10 sự kiện nổi bật của ngành Tài chính năm 2025: Khẳng định vai trò trụ cột trong điều hành kinh tế vĩ mô
Năm 2025, trong bối cảnh tình hình thế giới và trong nước xuất hiện nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, ngành Tài chính tiếp tục khẳng định vai trò là lực lượng nòng cốt trong quản lý, điều hành tài chính – ngân sách nhà nước. Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp tài chính sáng tạo, chính sách tài khóa linh hoạt, hiệu quả, ngành Tài chính đã vượt qua nhiều thách thức, hoàn thành toàn diện nhiệm vụ tài chính – ngân sách, góp phần củng cố ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đã lựa chọn và công bố 10 sự kiện nổi bật của ngành trong năm 2025.
Dấu ấn cải cách thể chế, chuyển đổi số và dẫn dắt nguồn lực phát triển
Thứ nhất, Bộ Tài chính chính thức vận hành theo mô hình mới, đánh dấu bước chuyển mang tính lịch sử trong tổ chức bộ máy nhà nước. Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, Bộ Tài chính được tổ chức lại trên cơ sở hợp nhất Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư, sáp nhập Bảo hiểm xã hội Việt Nam, tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ từ Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và một số nhiệm vụ từ Ủy ban Giám sát tài chính. Sáu tổng cục và tương đương được tổ chức lại thành các đơn vị cấp cục. Bộ máy mới gồm 34 đầu mối, giảm khoảng 3.600 đầu mối, tương ứng 37,7%, song vẫn bảo đảm vận hành thông suốt, thống nhất theo nguyên tắc “một việc – một đầu mối chịu trách nhiệm”, không ảnh hưởng đến việc thực hiện các nhiệm vụ thiết yếu đối với người dân và doanh nghiệp. Với vai trò trung tâm hoạch định chiến lược, Bộ Tài chính tiếp tục đảm nhiệm vai trò điều phối các nguồn lực tài chính, đầu tư, ngân sách và an sinh xã hội của đất nước trong giai đoạn phát triển mới.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch UBQLVNN Nguyễn Hoàng Anh chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu nhà nước của 18 Tập đoàn, Tổng công ty
Thứ hai, ngành Tài chính tiên phong trong xây dựng và triển khai 7 nghị quyết chiến lược của Trung ương, đồng thời tham mưu nhiều chính sách lớn chưa từng có tiền lệ. Trong năm 2025, Bộ Tài chính chủ động thể chế hóa các nghị quyết của Bộ Chính trị và Trung ương, đồng thời chủ trì trình Quốc hội 15 dự án luật, nghị quyết có phạm vi điều chỉnh rộng và tác động sâu sắc đến nền kinh tế; trong đó 11 luật và 3 nghị quyết đã được thông qua. Các chính sách tập trung vào các lĩnh vực then chốt như thuế, ngân sách nhà nước, quản lý nợ công, thị trường vốn, tài chính doanh nghiệp nhà nước và quản lý tài sản công. Đáng chú ý, Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam đã tạo nền tảng thể chế quan trọng cho phát triển thị trường tài chính hiện đại, tăng cường kết nối khu vực và quốc tế. Song song với đó, Bộ Tài chính được giao làm cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo 751, trực tiếp xây dựng cơ sở dữ liệu rà soát hơn 4.200 dự án tồn đọng, góp phần tháo gỡ các điểm nghẽn, giải phóng nguồn lực cho nền kinh tế.
Thứ ba, Bộ Tài chính chủ động hoàn thiện đồng bộ thể chế tài chính, trực tiếp hỗ trợ vận hành hiệu quả mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Từ ngày 1/7/2025, mô hình chính quyền địa phương hai cấp được triển khai trên phạm vi cả nước. Bộ Tài chính đã rà soát toàn diện hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến tài chính công, ngân sách, đầu tư công, thuế, phí, lệ phí và quản lý giá; đồng thời tổ chức hàng loạt hội nghị, chương trình tập huấn trực tuyến kết nối tới hàng nghìn điểm cầu, cử cán bộ trực tiếp hỗ trợ địa phương. Sau 5 tháng thực hiện, mô hình mới từng bước vận hành ổn định, thông suốt, với sự đóng góp quan trọng của ngành Tài chính trong việc kịp thời hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, bảo đảm nguồn lực ngân sách, cơ sở vật chất và các điều kiện tài chính cần thiết, tạo nền tảng để chính quyền địa phương hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Thứ tư, ngành Tài chính kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống và đón nhận Huân chương Độc lập hạng Nhất. Lễ kỷ niệm diễn ra trọng thể với sự tham dự của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, ghi nhận những đóng góp to lớn của ngành Tài chính trong 80 năm xây dựng và phát triển. Cùng với đó, Đại hội Thi đua yêu nước ngành Tài chính lần thứ V và Đại hội Đảng bộ Bộ Tài chính nhiệm kỳ 2025–2030 được tổ chức thành công, xác định rõ các đột phá về nâng cao năng lực lãnh đạo, cải cách hành chính, chuyển đổi số và xây dựng đội ngũ cán bộ trong giai đoạn mới. Chuỗi hoạt động kỷ niệm còn được thể hiện qua triển lãm “80 năm Ngành Tài chính – Kiến tạo và Phát triển” tại Triển lãm Thành tựu Kinh tế – Xã hội Việt Nam năm 2025.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng Huân chương Độc lập Hạng Nhất
cho Bộ Tài chính, ghi nhận những đóng góp to lớn của ngành trong 80 năm phát triển của đất nước.
