). Kết quả cụ thể, trong tổng số 284.285 hồ sơ TTHC tiếp nhận từ khi triển khai chính quyền địa phương hai cấp, đã giải quyết 267.058 hồ sơ, trong đó 99,1% được giải quyết trước và đúng hạn; cùng với đó, 100% phí, lệ phí trong giải quyết TTHC được thu qua hình thức thanh toán điện tử không dùng tiền mặt.

Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại thủy sản Quảng Ninh ứng dụng KHCN trong sản xuất các sản phẩm OCOP.

Song song với việc hoàn thiện thể chế và cải cách hành chính, công tác phát triển nguồn nhân lực và phổ cập tri thức số được triển khai rộng khắp. Trong năm 2025, toàn tỉnh đã tổ chức 257 lớp bồi dưỡng, tập huấn về chuyển đổi số, kỹ năng số cho trên 24.565 lượt cán bộ, công chức, viên chức; 100% cán bộ, đảng viên được tuyên truyền về Nghị quyết 57-NQ/TW, và 59/59 đảng bộ trực thuộc đã tổ chức sinh hoạt chuyên đề "Đảng viên tiên phong học tập kỹ năng số". Đặc biệt, Quảng Ninh đã thành lập 1.538 tổ công nghệ số cộng đồng với 11.803 thành viên, với phương châm "đến từng ngõ, gõ từng nhà" để phổ cập kỹ năng số cho trên 190.000 hộ gia đình; phong trào "Bình dân học vụ số" đã được triển khai rộng rãi, đạt nhiều hiệu quả tích cực có thể nhìn thấy, đo đếm được, đặc biệt là trong việc thay đổi nhận thức, tư duy, tạo khí thế mới trong toàn xã hội về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Ưu tiên nguồn lực cho nhiệm vụ quan trọng này, đến hết tháng 11/2025, tỉnh Quảng Ninh đã bố trí hơn 872 tỷ đồng (tương đương 2,9% chi ngân sách địa phương) để thực hiện các nhiệm vụ KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Nguồn lực này được sử dụng hiệu quả khi đến hết tháng 11/2025, tỉnh đã hoàn thành 130/138 nhiệm vụ có thời hạn do Trung ương giao theo Nghị quyết 57-NQ/TW, đạt 94,20%; hoàn thành 19/19 nhiệm vụ theo Thông báo Kết luận số 03-TB/BCĐ của Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tỉnh, đạt 100%; 30 nhiệm vụ thường xuyên đã hoàn thành và tiếp tục thực hiện…

Các doanh nghiệp của Quảng Ninh tham gia triển lãm tại Diễn đàn Đổi mới sáng tạo quốc gia lần thứ 7 tổ chức tại tỉnh vào tháng 9/2025.

Với những nỗ lực trên, Quảng Ninh đã gặt hái được những thành tựu nổi bật đáng ghi nhận, trong đó nổi bật là vị trí top 3 toàn quốc về Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp tỉnh (PII) năm 2025. Quảng Ninh cũng được đánh giá là đơn vị cấp tỉnh triển khai Hệ thống điều hành tác nghiệp trong các cơ quan Đảng có lượt sử dụng tích cực về số tài khoản sử dụng, số lượt truy cập, số lượng văn bản đến, đi và lượt chuyển văn bản đến trong toàn quốc. Tỉnh cũng thể hiện rất rõ sự tiên phong, khi là địa phương đầu tiên tổ chức ký kết hợp tác với doanh nghiệp KHCN là Tập đoàn FPT để thúc đẩy phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số và triển khai xây dựng Khu công nghệ số tập trung; là tỉnh đầu tiên tổ chức Hội nghị Xúc tiến đầu tư về KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số...

Tập trung vào các nhiệm vụ khó, xây dựng vững chắc nền tảng

Tuy đã đạt được nhiều kết quả khả quan, đáng ghi nhận, song xác định nhiệm vụ phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là một nhiệm vụ khó, đòi hỏi phải có được những kết quả thực chất, tác động tích cực trực tiếp đến sự phát triển KT-XH, Quảng Ninh cũng đã thẳng thắn nhìn nhận, chỉ ra những thách thức nội tại, xác định những "phần việc khó" cần ưu tiên giải quyết. Với quyết tâm đó, Chương trình công tác năm 2026 của Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tỉnh Quảng Ninh đã được xây dựng với tinh thần tập trung vào những nhiệm vụ mang tính chất chiến lược, giải quyết các "bài toán khó" về thể chế, hạ tầng và dữ liệu, đặt mục tiêu tạo ra sự phát triển đột phá trong trung và dài hạn.

Lãnh đạo Bộ KH&CN và lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh tham quan các gian hàng triển lãm công nghệ tại Diễn đàn khởi nghiệp sáng tạo quốc gia lần thứ 7.

