Một trong những hình ảnh về nghệ thuật sắp đặt của họa sỹ Trần Đức Quỷ. (Ảnh tư liệu)
Trần Đức Quỷ là một cái tên đặc biệt trong giới Mỹ thuật Việt Nam, được những nghệ sĩ, bạn bè nghệ sỹ đánh giá cao không chỉ bởi những ý tưởng sáng tạo đặc sắc, táo bạo mà còn bởi niềm đam mê mãnh liệt, cái tâm hết lòng vì nghệ thuật của anh. Trần Đức Quỷ luôn để lại dấu ấn mạnh mẽ qua những triển lãm đầy ấn tượng, tạo ra không ít những tò mò, thích thú cùng nhiều suy ngẫm nơi người xem.
Từ đàn vịt hàng trăm con bằng thạch cao dính chặt vào nhau, con nọ rúc đầu vào con kia với duy nhất con đầu đàn có đầu đến đàn lợn “Hợp thể” sinh đôi không đầu được làm từ da lợn thật; từ «Những con mắt nguyên thủy» với một sinh vật kỳ lạ, được dát vàng màu cánh gián, đẹp lộng lẫy, có hàng trăm con mắt, tựa như hươu sao nhiều đầu với 88 chân, cao 2,6m, dài 8,5m cho đến «Chiếc bóng nghiêng» khổng lồ, dèn dẹt, đen sì, lúc ngả lúc nghiêng, theo chiều ánh sáng, và giờ đây là «Cái túi », triển lãm cá nhân lần thứ 5 của nghệ sỹ cá tính này tại Trung tâm văn hóa Pháp, Trần Đức Quỷ không ngừng dẫn dắt người xem đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác.
Luôn bắt nguồn từ những câu chuyện giản dị mà mang đầy triết lý, nhắn nhủ sâu sắc, Trần Đức Quỷ tự nhủ chỉ làm những tác phẩm mà «Óc mình nhìn thấy và tim mình nghe thấy». Với “Chân dung cuộc sống VI – Cái túi”, anh tiếp tục sáng tạo để tự mình đi tìm câu trả lời cho những thắc mắc từ ngày nhỏ, thông qua một sắp đặt độc đáo gồm 20 bức tượng được đổ khuôn công phu.
Triển lãm - sắp đặt “Chân dung cuộc sống VI - Cái túi” gồm 20 bức tượng được đúc khuôn lộn ngược, nằm xẹp dưới đất, nhìn thoáng qua, các bức tượng trông tựa như những quả bóng bị chọc thủng, xì hơi.
Cũng như rất nhiều những tác phẩm sắp đặt khác của Trần Đức Quỷ, những bức tượng đá trong «Cái túi» lần này thoạt nhìn giản đơn nhưng lại ẩn chứa nhiều tầng ý nghĩa. Hòn đá cứng đầu, tưởng như vô tri mà lại gợi mở cho chúng ta nhiều điều đáng suy ngẫm.
Những bức tượng được đổ khuôn lộn ngược dựa trên ý tưởng từ những bức tượng trong cung đình Huế thời xưa. Dường như ở đây, người nghệ sĩ muốn đi tìm lời giải cho điều trăn trở của mình thuở bé về việc “bổ đầu, lộn ngược ra xem thằng này nó nghĩ gì”. Các tác phẩm như một ẩn dụ cho việc lộn lại lịch sử, lộn lại những dấu tích văn hóa, lộn lại cả những câu chuyện đã cũ để tìm về với sự thật nguyên bản.
Trong thời đại thế giới phẳng như hiện nay, con người có thể dễ dàng tìm kiếm mọi thông tin để có được những kiến giải của riêng mình. Khi ta lộn ngược mọi vấn đề, ta sẽ đều tìm thấy được những sự thật ẩn giấu đằng sau và khi mọi chuyện đã được lộ rõ, thì cái phần còn lại chỉ là cái vỏ trống không, như một con ve sầu đã lột xác và để lại cái vỏ cũ cho đời.
Sinh năm 1973, gốc Hải Dương, Trần Đức Quỷ từng là quán quân cuộc thi Ánh Mắt Trẻ, với tác phẩm Nhìn. «Chân dung cuộc sống VI - Cái túi » là triển lãm cá nhân thứ năm của anh tại Trung tâm văn hóa Pháp tại Hà Nội - L’Espace.