Nguồn tham khảo quý cho Việt Nam trong xây dựng chiến lược phát triển đất nước

Sáng 26/10/2025, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tiếp Đoàn đại biểu tham dự Hội thảo quốc tế Việt Nam học lần thứ 7.

Tại cuộc gặp mặt, thay mặt Ban Tổ chức, GS.TSKH Vũ Minh Giang đã báo cáo kết quả tổ chức Hội thảo quốc tế Việt Nam học lần thứ 7 với chủ đề "Việt Nam: Phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới" đã thu hút khoảng gần 1.300 nhà khoa học Việt Nam và quốc tế đến từ hơn 30 quốc gia, vùng lãnh thổ tham dự trực tiếp và trực tuyến.

Tiếp đó, phát biểu tại cuộc gặp, các nhà khoa học tiêu biểu đã bày tỏ cảm kích, đánh giá cao sự quan tâm của cá nhân Tổng Bí thư Tô Lâm và lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam đối với mạng lưới toàn cầu các nhà khoa học và chuyên gia nghiên cứu về Việt Nam nói chung và hội thảo lần này nói riêng. Các học giả bày tỏ ấn tượng về sự phát triển năng động của Việt Nam, cũng như tầm nhìn và sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, đồng tình những chủ trương, quyết sách mà Đảng và Nhà nước đang quyết liệt triển khai nhận được sự đồng thuận cao của người dân.

Trong không khí trao đổi cởi mở, nhiều ý kiến tâm huyết khuyến nghị các biện pháp cụ thể nhằm kịp thời hiện thực hóa các Nghị quyết đúng đắn của Đảng mới ban hành, đồng thời bày tỏ niềm tin với quyết tâm và sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, sự đoàn kết, đồng lòng của đông đảo nhân dân, đất nước Việt Nam sẽ sớm đạt các mục tiêu phát triển toàn diện đã đề ra.

Phát biểu tại cuộc gặp mặt, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, sự có mặt đông đảo các nhà khoa học, các học giả Việt Nam và quốc tế tại Hội thảo quốc tế Việt Nam học lần thứ 7 thể hiện một điều rất quan trọng: Việt Nam không chỉ là đối tượng nghiên cứu, mà đã trở thành một đối tác trí tuệ của các nhà Việt Nam học.

Tổng Bí thư nêu rõ, Việt Nam là một đất nước không lớn về diện tích và dân số so với nhiều cường quốc trên thế giới, nhưng là một đất nước có lịch sử hình thành, xây dựng, bảo vệ và phát triển dân tộc liên tục hàng nghìn năm. Lịch sử đó tạo nên một bản sắc rất đặc biệt, đó là bản lĩnh không khuất phục trước mọi xâm lăng, trước cuồng phong, bão táp; là trí tuệ biết thích nghi, biết học hỏi, biết kết hợp sức mạnh truyền thống với tri thức mới; là ý chí "không có gì quý hơn độc lập, tự do"; là khát vọng xây dựng một xã hội công bằng, nhân ái, vì con người.

Trải qua các triều đại dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã hình thành một nền văn hiến lâu đời, lấy lòng dân làm gốc, lấy đạo lý nhân nghĩa làm nền, lấy tinh thần độc lập và tự chủ làm mạch sống. Nói về Việt Nam là nói về văn hóa - một nền văn hóa không chỉ là di sản tinh thần và nghệ thuật, mà còn là năng lực nội sinh để trường tồn. Văn hóa Việt Nam là kết tinh của bản sắc dân tộc và sự giao thoa với nhân loại; là nền tảng tinh thần của xã hội, là sức mạnh mềm, là "căn cước phát triển" của quốc gia.

Văn hóa Việt Nam là nền văn hóa luôn vận động, luôn đổi mới, luôn mở cửa để tiếp thu tinh hoa bên ngoài, đồng thời giữ vững giá trị cốt lõi bên trong. Chính sức sống ấy đã giúp dân tộc Việt Nam vượt qua chiến tranh, tái sinh sau đổ nát và bước vào thời kỳ phát triển mới với tư thế ngày càng tự tin.

Tổng Bí thư cũng khẳng định dấu mốc lịch sử mang tính bước ngoặt của dân tộc là sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam vào năm 1930 và những thành quả nổi bật của Việt Nam trong 95 năm qua dưới sự lãnh đạo của Đảng. Đồng thời phân tích dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp Đổi mới bắt đầu từ năm 1986.

Tổng Bí thư khẳng định, Đổi mới đã tạo ra bước phát triển nhảy vọt, đưa Việt Nam từ một đất nước nghèo nàn, bị tàn phá nặng nề sau chiến tranh, trở thành nền kinh tế năng động, hội nhập sâu, tham gia tích cực vào các chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu.

