Lạng Sơn: Dấu ấn 5 năm, nền tảng cho phát triển bền vững
(ĐCSVN) – Sau 5 năm triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, với tinh thần đoàn kết, nỗ lực của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận của Nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, Lạng Sơn đã đạt nhiều kết quả quan trọng, khá toàn diện, tạo nhiều dấu ấn trên các lĩnh vực, trong đó có 18/20 chỉ tiêu chủ yếu thực hiện đạt và vượt kế hoạch đề ra. Đây là nền tảng vững chắc để tỉnh tiếp tục bứt phá trong giai đoạn tới, xứng đáng với vị thế vùng đất địa đầu Tổ quốc.
Kinh tế phục hồi mạnh mẽ, tăng trưởng khá toàn diện
Nhìn lại nhiệm kỳ 2020 - 2025, trong bối cảnh nhiều khó khăn, đặc biệt là tác động nặng nề của đại dịch Covid-19, tỉnh Lạng Sơn đã nỗ lực vượt khó, thực hiện đồng bộ các giải pháp phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, đạt nhiều kết quả quan trọng trên tất cả các lĩnh vực. Kinh tế của tỉnh duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định, có bước bứt phá trên một số lĩnh vực then chốt. Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) bình quân giai đoạn đạt mức 7,1%, cao hơn tăng trưởng bình quân của giai đoạn trước. Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch đúng hướng: đến năm 2025, tỷ trọng nông - lâm nghiệp còn 20,51% (giảm 2,74% so với năm 2020), công nghiệp - xây dựng đạt 28,06% (tăng 6,17%), dịch vụ 47,22% (giảm 2,98%). GRDP bình quân đầu người tăng từ 44,2 triệu đồng năm 2020 lên 71,1 triệu đồng năm 2025.
Kinh tế cửa khẩu giữ vai trò động lực quan trọng, chủ đạo, được đầu tư hơn 10.000 tỷ đồng từ vốn công, tăng 6.000 tỷ đồng so với giai đoạn trước. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu đạt 234,58 tỷ USD; xuất khẩu địa phương đạt 780 triệu USD, tăng bình quân 8,81%/năm; khẳng định vị thế Lạng Sơn là cửa ngõ giao thương quốc tế quan trọng bậc nhất của cả nước. Đặc biệt, cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị trở thành cửa khẩu đầu tiên cả nước thí điểm mô hình cửa khẩu thông minh.
Nông nghiệp phát triển khá toàn diện, gắn với xây dựng nông thôn mới. Toàn tỉnh đã hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, gắn với đặc sản địa phương; từng bước chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp. Sản lượng lương thực hằng năm đạt trên 305 nghìn tấn; hơn 6.700 ha cây trồng chủ lực được chứng nhận VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ. Diện tích trồng rừng bình quân 9.468 ha/năm; tỷ lệ che phủ rừng đạt 64,5% vào năm 2025. Phong trào xây dựng nông thôn mới được triển khai đồng bộ, lan tỏa mạnh mẽ, với 106/175 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó 28/175 xã nông thôn mới nâng cao và 10/175 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; đạt chuẩn bình quân 15,21 tiêu chí/xã, tăng 2,31 tiêu chí/xã so với năm 2020 (tính đến thời điểm 30/6/2025).
Chỉ số sản xuất công nghiệp năm 2025 tăng 6,15%. Toàn tỉnh hình thành nhiều cơ sở chế biến gỗ, nhựa thông, vật liệu xây dựng, thủy điện nhỏ. Thương mại nội địa, thương mại điện tử và logistics phát triển mạnh; tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tăng bình quân 15,87%/năm. Du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng, với bước ngoặt khi Công viên địa chất Lạng Sơn được công nhận là Công viên địa chất toàn cầu UNESCO. Năm 2025, lượng khách du lịch ước đạt 4,4 triệu lượt, doanh thu đạt 4.500 tỷ đồng, tăng 47,7%.
