Xây dựng nông thôn mới ở Tuyên Quang: Từ tổng kết thực tiễn năm 2025 đến định hướng phát triển bền vững giai đoạn mới

Tạo nền tảng vững chắc từ chỉ đạo, điều hành đến phát triển kinh tế nông thôn

Bước sang năm 2025, tỉnh đã chủ động kiện toàn bộ máy chỉ đạo, điều phối Chương trình xây dựng NTM theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bảo đảm sự thống nhất, thông suốt từ tỉnh đến cơ sở. Hệ thống văn bản chỉ đạo, kế hoạch triển khai và phân bổ vốn được ban hành kịp thời, sát với yêu cầu thực tiễn. Công tác tuyên truyền tiếp tục được đổi mới theo hướng đi vào chiều sâu, đa dạng hóa hình thức, phát huy hiệu quả vai trò của báo chí, truyền thông cơ sở và các nền tảng số, qua đó nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận xã hội rộng rãi trong nhân dân.

Một điểm nhấn nổi bật trong năm là việc huy động, lồng ghép hiệu quả các nguồn lực đầu tư cho hạ tầng nông thôn. Từ nguồn vốn Trung ương và địa phương, trong giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh đã phân bổ hơn 284 tỷ đồng để đầu tư các công trình giao thông; bê tông hóa trên 1.200 km đường giao thông nông thôn; kiên cố hóa 3.363 km kênh mương; đồng thời đầu tư hàng trăm công trình phục vụ văn hóa, giáo dục, y tế và thương mại khu vực nông thôn.

Nhân dân thôn Khe Cua, phường Đội Cấn tổ chức làm đường nội đồng.

Đến hết năm 2025, tỷ lệ xã đạt tiêu chí thủy lợi và phòng, chống thiên tai đạt gần 83%; tiêu chí y tế và tiêu chí thông tin - truyền thông đều đạt trên 84%. Đặc biệt, hạ tầng số tiếp tục được quan tâm đầu tư, với 100% trung tâm xã có cáp quang, gần 3.000 trạm BTS hoạt động, tạo nền tảng quan trọng thúc đẩy chuyển đổi số ở khu vực nông thôn. Song song với đầu tư hạ tầng, tỉnh tập trung tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, phát huy lợi thế sản phẩm chủ lực, đặc sản địa phương gắn với xây dựng NTM. Trong năm, toàn tỉnh đã hình thành trên 118 chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản; nhiều mô hình kinh tế hợp tác, hợp tác xã hoạt động hiệu quả, từng bước nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm nông nghiệp.

Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) tiếp tục khẳng định vai trò là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn. Toàn tỉnh hiện có 42 sản phẩm nông nghiệp, 4 sản phẩm thủ công mỹ nghệ, 2 sản phẩm sinh vật cảnh và 7 sản phẩm dịch vụ du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái. Trên 97/124 xã, phường đã có sản phẩm OCOP.

Với tổng số 454 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó có 2 sản phẩm đạt 5 sao cấp quốc gia, chương trình OCOP đã góp phần nâng tầm nông sản địa phương, hình thành các chuỗi giá trị bền vững gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ và phát triển du lịch. Đặc biệt, sản phẩm chè Shan Tuyết “1 tôm 1 lá” của Hợp tác xã Sơn Trà, xã Na Hang đang được đề xuất công nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Phạm Mạnh Duyệt nhấn mạnh: “Tuyên Quang xác định tiếp tục cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng sinh thái, hàng hóa, giá trị gia tăng cao; phát triển mạnh sản phẩm OCOP gắn với chế biến, thị trường và du lịch nông thôn; nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, nhất là ở khu vực miền núi, biên giới.”