Tổng Bí thư đánh giá cao chủ đề của Hội thảo lần này: "Việt Nam: phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới", đặt đúng câu hỏi có tính sống còn đối với Việt Nam lúc này: Làm thế nào để phát triển đất nước nhanh mà vẫn giữ vững ổn định chính trị - xã hội; làm thế nào để tăng trưởng kinh tế mà không đánh đổi công bằng xã hội; làm thế nào để hiện đại hóa đất nước mà không làm tổn hại đến môi trường sinh thái và các giá trị văn hóa, đạo lý của con người Việt Nam, làm thế nào để "hòa nhập mà không hòa tan" vào nền chính trị thế giới, nền kinh tế quốc tế và nền văn minh nhân loại, để nước Việt Nam Xã hội chủ nghĩa sánh vai cùng các cường quốc năm châu.

Tổng Bí thư phân tích rõ, phát triển nhanh và bền vững là một thực thể thống nhất. Tăng trưởng chỉ có ý nghĩa nếu từng người dân được hưởng thành quả phát triển theo cách công bằng, an toàn và nhân văn; chất lượng cuộc sống thực của người dân được nâng cao; không ai bị bỏ lại phía sau; tương lai của thế hệ mai sau không bị đánh đổi để đáp ứng lợi ích trước mắt của thế hệ hôm nay.

Do đó, Việt Nam chủ trương phát triển dựa trên ba trụ cột gắn bó chặt chẽ với nhau. Thứ nhất, phát triển thể chế, chính sách, quản trị quốc gia theo hướng tự chủ chiến lược, hiện đại, minh bạch, liêm chính, hiệu lực, hiệu quả. Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân, một Nhà nước vừa kiến tạo phát triển, vừa bảo đảm công bằng xã hội, vừa kiên quyết phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm. Thứ hai, phát triển con người Việt Nam toàn diện; giáo dục, y tế, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, văn hóa. Đây được coi là những yếu tố căn cốt, là nguồn lực trực tiếp của phát triển. Thứ ba, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế số, gắn với khoa học- công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

Tổng Bí thư nhấn mạnh thêm, phát triển bền vững không chỉ là vấn đề kinh tế và môi trường. Đó còn là vấn đề văn hóa, xã hội, con người, đạo lý.

Tổng Bí thư đánh giá rất cao việc Hội thảo lần này không chỉ thảo luận về lịch sử, văn hóa, nghệ thuật Việt Nam, vốn luôn là thế mạnh truyền thống của cộng đồng nghiên cứu Việt Nam học, mà còn đi sâu vào những chủ đề có tính cấu trúc, có ý nghĩa chiến lược đối với tương lai đất nước Việt Nam: thể chế chính sách, khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, y tế, giáo dục, kinh tế, tư tưởng và chính sách xã hội.

Hội thảo đã không chỉ nghiên cứu "Việt Nam là ai trong quá khứ", mà còn đang góp phần trả lời câu hỏi "Việt Nam sẽ là ai trong tương lai". Đó là một đóng góp vừa mang giá trị học thuật vừa mang giá trị chiến lược.

Tổng Bí thư trân trọng cảm ơn các nhà khoa học, các học giả, các chuyên gia Việt Nam học đã dành nhiều tâm huyết, nhiều năm tháng lao động nghiêm túc, trung thực, khách quan để nghiên cứu về Việt Nam. Các công trình nghiên cứu không chỉ giúp thế giới hiểu Việt Nam đúng hơn, mà cũng giúp chính Việt Nam soi lại mình một cách thẳng thắn hơn.

Tổng Bí thư khẳng định, trong quá trình hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách phát triển đất nước, Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn lắng nghe các ý kiến phản biện khoa học độc lập, nghiêm túc, thiện chí. Những nghiên cứu có giá trị, giàu hàm lượng thực tiễn, tầm nhìn dài hạn đều là nguồn tham khảo quý báu cho Việt Nam trong xây dựng chiến lược phát triển đất nước.