Hạ tầng - đô thị phát triển đồng bộ, thu hút đầu tư mạnh mẽ. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội giai đoạn 2021 - 2025 ước đạt 181,7 nghìn tỷ đồng. Hàng loạt công trình trọng điểm được triển khai như cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng, cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh, Khu công nghiệp VSIP Lạng Sơn. Đến năm 2025, 100% xã có đường ô tô đến trung tâm được rải nhựa hoặc bê tông. Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh tăng 33 bậc so với năm 2020. Trong nhiệm kỳ, thành lập mới 3.334 doanh nghiệp với tổng vốn đăng ký 32.275 tỷ đồng. Kinh tế tư nhân dự kiến đóng góp 67% GRDP.
Công tác chuyển đổi số được triển khai đồng bộ, toàn diện trên cả 5 trụ cột gồm: Chuyển đổi số trong cơ quan Đảng, chính quyền số, kinh tế số, xã hội số và cửa khẩu số. Các nền tảng số dùng chung, hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu chuyên ngành được duy trì sử dụng hiệu quả; kinh tế số, xã hội số được quan tâm và đạt được những kết quả tích cực. Nền tảng cửa khẩu số được triển khai đầu tiên trên toàn quốc và hoạt động ổn định; nhiều giải pháp về chuyển đổi số đã được ghi nhận và trao tặng các giải thưởng. Lạng Sơn luôn nằm trong nhóm các địa phương dẫn đầu cả nước về chỉ số chuyển đổi số.
Các lĩnh vực văn hóa - xã hội, giáo dục, y tế, an sinh xã hội được quan tâm chăm lo đầu tư phát triển, đạt nhiều kết quả quan trọng. Nhiệm kỳ qua, toàn tỉnh đã có thêm 95 trường được công nhận trường chuẩn quốc gia, 240 trường được công nhận lại. Hiện nay, toàn tỉnh có 317 trường học đạt chuẩn quốc gia, chiếm 48,9%, tăng 15,4% so với năm 2020. Công tác triển khai, nhân rộng mô hình trường học hạnh phúc đạt tỷ lệ 100%. Các hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập trở thành phong trào sôi nổi, có sức lan toả mạnh mẽ.
Trong nhiệm kỳ, các chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và giảm nghèo bền vững được triển khai hiệu quả, có 47/88 xã và 315/644 thôn thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn, đạt mục tiêu Trung ương giao. Các chính sách về dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo thực hiện kịp thời, đúng quy định. Tỷ lệ hộ nghèo bình quân hằng năm giảm 2,95%, ước hết năm 2025 toàn tỉnh còn 1,36% hộ nghèo. Công tác phát triển nhà ở xã hội được quan tâm; Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát được tập trung triển khai, đến hết tháng 8/2025 đã xóa xong toàn bộ 6.508 nhà tạm, nhà dột nát.
Tiềm lực quốc phòng, an ninh được củng cố. Lực lượng vũ trang xây dựng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. An ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Công tác đối ngoại được đẩy mạnh, đặc biệt là quan hệ hợp tác với Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả.
Tăng cường xây dựng Đảng, củng cố hệ thống chính trị, tạo nền tảng phát triển bền vững
Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị được tăng cường, đạt nhiều kết quả tích cực. Tiếp tục đổi mới, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, sự quản lý, điều hành chặt chẽ, hiệu lực, hiệu quả của các cấp chính quyền. Chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức được nâng lên. Các chủ trương, đường lối của Đảng được quán triệt, cụ thể hóa phù hợp với thực tiễn địa phương, gắn với công tác sơ kết, tổng kết và nghiên cứu lý luận. Qua đó, nâng cao hiệu quả lãnh đạo, bảo đảm sự thống nhất giữa cấp ủy, chính quyền các cấp, đồng thời tạo sự đồng thuận, ủng hộ và tham gia tích cực của Nhân dân. Việc xây dựng và thực hiện chuẩn mực đạo đức cách mạng được gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, tạo chuyển biến rõ nét trong xây dựng Đảng về đạo đức, khắc phục tình trạng suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, Nhà nước.
