Phát huy đoàn kết, chủ động đổi mới, nỗ lực vượt khó, từng bước đưa Cao Bằng phát triển nhanh và bền vững

Chuyển dịch tích cực, nhiều lĩnh vực bứt phá

Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc tỉnh Cao Bằng đã triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIX, nhiệm kỳ 2020-2025 trong bối cảnh tình hình thế giới, trong nước và của địa phương có nhiều biến động nhanh chóng, phức tạp, khó lường, nhưng nền kinh tế của tỉnh duy trì tăng trưởng ổn định sau giai đoạn chịu tác động nặng nề của dịch bệnh và thiên tai. Cao Bằng có 12/18 chỉ tiêu chủ yếu đạt và vượt kế hoạch. Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2021 - 2025 ước đạt 4,46%/năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực: dịch vụ giữ vai trò chủ đạo với 56,21%, công nghiệp - xây dựng đạt 20,40%, nông - lâm - ngư nghiệp duy trì 19,72%. Quy mô kinh tế năm 2025 đạt 28.618 tỉ đồng, gấp 1,5 lần năm 2020. GRDP bình quân đầu người đạt 50,73 triệu đồng/năm, gấp 1,4 lần so với năm 2020.

Trong đó, nông nghiệp tiếp tục khẳng định vai trò trụ đỡ. Tốc độ tăng trưởng đạt 2,97%/năm; giá trị sản xuất trên đơn vị diện tích đạt 50 triệu đồng/ha; hình thành các vùng sản xuất chuyên canh, ứng dụng công nghệ, sản phẩm VietGAP, hữu cơ. Chương trình OCOP đạt hiệu quả, chăn nuôi chuyển sang tập trung, ứng dụng công nghệ cao. Công tác quản lý, bảo vệ rừng được tăng cường, độ che phủ đạt 55,06%.

Công nghiệp tăng trưởng bình quân 8,87%/năm, nhiều dự án chế biến khoáng sản, thủy điện được đưa vào hoạt động. Thương mại - dịch vụ phục hồi nhanh, tổng mức bán lẻ tăng 11,95%/năm, hệ sinh thái thương mại điện tử bước đầu hình thành. Đặc biệt, kinh tế cửa khẩu khởi sắc với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trên 4,4 tỉ USD, đóng góp 46% tổng thu ngân sách toàn tỉnh.

Du lịch từng bước khẳng định là ngành kinh tế quan trọng, với 7,8 triệu lượt khách, tổng thu ước đạt 5.500 tỉ đồng, gấp 3 lần nhiệm kỳ trước. Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng tiếp tục là thương hiệu đặc sắc, kết nối du lịch quốc tế. Cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ: tổng vốn đầu tư công giai đoạn 2021 - 2025 đạt 21.640 tỉ đồng, phục vụ giao thông, đô thị, du lịch, chuyển đổi số. Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh đang gấp rút triển khai, kỳ vọng thông tuyến trong năm 2025. Hạ tầng số được chú trọng, với 1.462 tổ chuyển đổi số cộng đồng, tỉ lệ thuê bao sử dụng điện thoại thông minh đạt 86%...

Công tác chuyển đổi số được thúc đẩy mạnh mẽ, tỷ lệ người dân sử dụng điện thoại thông minh và internet tăng nhanh, tạo nền tảng phát triển kinh tế số, chính quyền số. Trong lĩnh vực tài chính-ngân sách, tỉnh đạt tổng thu hơn 13.670 tỷ đồng, tăng bình quân hơn 20% mỗi năm. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt hơn 51.000 tỷ đồng. Môi trường đầu tư được cải thiện, thu hút 244 dự án với tổng vốn đăng ký hơn 32.300 tỷ đồng.

Cùng phát triển kinh tế, văn hóa – xã hội có tiến bộ rõ rệt, an sinh xã hội được bảo đảm. Giáo dục - đào tạo có nhiều đổi mới, toàn tỉnh có 514 cơ sở giáo dục, trong đó 194 trường đạt chuẩn quốc gia, vượt 133% chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội. Giáo dục mũi nhọn đạt 102 giải quốc gia, quốc tế. Y tế có bước tiến bộ, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, được xem là điểm sáng toàn quốc nhờ cách làm linh hoạt, sáng tạo, kỷ luật và sự chung sức của cộng đồng. Tỉ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 98,7%...