Tổng Bí thư mong rằng, sau hội thảo lần này, những phát hiện, những khuyến nghị chính sách của các chuyên gia, nhà khoa học, đặc biệt về các lĩnh vực như hoàn thiện thể chế, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hẹp khoảng cách phát triển vùng miền, thích ứng biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng công bằng, bảo vệ di sản văn hóa trong quá trình đô thị hóa, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia… sẽ tiếp tục được chia sẻ, tiếp tục được thảo luận sâu hơn với các cơ quan hữu quan của Việt Nam.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, khát vọng rất rõ ràng, cụ thể, nhất quán xây dựng Việt Nam trở thành một nước phát triển, có thu nhập cao, theo định hướng xã hội chủ nghĩa vào giữa thế kỷ XXI và 2 mục tiêu 100 năm; khẳng định đó là lời cam kết trước nhân dân Việt Nam hôm nay và trước thế hệ mai sau, cũng là cam kết trước bạn bè quốc tế: Việt Nam muốn lớn mạnh bằng tri thức, bằng sáng tạo, bằng hợp tác bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau; Việt Nam muốn đóng góp vào tiến bộ chung của nhân loại, cùng tạo ra thành quả qua lao động sáng tạo và cùng hưởng thụ những thành quả đó.

Tổng Bí thư khẳng định, Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới với tư duy mới, nhưng với những giá trị không bao giờ thay đổi. Một là, độc lập dân tộc, chủ quyền quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ là thiêng liêng, là bất khả xâm phạm. Không một sự phát triển nào có ý nghĩa nếu đánh đổi nền độc lập mà các thế hệ cha anh đã phải hy sinh xương máu để giành lại. Hai là, hạnh phúc của nhân dân phải được đo bằng nhà ở, bằng giáo dục, bằng y tế, bằng môi trường sống trong lành, bằng cơ hội tạo lập cuộc sống hoàn thiện hơn cho mỗi gia đình, bằng niềm tin rằng con cháu chúng ta sẽ sống tốt hơn chúng ta hôm nay. Ba là, sức mạnh Việt Nam trước hết là sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, đó là một phần trong sức mạnh mềm của Việt Nam.

Tổng Bí thư mong muốn cộng đồng các nhà Việt Nam học tiếp tục đồng hành với Việt Nam không chỉ bằng tình cảm mà bằng tri thức khoa học, bằng phân tích chính sách dựa trên chứng cứ khoa học, bằng khuyến nghị cụ thể, thiết thực, có thể triển khai được. Tổng Bí thư mong muốn các nghiên cứu về Việt Nam sẽ ngày càng gắn với các vấn đề đang đặt ra một cách cấp bách: già hóa dân số; phát triển y tế cơ sở và an sinh xã hội toàn diện; bảo đảm an ninh năng lượng trong điều kiện cam kết giảm phát thải; bảo vệ chủ quyền số và bản sắc văn hóa trong không gian số; làm thế nào để trí tuệ nhân tạo và tự động hóa phục vụ phát triển con người chứ không loại bỏ con người.

Tổng Bí thư cũng đề nghị giới nghiên cứu quốc tế, các nghiên cứu sinh, các nhà khoa học đến Việt Nam nhiều hơn, ở lại Việt Nam lâu hơn, làm việc cùng các đồng nghiệp Việt Nam bình đẳng hơn và lắng nghe tiếng nói từ cơ sở, từ địa phương, từ cộng đồng và tin rằng Việt Nam là miền đất rất giàu chất liệu khoa học cho những ai quan tâm đến phát triển, chuyển đổi, hiện đại hóa và bền vững.

Tổng Bí thư một lần nữa khẳng định, Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới với khát vọng rất lớn, nhưng cũng với tâm thế khiêm tốn, cầu thị, lắng nghe. “Chúng tôi không ảo tưởng rằng con đường phía trước sẽ dễ dàng. Những thách thức toàn cầu ngày nay, cạnh tranh địa chiến lược, biến đổi khí hậu, khủng hoảng niềm tin, phân hóa giàu nghèo, bất bình đẳng công nghệ, không nước nào có thể giải quyết một mình. Vì thế, chúng tôi luôn coi trọng đối thoại, hợp tác, tôn trọng luật pháp quốc tế, đề cao chủ nghĩa đa phương hiệu quả, công bằng” – Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, Việt Nam muốn là bạn tốt, là đối tác tin cậy, là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Việt Nam muốn cùng thế giới bảo vệ hòa bình, thúc đẩy phát triển bền vững, thúc đẩy công bằng xã hội, lan tỏa các giá trị nhân văn tiến bộ của nhân loại.

Tổng Bí thư cảm ơn tất cả các nhà khoa học, các nhà Việt Nam học, các chuyên gia… đã dành tâm huyết cho Việt Nam, đã đồng hành cùng Việt Nam trong suốt nhiều năm qua; cảm ơn các kiến nghị, đề xuất của các nhà khoa học hôm nay, nhất trí tổ chức các Hội thảo về Việt Nam thường xuyên hơn. Tổng Bí thư cũng tin tưởng các nhà nghiên cứu Việt Nam học sẽ có nhiều cảm hứng nghiên cứu mới về Việt Nam, một Việt Nam độc lập, tự cường, đổi mới sáng tạo, phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới./.