Các cấp ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện chủ trương của Trung ương về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị. Nhiều đầu mối bên trong cơ quan Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội được tinh gọn, giảm trung gian, khắc phục chồng chéo chức năng, nhiệm vụ. Đồng thời, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý, điều hành, cải cách hành chính được đẩy mạnh. Đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, người hoạt động không chuyên trách được cơ cấu lại; các thôn, tổ dân phố được sắp xếp phù hợp với thực tiễn. Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được triển khai kịp thời, bộ máy nhân sự vận hành thông suốt, tổ chức thành công đại hội đảng bộ xã, phường nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực phát huy được hiệu quả. Cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp xây dựng và triển khai chương trình kiểm tra, giám sát toàn khóa, chú trọng lĩnh vực dễ phát sinh sai phạm. Công tác giám sát, kiểm tra tập trung vào các vụ án tham nhũng, tiêu cực, biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, với tinh thần “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”. Trong nhiệm kỳ, các cấp đã thi hành kỷ luật 31 tổ chức đảng và 1.174 đảng viên, tăng so với trước, góp phần giữ vững kỷ luật, kỷ cương, nâng cao uy tín, năng lực của tổ chức đảng và đảng viên.
Công tác dân vận của hệ thống chính trị tiếp tục được tăng cường và đổi mới mạnh mẽ, theo quan điểm “Dân là gốc”, gắn với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh. Phong trào thi đua “Dân vận khéo” được triển khai sâu rộng; mô hình “Chính quyền thân thiện” được đẩy mạnh, qua đó góp phần tạo sự đồng thuận, củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo, điều hành của các cấp ủy, chính quyền các cấp. Việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, đối thoại giữa cấp ủy, chính quyền với Nhân dân được thực hiện công khai, minh bạch. Công tác giám sát, phản biện xã hội phát huy hiệu quả; ứng dụng công nghệ số, mạng xã hội để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, giải quyết kịp thời bức xúc của Nhân dân. Phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” ngày càng đi vào thực tiễn.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích nêu trên, Lạng Sơn vẫn đối diện với không ít khó khăn. Đó là trình độ dân trí chưa đồng đều, xuất phát điểm kinh tế thấp, hạ tầng chưa đồng bộ, quy mô kinh tế nhỏ, năng suất lao động chưa cao, chất lượng nguồn nhân lực qua đào tạo còn hạn chế... Bên cạnh đó, cơ chế, chính sách của tỉnh tại một số nơi chưa đáp ứng được yêu cầu, còn mang tính hình thức; năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số tổ chức đảng cơ sở, công tác tạo nguồn kết nạp đảng viên ở khu dân cư còn gặp nhiều khó khăn; một số cơ quan, đơn vị, địa phương đánh giá cán bộ chưa thực chất, tự phê bình và phê bình còn nể nang, né tránh, ngại va chạm; năng lực một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới... Đây chính là những thách thức đặt ra cho tỉnh trong giai đoạn tới.
Chiều nay (24/9), Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lạng Sơn sẽ chính thức diễn ra. Đây là thời điểm có ý nghĩa quan trọng, là dấu mốc để Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc tỉnh Lạng Sơn cùng nhìn lại những chặng đường đã qua, đánh giá những thành tựu, rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu, đồng thời xác định phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ cho một giai đoạn phát triển mới, với khát vọng và quyết tâm cao nhất. Đồng chí Hoàng Văn Nghiệm, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lạng Sơn khẳng định: Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030 là sự kiện chính trị trọng đại, là dấu mốc quan trọng của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Đại hội đề ra Nghị quyết với những chỉ tiêu và định hướng chủ yếu, thiết thực, cùng các giải pháp cụ thể mang tính khả thi và hiệu quả, sẽ là tiền đề cho Lạng Sơn tiếp tục phát huy truyền thống hào hùng của quê hương cách mạng cùng với những thành tựu to lớn mà các thế hệ đi trước đã dày công vun đắp, mở ra một giai đoạn phát triển mới với những mục tiêu cao hơn, khát vọng lớn hơn, đó là “Xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; phát huy sức mạnh đoàn kết; huy động mọi nguồn lực, hiện thực hóa khát vọng phát triển; xây dựng Lạng Sơn trở thành một cực tăng trưởng của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ”, cùng cả nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển, thịnh vượng, hùng cường của dân tộc./.
