Tiên phong trong chuyển đổi số, góp phần xây dựng Quân đội hiện đại, bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống

Thượng tướng Lê Huy Vịnh kiểm tra công tác CĐS tại Bệnh viện Quân y 175, tháng 10/2025.

Phóng viên (PV): Năm 2025 được xác định là năm “về đích” của nhiều mục tiêu quan trọng trong giai đoạn 1 của CĐS quốc gia. Đồng chí có thể đánh giá khái quát như thế nào về những thành tích nổi bật mà Bộ Quốc phòng đã đạt được trong công tác CĐS?

Thượng tướng Lê Huy Vịnh: Năm 2025 đánh dấu một cột mốc rất quan trọng trong tiến trình triển khai CĐS của Bộ Quốc phòng, là năm tổng kết giai đoạn 2021 - 2025 và cũng là năm đầu tiên triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và CĐS quốc gia. Thời gian qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ, huy động sức mạnh, nguồn lực tổng thể trong toàn quân để thúc đẩy CĐS trên mọi mặt công tác, trọng điểm là tập trung phát triển hạ tầng số và dữ liệu số.

Về hạ tầng số, Bộ Quốc phòng đã hoàn thành kết nối mạng truyền số liệu quân sự đến 100% đơn vị cấp 1, 2, 3 trong toàn quân (trong quý I/2026, mạng truyền số liệu quân sự sẽ được triển khai đến 100% đơn vị cấp 4); thử nghiệm, đánh giá và triển khai hệ thống xử lý, gửi nhận văn bản Mật trên mạng truyền số liệu quân sự; hiện đang thử nghiệm văn bản Tối mật trên mạng truyền số liệu quân sự. Bộ Quốc phòng đã khánh thành và đưa vào khai thác, sử dụng Trung tâm dữ liệu Bộ Quốc phòng miền Bắc, đây là trung tâm dữ liệu hiện đại đáp ứng chuẩn công nghệ tiên tiến, bảo đảm an toàn thông tin (ATTT), an ninh mạng ở mức cao nhất (ATTT theo cấp độ 5, cấp độ cao nhất trong hệ thống đánh giá của Chính phủ). Bộ Quốc phòng đã sản xuất, cấp phát 20.000 máy tính với hệ điều hành dùng riêng; tiếp tục triển khai hệ thống giao ban trực tuyến, lũy kế đạt 380 điểm cầu. Đặc biệt, Bộ Quốc phòng đã tích cực triển khai các dự án chiến lược như Đề án nhà máy chế tạo chip bán dẫn quy mô nhỏ, công nghệ cao, hướng tới tự chủ về công nghệ lõi.

Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo Ban Cơ yếu Chính phủ cấp phát đủ 100% nhu cầu chứng thư số công vụ và chứng thư số bảo mật, góp phần vận hành hiệu quả các trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã trong toàn quốc. Đồng thời, đã phối hợp với Văn phòng Trung ương Đảng xây dựng cơ chế xác thực, bảo mật cho hệ điều hành tác nghiệp; triển khai kết nối mật từ Trung ương tới cấp xã, bảo đảm an toàn dữ liệu, đáp ứng đủ nhu cầu ký số điện tử của các cơ quan, đơn vị trong toàn hệ thống.

Lãnh đạo Quân chủng Phòng không - Không quân kiểm tra công tác CĐS và ứng dụng công nghệ thông tin tại Sở Chỉ huy Quân chủng.