Nâng tầm chất lượng sống - Tầm nhìn phát triển đến năm 2026

Cùng với tăng trưởng kinh tế, các nội dung về an sinh xã hội, văn hóa và môi trường được tỉnh triển khai đồng bộ, xác định đây là nền tảng quan trọng cho phát triển bền vững. Năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều toàn tỉnh ước giảm 3,7%, đạt mục tiêu đề ra. Các chính sách hỗ trợ nhà ở, xóa nhà tạm, nhà dột nát được triển khai quyết liệt; mạng lưới giáo dục, y tế tiếp tục được củng cố, từng bước nâng cao chất lượng dịch vụ ở khu vực nông thôn.

Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với xây dựng NTM ngày càng đi vào chiều sâu, góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc. Nhiều lễ hội truyền thống, làng nghề và mô hình du lịch cộng đồng được khôi phục, phát triển, tạo sinh kế mới cho người dân. Tại nhiều địa phương, các tuyến đường hoa, hàng rào xanh, mô hình phân loại rác tại nguồn đã trở thành hình ảnh quen thuộc, phản ánh sự chuyển biến rõ nét trong ý thức bảo vệ môi trường và xây dựng không gian sống xanh, bền vững.

Những con đường tại xã Tùng Bá được làm từ Chương trình xây dựng nông thôn mới đã làm thay đổi căn bản hình ảnh, đời sống của bà con.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng NTM ở Tuyên Quang vẫn đối mặt với không ít khó khăn. Nguồn lực đầu tư chưa đáp ứng yêu cầu, nhất là tại các xã đặc biệt khó khăn; một số tiêu chí đạt chuẩn chưa thực sự bền vững; việc duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí sau công nhận còn hạn chế. Quá trình sắp xếp đơn vị hành chính khiến đội ngũ cán bộ cơ sở phải kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ, đòi hỏi năng lực quản lý, điều hành ngày càng cao. Bên cạnh đó, thiên tai, mưa lũ vẫn là yếu tố khó lường, tác động trực tiếp đến kết cấu hạ tầng và sinh kế của người dân.

Trên cơ sở đánh giá toàn diện, tỉnh đã xác định rõ mục tiêu và định hướng cho năm 2026 và giai đoạn tiếp theo. Trọng tâm là xây dựng NTM theo hướng hiện đại, sinh thái, gắn với chuyển đổi số và phát triển kinh tế xanh; lấy việc nâng cao thu nhập và chất lượng sống của người dân làm thước đo trung tâm. Năm 2026, tỉnh phấn đấu có thêm 3 xã đạt chuẩn NTM, đồng thời tập trung hỗ trợ đầu tư cho 73 xã nghèo, từng bước hoàn thành các tiêu chí theo bộ tiêu chí mới giai đoạn 2026-2030.

Theo ông Ngô Văn Thương, Phó Văn phòng Điều phối Chương trình MTQG xây dựng Nông thôn mới tỉnh Tuyên Quang, sau sáp nhập, khối lượng công việc tăng lên nhưng tinh thần đoàn kết, đồng thuận trong triển khai chương trình ngày càng được củng cố. “Điều đáng quý là người dân đã thực sự trở thành chủ thể của chương trình, chủ động đề xuất, hiến đất, góp công, chung tay cùng chính quyền hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới. Mỗi công trình hoàn thành đều là minh chứng sinh động cho sức dân, lòng dân,” ông Thương chia sẻ.

Nhìn lại năm 2025, có thể khẳng định công cuộc xây dựng nông thôn mới tại Tuyên Quang đã đạt được những kết quả quan trọng, tạo nền tảng vững chắc cho chặng đường phát triển tiếp theo. Với cách tiếp cận ngày càng thực chất, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và vai trò trung tâm của người dân, Chương trình xây dựng NTM đang từng bước chuyển từ “đạt chuẩn” sang “nâng chuẩn”, từ phát triển theo chiều rộng sang phát triển chiều sâu. Đây chính là tiền đề quan trọng để nông thôn Tuyên Quang phát triển hài hòa, bền vững, đóng góp tích cực vào mục tiêu phát triển chung của tỉnh trong giai đoạn mới.

Ban Biên tập Cổng TTĐT tỉnh