Một trong những ưu tiên hàng đầu trong năm 2026 của tỉnh Quảng Ninh là hoàn thiện thể chế mang tính chất dẫn đường và bố trí đủ nguồn lực tài chính để hoàn thành các nhiệm vụ theo Nghị quyết 57-NQ/TW. Ban Chỉ đạo sẽ tập trung chỉ đạo, xây dựng và hoàn thành bốn Đề án, Kế hoạch trọng tâm để thực hiện nhiệm vụ, gồm: Đề án chuyển đổi số toàn diện giai đoạn 2026-2030, định hướng đến năm 2045; Đề án thí điểm cửa khẩu thông minh tại Móng Cái (Việt Nam) - Đông Hưng (Trung Quốc); Kế hoạch năm 2026 thực hiện “Chương trình khung danh mục nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ưu tiên thực hiện trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đến năm 2030”; và Kế hoạch năm 2026 thực hiện Đề án “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030”.

Xác định dữ liệu số sẽ là nguồn lực chiến lược cho nhiệm vụ phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, là một nhiệm vụ nền tảng và khó khăn nhất, đòi hỏi sự đầu tư lớn, tỉnh đặt ra quyết tâm sẽ xây dựng và hoàn thiện các hệ thống cơ sở dữ liệu đảm bảo nguyên tắc "đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất - dùng chung". Trong đó, nhiệm vụ trọng điểm là lập Đề án xây dựng Trung tâm tích hợp dữ liệu chung của tỉnh trên cơ sở tích hợp 3 Trung tâm dữ liệu hiện có, bao gồm: Trung tâm tích hợp dữ liệu Tỉnh ủy, Trung tâm tích hợp dữ liệu Văn phòng UBND tỉnh và Trung tâm tích hợp dữ liệu tỉnh do Trung tâm Chuyển đổi số và Công nghệ thông tin (Sở Khoa học và Công nghệ quản lý) đảm bảo hiện đại, đồng bộ với Trung ương. Đồng thời, tỉnh đặt mục tiêu Trung tâm giám sát, điều hành thông minh tỉnh Quảng Ninh (IOC) sẽ phải được hoàn thành thủ tục đầu tư trong quý I/2026 và triển khai hoàn thành trong quý III/2026, liên thông và đồng bộ với các cơ sở dữ liệu cốt lõi quốc gia (đất đai, dân cư) và các cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

Sở KH&CN tổ chức họp trực tuyến với các địa phương về tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị vào tháng 8/2025.

Bên cạnh đó, tỉnh sẽ quyết tâm triển khai Kho dữ liệu tập trung trong các cơ quan đảng tỉnh Quảng Ninh phục vụ phân tích, xử lý, cung cấp, lưu trữ, tra cứu dữ liệu; triển khai ứng dụng số, cơ sở dữ liệu trong lĩnh vực tuyên giáo, dân vận phục vụ công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức; triển khai hệ thống cơ sở dữ liệu về cán bộ, công chức, viên chức; số hóa hồ sơ cán bộ từ cơ sở và kết nối liên thông, đồng bộ giữa các cơ quan; vận hành, hướng dẫn thực hiện hệ thống cơ sở dữ liệu về tổ chức đảng, đảng viên, liên thông với hệ thống quản lý cán bộ, công chức, viên chức và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; cập nhật dữ liệu vào phần mềm Hệ thống quản lý hồ sơ công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng…

Về hạ tầng kỹ thuật, bên cạnh việc đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng Khu Công nghệ số tập trung và khu phụ trợ tại phường Tuần Châu và Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại xã Đầm Hà, tỉnh cũng sẽ quyết tâm thực hiện nhiệm vụ khó là mở rộng phủ sóng băng thông rộng (4G, 5G và các thế hệ tiếp theo), xoá hoàn toàn vùng lõm sóng tại vùng sâu, vùng xa, miền núi, biên giới, hải đảo. Đồng thời hợp tác, triển khai thử nghiệm sóng vệ tinh quỹ đạo tầm thấp nếu đủ điều kiện, hướng tới phủ sóng internet vệ tinh trên địa bàn toàn tỉnh. Điều này khẳng định cam kết của tỉnh trong việc đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong công cuộc chuyển đổi số.