An sinh xã hội được bảo đảm, tỉ lệ hộ nghèo giảm bình quân 4,24%/năm, vượt mục tiêu Nghị quyết Đại hội, góp phần tạo nên nền tảng ổn định và phát triển bền vững của tỉnh trong thời gian tới. Hơn 19.000 hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ nhà ở; trên 98% dân số có bảo hiểm y tế. Triển khai đồng bộ các dự án trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 với tổng vốn đầu tư trên 5.000 tỉ đồng. Công tác dân tộc, tôn giáo được thực hiện hiệu quả, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Đổi mới, đồng bộ, hiệu quả trong công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị

Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị có nhiều chuyển biến tích cực; việc nghiên cứu, quán triệt, triển khai cụ thể hóa các nghị quyết, kết luận của Trung ương phù hợp với tình hình thực tiễn địa phương được tiến hành nghiêm túc. Công tác chính trị, tư tưởng đổi mới mạnh mẽ, tỉ lệ cán bộ, đảng viên học tập nghị quyết đạt trên 95%. Công tác xây dựng Đảng về tổ chức, cán bộ được chú trọng, kết nạp mới 9.149 đảng viên, nâng tổng số lên 62.935.

Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng được thực hiện nghiêm minh, “không có vùng cấm”, được triển khai theo hướng trọng tâm, trọng điểm, bám sát nhiệm vụ chính trị và tình hình thực tiễn. Hoàn thành 100% chương trình kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ và hằng năm, qua đó nâng cao hiệu quả thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và Nghị quyết Đại hội đảng bộ các cấp. Hệ thống văn bản lãnh đạo, chỉ đạo về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng được ban hành đầy đủ, bảo đảm đồng bộ và kịp thời. Việc phối hợp giữa các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc trong kiểm tra, giám sát và xử lý sai phạm được tăng cường, bảo đảm nguyên tắc, kỷ cương và tính răn đe. Công tác thi hành kỷ luật Đảng được thực hiện nghiêm minh, nhất quán, không có vùng cấm, góp phần cảnh tỉnh, răn đe và nâng cao năng lực tự chỉnh đốn của tổ chức đảng.

Công tác dân vận được triển khai đồng bộ, sâu sát cơ sở, tạo chuyển biến về tư duy và hành động trong cả hệ thống chính trị. Phát huy tốt vai trò nòng cốt của đội ngũ người có uy tín trong tham gia tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc; xây dựng và duy trì 10.295 mô hình “Dân vận khéo” trên các lĩnh vực của đời sống, xã hội; thực hiện nghiêm túc, thường xuyên hoạt động đối thoại giữa người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền các cấp với Nhân dân, góp phần tạo sự đồng thuận, củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng.

Công tác nội chính, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và cải cách tư pháp được đẩy mạnh, góp phần giữ vững kỷ luật, kỷ cương của Đảng. Lãnh đạo xử lý kịp thời các vấn đề liên quan đến tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, biên giới, công tác kiểm soát phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại. Hoạt động phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực được thực hiện quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm. Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tỉnh hoạt động hiệu quả, chỉ đạo xử lý dứt điểm các vụ án, vụ việc nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện theo dõi, chỉ đạo, được người dân đồng tình ủng hộ, đánh giá cao. Tỉ lệ thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án tham nhũng, kinh tế đạt gần 83%.

Hệ thống chính quyền các cấp có nhiều đổi mới, hiệu quả quản lý nhà nước được nâng lên. Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội phát huy vai trò đại diện, chăm lo lợi ích chính đáng của Nhân dân, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Dấu ấn quan trọng trong công tác đối ngoại

Trong nhiệm kỳ Đại hội XIX, hợp tác quốc tế là một trong những điểm sáng nổi bật của Cao Bằng. Dù trước khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, khủng hoảng kinh tế…, tỉnh vẫn chủ động tổ chức và tiếp đón hàng trăm đoàn công tác quốc tế; cử trên 120 đoàn ra nước ngoài, chủ yếu sang Trung Quốc, đồng thời đón gần 190 đoàn quốc tế vào tỉnh để mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Một trong những kết quả quan trọng là thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Cao Bằng với Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc). Hằng năm, hai bên duy trì cơ chế Chương trình Gặp gỡ đầu Xuân giữa Bí thư Tỉnh ủy 4 tỉnh: Cao Bằng, Hà Giang, Quảng Ninh, Lạng Sơn (Việt Nam) và Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc), góp phần tích cực vào thúc đẩy quan hệ giữa hai Đảng, hai nước và nhân dân Việt Nam - Trung Quốc. Hằng năm, hai bên tăng cường hoạt động giao lưu, hợp tác ngày càng toàn diện và đi vào thực chất, mang lại lợi ích thiết thực trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, du lịch, y tế, giáo dục - đào tạo, quản lý biên giới, mở và nâng cấp cửa khẩu, giao lưu nhân dân…

