Hồ Sông Chò 1 - lá chắn mùa lũ, mạch nguồn mùa hạn

Ngày 19/12, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với UBND tỉnh Khánh Hòa tổ chức lễ khánh thành hồ chứa nước Sông Chò 1. Công trình được khánh thành trong dịp cả nước đồng loạt tổ chức “Lễ khánh thành, thông xe kỹ thuật, khởi công các dự án, công trình chào mừng 79 năm ngày toàn quốc kháng chiến và chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng”.

Dự án đầu tư xây dựng hồ chứa nước Sông Chò 1 được Bộ NN-PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phê duyệt tại Quyết định số 4433/QĐ-BNN-XD, ngày 30/10/2017.

Dự án do Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 7 (Ban 7) làm chủ đầu tư, được xây dựng trên thượng lưu sông Chò của tỉnh Khánh Hòa với tổng mức đầu tư 956 tỷ đồng từ nguồn trái phiếu Chính phủ. Trong đó hợp phần xây dựng 809 tỷ đồng và hợp phần bồi thường, giải phóng mặt bằng 147 tỷ đồng.

Kho nước quý giá cho vùng khô hạn

Hồ chứa nước Sông Chò 1 là dự án cấp bách, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Khánh Hòa, đã được Quốc hội, Chính phủ thông qua và đưa vào kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2017-2020.

Hồ có dung tích gần 110 triệu m3, gồm các hạng mục: Đập chính, đập phụ; Tuyến tuynel 1 (đường hầm dẫn nước) cấp nước cho khu tưới huyện Khánh Vĩnh cũ dài 1.865m, rộng 2,3m; Tuyến tuynel 2 cấp nước cho khu tưới thuộc thị xã Ninh Hòa cũ dài 3.885m, rộng 2,3m và các công trình phụ trợ khác.

Trong đó, đập chính được xây dựng bằng bê tông trọng lực, cao trình đỉnh 170,6m, chiều cao đập 59,1m, chiều dài đập 204,4m, chiều rộng đỉnh đập 6m; Tràn xả lũ gồm 3 khoang, được bố trí ở lòng sông, lưu lượng xả lũ thiết kế 1.565m3/s.

Sau khi đưa vào vận hành sẽ góp phần hiệu quả trong công tác điều tiết, cắt giảm lũ cho hạ lưu trong điều kiện thời tiết, mưa lũ ngày càng diễn ra phức tạp, cực đoan.

Cung cấp đủ nước tưới cho khoảng 4.300 ha đất canh tác, trong đó khu tưới Khánh Vĩnh 1.800 ha và khu tưới Ninh Hòa 2.500 ha. Với ưu điểm là kênh tự chảy, áp lực dòng nước lớn cho nên không cần sử dụng máy bơm, chỉ lắp ống và mở van thì sẽ có nước về, tạo thuận lợi giúp bà con tiết kiệm được chi phí sản xuất, nhân công.

Đồng thời còn tạo nguồn cấp nước 152.000 m3/ngày đêm cho sinh hoạt, du lịch, dịch vụ toàn bộ khu vực TP. Cam Ranh và huyện Cam Lâm cũ. Cấp nước với lưu lượng 2m3/s về hạ du sông Cái Nha Trang nhằm hỗ trợ đẩy mặn trong các tháng mùa kiệt, tạo nguồn cấp nước 152.000 m3/ngày đêm cho sinh hoạt, du lịch, giảm lũ hạ du…

Đặc biệt, hệ thống đường ống dẫn nước đang triển khai sẽ cấp nước với lưu lượng khoảng 10.000 m3/ngày đêm qua các xã Bắc Khánh Vĩnh và Trung Khánh Vĩnh, tiếp nước cho hồ Suối Dầu và hồ Cam Ranh với lưu lượng khoảng 80.000 m3/ngày đêm.

Quá trình triển khai thực hiện dự án, do gặp nhiều khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng, đến tháng 7/2021 mới có đủ mặt bằng để thi công các hạng mục công trình và gặp các khó khăn bất khả kháng trong quá trình thi công như: dịch bệnh Covid-19 năm 2020-2021. Đặc biệt, địa điểm thi công hồ Sông Chò 1 nằm giữa vùng núi hiểm trở, địa hình chia cắt mạnh, địa chất phức tạp, giao thông khó khăn, đặt ra nhiều thách thức cho quá trình triển khai dự án.