Về dữ liệu số, đến nay Bộ Quốc phòng đã xây dựng, phát triển, duy trì cập nhật thường xuyên 58 cơ sở dữ liệu (CSDL) theo danh mục CSDL trong Bộ Quốc phòng đã được phê duyệt. Nhiều CSDL số đã được tạo lập, chuẩn hóa, cập nhật thường xuyên và từng bước đưa vào khai thác phục vụ công tác quản lý, chỉ huy, điều hành, như: CSDL trang bị kỹ thuật nhóm 2 và vật tư kỹ thuật, CSDL xăng dầu, CSDL quản lý văn bản và điều hành, CSDL văn bản quy phạm pháp luật, CSDL bảo hiểm xã hội Quân đội, CSDL quản lý cán bộ, CSDL xuất nhập cảnh, CSDL hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính, CSDL xuất bản Quân đội... Một số CSDL đang trong quá trình hoàn thiện, như: CSDL quân nhân; CSDL tổ chức đảng, đảng viên; CSDL đất quốc phòng; CSDL trang bị nhóm 1; CSDL đề tài, nhiệm vụ khoa học và công nghệ; CSDL tài sản cố định... Một số đơn vị bước đầu đã tích hợp dữ liệu số vào các hệ thống phục vụ chỉ huy, như Quân chủng Phòng không - Không quân, Quân chủng Hải quân, Cục Tác chiến điện tử... Đây là “tài nguyên số” quan trọng, là nền tảng để xây dựng các hệ thống tổng hợp, phân tích, hỗ trợ chỉ huy và ra quyết định dựa trên dữ liệu số theo thời gian thực.

Những kết quả này đã tạo nền móng vững chắc cho quá trình CĐS ở giai đoạn tiếp theo, góp phần xây dựng Quân đội hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

PV: Một trong những yêu cầu cấp thiết là triển khai các ứng dụng số thực chất trong công việc, tránh hình thức. Xin đồng chí cho biết, công tác CĐS đã tác động như thế nào đến công tác chỉ huy, quản lý, điều hành và cải cách hành chính quân sự?

Thượng tướng Lê Huy Vịnh: Có thể nói, CĐS đã tạo ra sự thay đổi căn bản trong phương thức quản lý, chỉ huy và điều hành trong Bộ Quốc phòng. Nếu như trước đây, phần lớn hoạt động trao đổi thông tin, chỉ đạo, báo cáo được thực hiện thủ công, phụ thuộc nhiều vào văn bản giấy và họp hội nghị trực tiếp, thì hiện nay nhiều quy trình đã được số hóa, tái cấu trúc để thực hiện trên môi trường điện tử.

Hệ thống Quản lý văn bản và Điều hành tích hợp ký số đã được triển khai thống nhất trong toàn quân đến 100% cơ quan, đơn vị cấp 1, cấp 2; một số cơ quan, đơn vị đã ký số tổ chức 100% để phát hành văn bản; tỷ lệ ký số cá nhân trong toàn Bộ Quốc phòng đạt 87% (cao gấp hơn 2 lần năm 2024); giúp giảm đáng kể thời gian, chi phí chuyển phát, chi phí văn phòng phẩm, nâng cao hiệu quả điều hành và bảo đảm tính minh bạch. Hệ thống thông tin chỉ đạo điều hành của Bộ Quốc phòng được khai thác sâu rộng, giúp lãnh đạo, chỉ huy ở các cấp kịp thời nắm bắt tình hình, giao nhiệm vụ và theo dõi tiến độ thực hiện một cách trực tuyến, nhanh chóng và an toàn.

Ngoài ra, Hệ thống hỗ trợ quản lý và thúc đẩy CĐS (tại địa chỉ chuyendoiso.bqp) của Bộ Quốc phòng đã phát huy hiệu quả rõ rệt. Đây là công cụ quan trọng để theo dõi toàn bộ các nhiệm vụ mà Chính phủ, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng giao cho các đơn vị, giúp thủ trưởng Bộ Quốc phòng cũng như cơ quan thường trực có cái nhìn tổng thể, khách quan về tiến độ và chất lượng thực hiện, kịp thời theo dõi, đôn đốc, chấn chỉnh tình trạng chậm, muộn, sót việc. Qua đó, góp phần tích cực vào công tác cải cách hành chính quân sự, nâng cao hiệu quả điều hành và năng lực thực thi nhiệm vụ trong toàn quân.

