Xây dựng, phát triển toàn diện lực lượng dân quân tự vệ

Những năm qua, lực lượng DQTV trên địa bàn Quân khu 1 đã thực sự làm nòng cốt trong thực hiện công tác quân sự, quốc phòng ở cơ sở, tham gia giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai; xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới… Qua đó, góp phần xây dựng thế trận QPTD gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc, tạo môi trường thuận lợi để phát triển kinh tế xã hội, được cấp ủy, chính quyền và nhân dân các địa phương tin tưởng, đánh giá cao.

Kết quả đó có được là do Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 1 đã quán triệt sâu sắc chiến lược của Đảng về xây dựng lực lượng DQTV và có nhiều chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng quan trọng này, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ. Trên thực tế, lực lượng DQTV của Quân khu đã được xây dựng ngày càng vững mạnh, rộng khắp; có quy mô, thành phần, số lượng hợp lý, phù hợp với từng địa phương, cơ sở; chất lượng ngày càng cao, nhất là chất lượng về chính trị.

Đặc biệt, quá trình thực hiện nhiệm vụ quân sự - quốc phòng, Quân khu 1 đã thường xuyên chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp phải quán triệt sâu sắc chỉ thị, nghị quyết của cấp trên về xây dựng lực lượng DQTV để chủ động phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương tăng cường hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ xây dựng lực lượng DQTV. Cùng với việc chỉ đạo các địa phương bám sát quy định của Luật Dân quân tự vệ và văn bản hướng dẫn thi hành; gắn thực hiện Luật với thực hiện công tác quân sự, quốc phòng địa phương, xây dựng khu vực phòng thủ và hệ thống chính trị cơ sở, Quân khu còn thường xuyên chỉ đạo triển khai xây dựng mô hình điểm về tổ chức, huấn luyện, hoạt động và quản lý lực lượng DQTV ở các địa bàn, doanh nghiệp để rút kinh nghiệm, nhân rộng.

Theo đó, các địa phương thực hiện nghiêm các khâu, bước trong quy trình xây dựng lực lượng DQTV, từ đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi đến tuyển chọn, kết nạp vào lực lượng, bảo đảm chặt chẽ, công khai, dân chủ ngay từ cơ sở, theo phương châm “dân bàn, dân cử, dân chăm lo”. Tập trung xây dựng lực lượng DQTV nòng cốt, dân quân cơ động, thường trực, binh chủng, lực lượng tự vệ trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, phù hợp với từng địa bàn; chú trọng địa bàn trọng điểm về quốc phòng, an ninh, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và khu vực biên giới.

Điểm nổi bật trong xây dựng, phát triển lực lượng DQTV ở Quân khu 1 là các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đã luôn coi trọng việc xây dựng toàn diện lực lượng DQTV gắn với công tác xây dựng, đào tạo đội ngũ cán bộ DQTV chuyên trách, bán chuyên trách ở cơ sở. Đến hết năm 2018, toàn Quân khu đã xây dựng được gần 1.970 cơ sở dân quân tự vệ, quân số chiếm 2,1% dân số và 89 chi bộ quân sự cấp xã. Đáng chú ý là, các tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng đã thành lập, duy trì hoạt động có hiệu quả 27 tiểu đội dân quân thường trực ở các xã biên giới. Chất lượng chính trị trong DQTV được nâng lên rõ rệt, tỷ lệ đảng viên trong DQTV đạt 26,6%; đoàn viên đạt 62,9%. Quân khu đã đào tạo được trên 2.760 cán bộ quân sự ban chỉ huy quân sự cấp xã. Sau đào tạo, có nhiều đồng chí được phong quân hàm sĩ quan dự bị, được bố trí chức danh chỉ huy trưởng, chỉ huy phó ban chỉ huy quân sự cấp xã, trung đội trưởng dân quân cơ động và một số chức danh thuộc các ban, ngành, đoàn thể ở cấp xã. Đến nay, 100% ban chỉ huy quân sự xã, phường, thị trấn được kiện toàn đủ các chức danh theo quy định (có 39 xã trọng điểm về quốc phòng và an ninh bố trí 2 chỉ huy phó); 100% chỉ huy trưởng, chỉ huy phó ban chỉ huy quân sự cấp xã là đảng viên, góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng công tác xây dựng lực lượng DQTV ở cơ sở.

Cùng với đó, công tác bảo đảm chế độ, chính sách đối với lực lượng DQTV luôn được Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 1 quan tâm, chăm lo với nhiều biện pháp đồng bộ, phù hợp. Cơ quan quân sự đã tham mưu cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh xây dựng, ban hành đề án, kế hoạch quy định mức trợ cấp ngày công đối với dân quân tự vệ khi tham gia huấn luyện, hoạt động; mức phụ cấp trách nhiệm cho cán bộ ban chỉ huy quân sự cấp xã, cơ quan, tổ chức. Các địa phương còn quan tâm đầu tư kinh phí xây dựng trụ sở làm việc cho ban chỉ huy quân sự cấp xã, mua sắm trang thiết bị, phương tiện, công cụ hỗ trợ, bảo đảm trang phục cho DQTV theo quy định. Một số tỉnh, như: Bắc Ninh, Thái Nguyên… đã thực hiện định mức chi trả ngày công lao động cho dân quân khi tham gia huấn luyện; đồng thời, hỗ trợ tiền ăn, xăng xe đi lại…

Theo đồng chí Đại tá Hà Quang Vinh, Phó Tham mưu trưởng Quân khu 1 cho biết, chính sự quan tâm nói trên đã góp phần động viên cán bộ, chiến sĩ DQTV yên tâm huấn luyện, thực hiện nhiệm vụ. Hàng năm, kết quả kiểm tra huấn luyện của DQTV thường xuyên có 100% đạt yêu cầu, trong đó trên 85% khá, giỏi. Những năm qua, các địa phương trên địa bàn Quân khu đã huy động trên 56.100 lượt cán bộ, chiến sĩ dân quân tự vệ tham gia diễn tập ở các cấp đạt kết quả tốt.

Có thể thấy, với việc thực hiện đồng bộ các nội dung, lực lượng DQTV trên địa bàn Quân khu 1 đã được xây dựng “vững mạnh, rộng khắp”, trở thành lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương; góp phần xây dựng, củng cố nền QPTD, xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới./.