Để giải quyết bài toán về nguồn vốn, tỉnh sẽ ưu tiên bố trí nguồn lực từ ngân sách nhà nước kết hợp việc huy động xã hội hóa trong đầu tư KHCN, chuyển đổi số, khởi nghiệp sáng tạo. Trong đó, trước hết sẽ nghiên cứu điều kiện để thành lập Quỹ phát triển KHCN, Quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo và đầu tư khởi nghiệp. Đồng thời thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm có sử dụng ngân sách nhà nước và huy động nguồn lực xã hội hoá, nguồn đầu tư của doanh nghiệp. Công tác thu hút đầu tư sẽ được đẩy mạnh thông qua việc tổ chức Hội nghị Xúc tiến đầu tư vào quý IV/2026, nhằm kêu gọi các tập đoàn công nghệ lớn, các tổ chức nghiên cứu trong và ngoài nước đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ số, công nghệ cao, công nghiệp chế biến, chế tạo, và phát triển Khu công nghệ số tập trung.

Tỉnh Quảng Ninh trao Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, chứng nhận đăng ký đầu tư cho các dự án trong khuôn khổ Hội nghị xúc tiến đầu tư phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tỉnh Quảng Ninh năm 2025.

Quyết tâm giải quyết điểm nghẽn lớn nhất được tỉnh nhận định trên hành trình thực hiện nhiệm vụ phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là vấn đề chất lượng nhân lực, trong thời gian tới, tỉnh sẽ tổ chức ký kết hợp tác với các tổ chức trong nước và quốc tế về đào tạo nguồn nhân lực, trao đổi chuyên gia KHCN; xây dựng chương trình thực hành, thực tập trong các lĩnh vực về AI, STEM… Qua đó nỗ lực đảm bảo toàn tỉnh có 50% trường học được trang bị phòng học STEM và 20% trường học thông minh. Đồng thời triển khai kế hoạch đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng chuyên sâu về kỹ năng số cho lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức các cấp; tiếp tục duy trì, nâng cao hiệu quả mô hình “Tổ công nghệ số cộng đồng” tại 100% đơn vị hành chính cấp xã… Đặc biệt, để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ kiêm nhiệm về chuyển đổi số, KHCN ở cấp xã, tỉnh đã và đang đề nghị Bộ Tài chính và Bộ Khoa học và Công nghệ sớm có các chương trình đào tạo, tập huấn nghiệp vụ chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ, công chức kiêm nhiệm này, thay vì chờ địa phương đăng ký. Việc chủ động đề xuất, yêu cầu sự hỗ trợ chuyên sâu từ Trung ương cho thấy quyết tâm không né tránh khó khăn, đặc biệt là ở cấp cơ sở, nơi vai trò của chuyển đổi số trực tiếp chạm đến người dân.

Trong lĩnh vực ứng dụng, tỉnh sẽ tập trung nghiên cứu, triển khai các nền tảng số dùng chung trong các ngành, lĩnh vực kinh tế có thế mạnh và tiềm năng như: Xây dựng Hệ thống thông tin quản lý du lịch thông minh, tích hợp công nghệ thực tế ảo để số hóa các di sản văn hóa, lịch sử, xây dựng các bản sao số; ứng dụng IoT trong các lĩnh vực lợi thế của tỉnh như nông nghiệp, môi trường, giao thông, y tế; nghiên cứu triển khai các giải pháp công nghiệp thông minh (Smart Factory/Smart Logistics) dựa trên nền tảng 5G/IoT; nghiên cứu, triển khai giải pháp giám sát, kiểm soát an ninh, an toàn, ứng cứu sự cố đối với hoạt động du lịch trên vịnh Hạ Long. Đồng thời, tỉnh cũng sẽ ưu tiên xây dựng và triển khai các Chương trình, Đề án trọng điểm phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số gắn với những lĩnh vực kinh tế có thế mạnh, lĩnh vực kinh tế có tiềm năng của Quảng Ninh như kinh tế hàng không tầng thấp, kinh tế di sản, kinh tế biển, kinh tế tuần hoàn, kinh tế biên mậu, năng lượng tái tạo và kinh tế dữ liệu… Thu hút các doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước đầu tư công nghệ hiện đại, công nghệ cao vào ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và công nghiệp bán dẫn, AI, IoT…

Tỉnh Quảng Ninh và Tập đoàn FPT thống nhất ký kết hợp tác chiến lược về thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; triển khai xây dựng Khu công nghệ số tập trung.

Tỉnh Quảng Ninh đã xác định con đường phát triển dựa trên KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là một cuộc chạy đua không ngừng nghỉ. Phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm năm 2026 và các năm tiếp theo được xác định rõ đã thể hiện quyết tâm chính trị cao của tỉnh trong việc nhận diện rõ những điểm nghẽn, việc khó để dồn lực ưu tiên thực hiện. Qua đó đưa tỉnh không chỉ phát triển nhanh mà còn phát triển thực chất, bền vững, xứng đáng với vai trò là một cực tăng trưởng đột phá trong kỷ nguyên số.