PV: Công tác CĐS đã được ứng dụng như thế nào trong nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) và diễn tập thời gian qua, thưa đồng chí?

Thượng tướng Lê Huy Vịnh: Trong nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập và SSCĐ, việc ứng dụng CĐS đã mang lại nhiều chuyển biến tích cực và rõ rệt.

Trong huấn luyện, Bộ Quốc phòng đã đẩy mạnh ứng dụng các phần mềm mô phỏng khí tài, vũ khí và tình huống tác chiến trên chiến trường; từng bước ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) vào một số nội dung huấn luyện, giúp tạo ra các tình huống huấn luyện linh hoạt, sát thực tế, tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả. Mô hình mô phỏng giúp bộ đội được làm quen với khí tài hiện đại ngay cả khi chưa có điều kiện thực hành trên vũ khí thật.

Trong diễn tập, các phần mềm tác nghiệp trên nền bản đồ 2D, 3D được triển khai rộng rãi từ cấp Bộ và cấp đơn vị trực thuộc Bộ, hỗ trợ xây dựng văn kiện, mô phỏng địa hình, xây dựng bức tranh tác chiến trực quan, sinh động; việc gửi, nhận văn kiện cũng được thực hiện thông qua ứng dụng phần mềm giúp cải thiện đáng kể về mặt thời gian xử lý. Đặc biệt, toàn bộ quá trình diễn tập được ghi hình, lưu trữ dữ liệu, các thao tác trên phần mềm được ghi lại chi tiết, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác đánh giá, rút kinh nghiệm một cách trực quan, trung thực và chính xác.

Trong SSCĐ, Bộ Quốc phòng đã bước đầu hình thành hệ thống tự động hóa chỉ huy, tích hợp nhiều nguồn dữ liệu từ trên đất liền, trên không, trên biển và trên không gian mạng, tạo ra bức tranh tổng thể về tính SSCĐ của các lực lượng trong Bộ Quốc phòng. Các dữ liệu này được truyền trực tiếp về Sở Chỉ huy Bộ Quốc phòng, hỗ trợ thủ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng Tham mưu trong nắm tình hình, đánh giá nhanh và ra quyết định kịp thời. Đây là bước tiến quan trọng hướng tới xây dựng hệ thống tự động hóa chỉ huy hiện đại trong QĐND Việt Nam.

PV: Thưa đồng chí, Bộ Quốc phòng có những chiến lược gì để đào tạo, xây dựng nguồn nhân lực số, tạo ra những “chiến sĩ số” có tư duy công nghệ nhạy bén, vừa bảo đảm ATTT, vừa làm chủ vũ khí, trang bị hiện đại trong thời đại công nghệ 4.0?

Thượng tướng Lê Huy Vịnh: Xác định con người là nhân tố quyết định thành công của CĐS, Bộ Quốc phòng luôn coi trọng phát triển nguồn nhân lực số ở cả ba cấp độ: Nâng cao nhận thức; đào tạo kỹ năng cơ bản; phát triển đội ngũ chuyên gia, cán bộ kỹ thuật trình độ cao.

Huấn luyện chuyên sâu về CĐS và ATTT tại Trung tâm 386, Bộ Tư lệnh 86.

Hằng năm, Bộ Quốc phòng chỉ đạo các cơ quan, đơn vị đồng loạt tổ chức tập huấn CĐS cho 100% cán bộ, nhân viên, chiến sĩ trong Bộ Quốc phòng với nhiều hình thức, nội dung phong phú và đa dạng. Nội dung tập huấn được thiết kế và phân chia theo từng nhóm đối tượng, từ lãnh đạo, chỉ huy đến lực lượng chuyên trách công nghệ thông tin, lực lượng kiêm nhiệm, giáo viên công nghệ thông tin và toàn thể cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân, bảo đảm sát thực tiễn và dễ áp dụng.

Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo, hướng dẫn các học viện, nhà trường Quân đội điều chỉnh chương trình đào tạo để bổ sung các học phần gắn với thực tiễn CĐS trong Bộ Quốc phòng, tăng thời lượng thực hành. Cụ thể, giảm lý thuyết, tăng thực hành sử dụng các phần mềm dùng chung trong Bộ Quốc phòng cũng như biết cách xử lý các tình huống sự cố máy tính đơn giản; bảo vệ mình, những người xung quanh trên không gian mạng và đặc biệt phải bảo đảm ATTT, an ninh mạng trên môi trường số.

Ngoài ra, Bộ Quốc phòng đang chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tích cực triển khai thực hiện Chương trình hành động số 2953-Ctr/QUTW của Quân ủy Trung ương thực hiện Nghị quyết số 45-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ trí thức đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững trong giai đoạn mới; tổ chức triển khai Đề án “Chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài đối với QĐND Việt Nam đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 726/QĐ-TTg, tạo cơ chế thuận lợi để tuyển chọn, bồi dưỡng và sử dụng đội ngũ chuyên gia công nghệ cao, đáp ứng yêu cầu làm chủ vũ khí, trang bị hiện đại và hình thành đội ngũ chuyên gia hàng đầu về CĐS.

PV: Để đáp ứng yêu cầu xây dựng QĐND Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, Bộ Quốc phòng xác định đâu là những mũi nhọn đột phá và nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung thực hiện, thưa đồng chí?

Thượng tướng Lê Huy Vịnh: Bộ Quốc phòng xác định một số nhiệm vụ trọng tâm, mang tính đột phá trong giai đoạn tới như sau:

Một là, tiếp tục triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, trong đó trọng tâm là xây dựng Đề án tự động hóa chỉ huy trong QĐND Việt Nam, hướng tới hình thành hệ thống chỉ huy hiện đại, đồng thời nâng cao năng lực bảo đảm thông tin chỉ huy tác chiến trong mọi tình huống.

Hai là, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về CĐS và dữ liệu số trong Bộ Quốc phòng, bảo đảm thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là triển khai Luật Chuyển đổi số, Luật Dữ liệu số, Luật Công nghệ công nghệ số, Luật An ninh mạng trong Quân đội.

Ba là, mở rộng và nâng cấp hạ tầng số, triển khai mạng truyền số liệu quân sự, mạng máy tính quân sự đến các đầu mối đơn vị cấp 4, cấp 5, bảo đảm kết nối rộng khắp, an toàn.

Bốn là, điều chỉnh Đề án CĐS trong Bộ Quốc phòng giai đoạn 2026 - 2030 và tổ chức triển khai thực hiện; xây dựng các hệ sinh thái số, nền tảng dùng chung, CSDL cấp Bộ, CSDL chuyên ngành; phát triển các hệ thống phân tích, ứng dụng AI hỗ trợ quyết định cho lãnh đạo, chỉ huy.

Năm là, tập trung xây dựng nguồn nhân lực số chất lượng cao; tiếp tục thúc đẩy phong trào “Bình dân học vụ số” trong Quân đội, giúp mọi cán bộ, chiến sĩ nắm vững kiến thức, kỹ năng số cơ bản để tự tin khi làm việc, học tập trên môi trường số.

Sáu là, tiếp tục thúc đẩy triển khai Đề án 06 trong Bộ Quốc phòng, trong đó tập trung vào việc khai thác CSDL quốc gia về dân cư trong quản lý biên giới, quản lý dân quân tự vệ; khám bệnh, chữa bệnh và phòng, chống khai thác IUU.

Những nhiệm vụ trên là hướng đi chiến lược, bảo đảm Bộ Quốc phòng tiếp tục giữ vai trò tiên phong trong CĐS, góp phần xây dựng Quân đội hiện đại, đủ sức bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống.

PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!