Tỉnh tích cực thu hút viện trợ phi chính phủ nước ngoài, tiếp nhận hàng triệu USD viện trợ cho các dự án giảm nghèo, hỗ trợ y tế, giáo dục và môi trường. Trong đó, Tổ chức ChildFund tài trợ hàng chục tỷ đồng để cải thiện sinh kế và phát triển giáo dục cho trẻ em vùng khó khăn; tổ chức Plan International hỗ trợ chương trình bảo vệ trẻ em và thúc đẩy bình đẳng giới. Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hải Hòa khẳng định: Công tác đối ngoại đã góp phần giúp Cao Bằng mở rộng không gian phát triển, tiếp cận hợp tác với các nước, thu hút nguồn lực quốc tế đầu tư, hỗ trợ về kinh tế, văn hóa, du lịch…, tạo những chuyển biến tích cực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Hợp tác quốc tế trở thành cầu nối để Cao Bằng vươn ra thế giới, đưa hình ảnh Non nước Cao Bằng đến gần hơn với bạn bè quốc tế.

Với đường biên dài hơn 333 km tiếp giáp Quảng Tây (Trung Quốc), công tác ngoại giao biên giới luôn được Tỉnh ủy coi là nhiệm vụ chiến lược gắn liền với bảo vệ chủ quyền và phát triển kinh tế - xã hội. Tỉnh ủy chỉ đạo các cấp, ngành phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Trung ương và cấp ủy, chính quyền Quảng Tây (Trung Quốc) duy trì cơ chế hội đàm định kỳ, trao đổi thông tin, xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh, giữ vững ổn định khu vực biên giới.

Trong bức tranh đối ngoại của Cao Bằng, ngoại giao văn hóa và nhân dân nổi lên như một “sợi dây mềm” nhưng có sức lan tỏa mạnh mẽ, vừa thắt chặt tình hữu nghị với tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), các công viên địa chất thành viên Mạng lưới Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO đã nâng tầm hình ảnh Cao Bằng trên trường quốc tế. Hàng loạt chương trình giao lưu văn hóa, thể thao, lễ hội xuyên biên giới với Quảng Tây (Trung Quốc) được tổ chức hằng năm. Tiêu biểu là Lễ hội du lịch thác Bản Giốc được tổ chức từ năm 2017 đến nay, với sự phối hợp giữa tỉnh Cao Bằng và huyện Đại Tân (Quảng Tây, Trung Quốc). Mỗi kỳ lễ hội đều thu hút hàng vạn lượt khách trong và ngoài nước, trở thành biểu tượng hợp tác hữu nghị Việt - Trung ở vùng biên, nơi giao thoa giữa thiên nhiên hùng vĩ và tình đoàn kết nhân dân hai nước...

Đáng chú ý, thông qua hoạt động Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng, Cao Bằng đem văn hóa đặc sắc dân tộc thiểu số như: ẩm thực truyền thống người Tày - Nùng, nghề rèn Phúc Sen, dệt thổ cẩm người Dao Tiền, Tày, các sản phẩm OCOP đặc trưng như hạt dẻ Trùng Khánh, miến dong Phja Đén... quảng bá, giới thiệu tại các hội nghị, hội thảo quốc tế công viên địa chất các nước ở châu Á, châu Âu, châu Phi... Những sản phẩm này gây ấn tượng mạnh, được bạn bè quốc tế đánh giá cao về tính độc đáo; bản sắc văn hoá đặc sắc của đồng bào dân tộc thiểu số có cơ hội vươn ra thế giới.

Có thể nói, hơn 300 lượt đoàn đối ngoại, nhiều thỏa thuận hợp tác hữu nghị, hàng triệu USD viện trợ phi chính phủ nước ngoài cùng các hoạt động giao lưu văn hóa - nhân dân đặc sắc đã minh chứng cho một nhiệm kỳ ngoại giao sôi động, hiệu quả. Trong đó, ngoại giao văn hóa và nhân dân, đặc biệt thông qua “cầu nối” công viên địa chất Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng đã góp phần lan tỏa hình ảnh Cao Bằng giàu bản sắc, thân thiện, hiếu khách, tạo dựng sức mạnh mềm, nền tảng bền vững cho hợp tác lâu dài và hội nhập quốc tế sâu rộng. Từ đó, góp phần nâng tầm vị thế Cao Bằng, khẳng định hình ảnh một tỉnh biên giới năng động, thân thiện, hội nhập sâu rộng với khu vực và thế giới.

Đồng chí Quản Minh Cường, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cao Bằng khẳng định: Những kết quả đó có được nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Trung ương; sự đoàn kết, thống nhất trong toàn Đảng bộ, hệ thống chính trị; tinh thần dám nghĩ, dám làm của cấp ủy, chính quyền; sự đồng thuận, đồng lòng, nỗ lực vươn lên của Nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Đây là tiền đề quan trọng để Cao Bằng bước vào giai đoạn phát triển mới với tâm thế chủ động, đổi mới mạnh mẽ và hành động quyết liệt, hướng tới mục tiêu phát triển nhanh, bền vững./.