Nhờ sự vào cuộc sâu sát, chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh Khánh Hoà và các cục, vụ, sở ngành trong suốt thời gian triển khai dự án, cùng với đó, toàn thể các cán bộ, kỹ sư của chủ đầu tư và các nhà thầu đã miệt mài làm việc 3 ca, 4 kíp, mở nhiều đợt thi đua vượt nắng thắng mưa, khắc phục mọi khó khăn.

Ngày 8/11/2025, nhà thầu thi công triển khai nút cống, thi công những khối bê tông cuối cùng của công trình, hồ chứa bắt đầu tích nước. Ngay sau khi hoàn thành, hồ chứa nước Sông Chò 1 đã kịp thời phát huy hiệu quả khi cắt lũ hoàn toàn trong đợt mưa lũ lịch sử tháng 11/2025 xảy ra trên địa bàn Khánh Hòa với tổng lượng nước trên 93,5 triệu m3, đã giảm thiểu thiệt hại rất lớn cho vùng hạ du sông Chò và sông Cái Nha Trang.

Động lực phát triển bền vững

Phát biểu tại lễ khánh thành công trình hồ chứa nước Sông Chò 1, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, công trình có ý nghĩa quan trọng trong bảo đảm an ninh nguồn nước, điều tiết, cắt giảm lũ, bảo vệ an toàn hạ du, phục vụ phát triển nông nghiệp bền vững và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Khánh Hòa.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cho rằng, không chỉ là hạ tầng kỹ thuật, hồ Sông Chò 1 còn là giải pháp tổng hợp, mang lại giá trị kinh tế, xã hội, môi trường, thể hiện định hướng phát triển hài hòa, bền vững và sự gắn kết giữa Trung ương với địa phương.

Đây là hồ chứa nước có suất đầu tư rẻ nhất trong các hồ chứa mà Bộ Nông nghiệp Môi trường đầu tư trong kỳ trung hạn vừa qua. Bộ cũng đã phê duyệt dự án hệ thống dẫn nước Sông Chò 1 với tổng mức đầu tư là 1.400 tỷ đồng, bao gồm hệ thống dẫn nước dài khoảng 40 km bằng đường ống, có nhiệm vụ dẫn nước đến các khu tưới trên địa bàn của tỉnh Khánh Hòa cũng như tiếp nước cho hồ Cam Ranh, hồ Suối Dầu.

Để hồ chứa nước Sông Chò 1 và hệ thống dẫn nước phát huy hiệu quả, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị các cơ quan thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp chặt chẽ với UBND tỉnh Khánh Hòa trong bàn giao, vận hành, khai thác công trình đúng quy định, bảo đảm an toàn hồ đập và hiệu quả tổng hợp dự án.

Đồng thời, Khánh Hòa cần sớm xây dựng kế hoạch quản lý, sử dụng nguồn nước khoa học, tiết kiệm; gắn khai thác công trình với tái cơ cấu nông nghiệp, thích ứng biến đổi khí hậu, đồng thời hoàn thành giải phóng mặt bằng các tuyến kênh để sớm đưa dự án vào vận hành ổn định, lâu dài.

Nhân dịp này, ông Trần Hòa Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa đã thay mặt lãnh đạo tỉnh bày tỏ sự cảm ơn tới Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương đã quan tâm, hỗ trợ triển khai công trình; ghi nhận nỗ lực của các đơn vị thi công và sự đồng thuận của Nhân dân vùng dự án.

“Thời gian tới, để công trình được khai thác bền vững, hiệu quả lâu dài tỉnh đề nghị các sở, ngành, địa phương quản lý, vận hành hồ Sông Chò 1 an toàn, hiệu quả; đồng thời tiếp tục rà soát, đầu tư đồng bộ hệ thống kênh mương, hạ tầng liên quan để phát huy tối đa công năng, phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân”, ông Trần Hòa Nam cho hay.