Thứ năm, chuyển đổi số được đẩy mạnh toàn diện, với trọng tâm là đồng bộ dữ liệu và hiện đại hóa hạ tầng số ngành Tài chính. Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành Chiến lược chuyển đổi số đến năm 2030, đặt mục tiêu xây dựng, kết nối và chia sẻ đầy đủ các cơ sở dữ liệu chuyên ngành, tích hợp vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về Tài chính. Đến nay, Bộ đã hoàn thành giai đoạn 1 xây dựng cơ sở dữ liệu này, tích hợp với Trung tâm Dữ liệu quốc gia, chia sẻ 27 chỉ số phục vụ chỉ đạo, điều hành. Đồng thời, Trung tâm Giám sát, điều hành thông minh (IOC) ngành Tài chính phiên bản 1.0 được đưa vào vận hành với 235 chỉ số, từng bước hình thành nền tảng quản trị số hiện đại, minh bạch và hiệu quả.
Thứ sáu, Trung tâm Tài chính quốc tế chính thức đi vào hoạt động và thị trường chứng khoán được nâng hạng, tạo nền tảng thu hút các dòng vốn chất lượng cao. Theo Nghị quyết số 222/2025/QH15, Trung tâm Tài chính quốc tế được triển khai tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, vận hành theo cơ chế linh hoạt, tiệm cận chuẩn mực quốc tế. Cùng năm, thị trường chứng khoán Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp. VN-Index tăng gần 40%, thanh khoản bình quân đạt trên 29 nghìn tỷ đồng/phiên, vốn hóa thị trường tương đương 84% GDP và số lượng tài khoản nhà đầu tư vượt mốc 11 triệu, hoàn thành mục tiêu Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng công bố quyết định về thành lập Hội đồng
điều hành Trung tâm tài chính quốc tế
Thứ bảy, ngành Tài chính tham mưu và thực hiện hiệu quả các giải pháp đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Giải ngân vốn đầu tư công đạt gần 1 triệu tỷ đồng – mức cao nhất từ trước tới nay; hàng trăm km đường cao tốc được đưa vào khai thác; nhiều công trình hạ tầng trọng điểm hoàn thành. Thu hút vốn FDI tiếp tục khởi sắc, vốn thực hiện trong 11 tháng tăng 8,9%, cao nhất trong 5 năm, trong khi đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam tăng gấp 2,5 lần so với cùng kỳ.
Thứ tám, chiến dịch 60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh được triển khai đồng loạt trên toàn quốc. Đến cuối năm 2025, 100% hộ kinh doanh đã hoàn tất chuyển từ thuế khoán sang phương pháp kê khai, tự nộp thuế, đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong hiện đại hóa quản lý thuế, nâng cao tính minh bạch và công bằng, đồng thời tạo điều kiện để hộ kinh doanh từng bước phát triển lên mô hình doanh nghiệp.
Thứ chín, thu ngân sách nhà nước lập kỷ lục mới, phản ánh sự phục hồi của nền kinh tế và hiệu quả điều hành chính sách tài khóa. Ước cả năm 2025, thu ngân sách đạt gần 2,55 triệu tỷ đồng, vượt gần 30% dự toán; tỷ lệ động viên vào ngân sách đạt 19,9% GDP, tạo thêm nguồn lực cho cải cách tiền lương, đầu tư phát triển và bảo đảm an sinh xã hội.
Bộ Tài chính chủ động bố trí dự phòng ngân sách và xuất cấp hàng dự trữ quốc gia
Thứ mười, Bộ Tài chính chủ động bố trí dự phòng ngân sách và xuất cấp hàng dự trữ quốc gia, kịp thời hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả thiên tai, lũ lụt lịch sử. Khoảng 6,8 nghìn tỷ đồng từ dự phòng ngân sách trung ương được phân bổ cho các địa phương bị ảnh hưởng; gần 28 nghìn tấn gạo cùng nhiều vật tư cứu trợ được xuất cấp cho 18 tỉnh, thành phố. Cùng với đó, các lực lượng trong ngành Tài chính, doanh nghiệp bảo hiểm, ngành Thuế và Bảo hiểm xã hội Việt Nam đồng loạt triển khai các giải pháp hỗ trợ, góp phần giúp người dân sớm ổn định đời sống và phục hồi sản xuất, kinh doanh.
Mười sự kiện nổi bật của ngành Tài chính năm 2025 không chỉ phản ánh bức tranh toàn diện về cải cách thể chế, đổi mới phương thức quản lý và chuyển đổi số mạnh mẽ, mà còn khẳng định vai trò trung tâm của ngành trong điều hành, phân bổ và dẫn dắt các nguồn lực tài chính, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển nhanh, bền vững của đất nước trong giai đoạn mới.
Lam Anh
