Lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống của dân ca quan họ Bắc Ninh

(ĐCSVN) - Hơn 40 năm gắn bó với mảnh đất Bắc Ninh giàu truyền thống văn hiến cùng những làn điệu dân ca quan họ thấm đượm ân tình, không biết tự khi nào, những làm điệu dân ca quan họ Bắc Ninh đã nhẹ nhàng mà sâu sắc bồi đắp tâm hồn của các thế hệ cán bộ, giảng viên, học viên Trường Sĩ quan Chính trị. Để rồi như một lẽ tự nhiên, những người lính “Bộ đội Cụ Hồ” nơi đây đã và đang góp phần bảo tồn, phát huy những nét văn hóa truyền thống kết tinh trong từng làn điệu dân ca…

Không gian văn hóa quan họ

Đó là những cảm nhận của chúng tôi khi được tham gia Đêm Giao lưu tìm hiểu và hát dân ca quan họ do Câu lạc bộ (CLB) “Nữ quân nhân yêu quan họ” (Trường Sĩ quan Chính trị) phối hợp cùng Trung tâm UNESCO Quan họ, Trung tâm Văn hóa quan họ truyền thống khu vực Bắc Giang và CLB Quan họ Đại Xuân, Quế Võ (Bắc Ninh) tổ chức.

Là đơn vị đứng chân trên miền quê Kinh Bắc - Bắc Ninh, được đắm mình trong những làn điệu dân ca quan họ với những “liền anh, liền chị”, cái tình của người quan họ đã thấm đẫm, lan tỏa trong trái tim mỗi cán bộ, giảng viên, học viên Trường Sĩ quan Chính trị. Với lòng yêu mến dân ca quan họ Bắc Ninh và thực hiện sự chỉ đạo của Ban Phụ nữ Quân đội (Tổng cục Chính trị) về việc đẩy mạnh các hoạt động CLB “Phụ nữ Quân đội yêu thích và bảo tồn các làn điệu hát ru và hát dân ca”, hơn 5 năm qua, mô hình CLB “Nữ quân nhân yêu quan họ” Trường Sĩ quan Chính trị đã đạt được những hiệu quả thiết thực.

Đến từ nhiều miền quê của Tổ quốc, dù mỗi người ở những cương vị công tác khác nhau: Người là giảng viên đêm ngày miệt mài bên trang giáo án; người là học viên thường xuyên học tập công tác xa nhà; người là công nhân viên tận tụy chăm sóc bữa ăn, sức khỏe của học viên… Chính tình yêu dân ca quan họ Bắc Ninh đã gắn kết các chị lại với nhau, tích cực tham gia CLB “Nữ quân nhân yêu quan họ” do Hội Phụ nữ Nhà trường tổ chức.

Tình yêu đặc biệt dành cho những làn điệu dân ca quan họ Bắc Ninh đã giúp các hội viên không quản ngại những khó khăn trong công việc chuyên môn và hoàn cảnh gia đình để tranh thủ những giờ nghỉ, ngày nghỉ cùng nhau cất cao lời ca tiếng hát. Không hẹn mà gặp, cứ sau giờ làm việc buổi tối thứ 3, thứ 5 hàng tuần, các chị lại tập trung cùng nhau tổ chức luyện tập. Và, CLB lại ngân vang những làn điệu quan họ làm say đắm lòng người. Những lời hát mộc mạc dẫu không có nhạc đệm song vẫn hết sức thiết tha, đằm thắm; vẫn thực sự “vang, rền, nền, nảy” khiến mọi người như được hòa mình trong không gian văn hóa dân ca quan họ Bắc Ninh. Ngoài nội dung tập hát, các hội viên còn tranh thủ trao đổi, tìm hiểu về văn hóa quan họ cũng như những nét đặc sắc trong truyền thống văn hóa của mảnh đất Kinh Bắc - Bắc Ninh ngàn năm văn hiến… Sau một thời gian luyện tập, khả năng văn hóa, văn nghệ của chị em đã có bước trưởng thành rõ nét. Nếu như trước đây, nhiều hội viên từ chưa thuộc bài quan họ nào, chưa một lần biểu diễn trước tập thể thì nay đã thuộc được rất nhiều làn điệu dân ca quan họ Bắc Ninh, có giọng hát khá truyền cảm với phong cách thể hiện mang đậm “chất quan họ”. E ấp trong bộ trang phục truyền thống của liền chị quan họ, đồng chí Thượng úy Chu Thị Nguyệt, một thành viên tích cực trong CLB “Nữ quân nhân yêu quan họ” chia sẻ: “Yêu quan họ, thích hát quan họ nhưng phải đến khi tham gia sinh hoạt trong CLB thì tôi mới có điều kiện tìm hiểu nhiều hơn về dân ca quan họ Bắc Ninh. CLB đã thực sự trở thành ngôi nhà chung của những nữ quân nhân yêu quan họ trong toàn Trường”

Với cách làm đầy sáng tạo, bám sát nhu cầu giao lưu học hỏi của hội viên, những hiệu quả thiết thực từ CLB “Nữ quân nhân yêu quan họ” ở Trường Sĩ quan Chính trị đã góp phần quan trọng làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần của cán bộ, giảng viên, công nhân viên, chiến sĩ; nâng cao chất lượng xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh của Nhà trường.

Không chỉ tích cực tìm tòi, tranh thủ thời gian để luyện tập, chị em hội viên CLB "Nữ quân nhân yêu quan họ” Trường Sĩ quan Chính trị còn thường xuyên tham gia giao lưu cùng các “làng quan họ” trên địa bàn thành phố Bắc Ninh như Niềm Xá, Thị Trung, Yên Mẫn, Y Na… qua đó vừa nâng cao trình độ biểu diễn, đồng thời góp phần tăng cường tình đoàn kết, gắn bó quân dân. Mới đây, trong “Hội diễn quan họ Phường Kinh Bắc năm 2017”, những thành viên của CLB “Nữ quân nhân yêu quan họ” Trường Sĩ quan Chính trị đã tham dự và giành được giải cao. Không biết từ bao giờ, những nữ quân nhân “giỏi việc nước, đảm việc nhà” của Trường Sĩ quan Chính trị đã thực sự trở thành những “Chị Hai quan họ”, những “liền chị” đích thực trong các hội diễn của địa phương. Và, CLB “Nữ quân nhân yêu quan họ” của Nhà trường cũng đã dần trở thành một “làng quan họ” - “Làng quan họ áo lính” - như cách gọi thân tình của người dân Kinh Bắc! Trao đổi cùng chúng tôi, Nghệ sĩ Ưu tú Phạm Đăng Mùi, Phó Giám đốc Nhà hát Dân ca quan họ Bắc Ninh tâm đắc: “Những liền chị áo lính ở Trường Sĩ quan Chính trị thể hiện các làn điệu quan họ theo đúng cách mà người quan họ chúng tôi bao đời nay vẫn cố gắng lưu giữ, đó là vang, rền, nền, nảy… Chúng tôi đánh giá, CLB “Nữ quân nhân yêu quan họ” thực sự là một mô hình hiệu quả trong góp phần gìn giữ và phát triển giá trị truyền thống của quan họ Bắc Ninh”.

Cùng với đó, một trong những thành công nổi bật của mô hình CLB “Nữ quân nhân yêu quan họ” ở Trường Sĩ quan Chính trị đó là đã hình thành được một sân chơi bổ ích với nhiều hoạt động giao lưu có ý nghĩa cho chị em hội viên Hội Phụ nữ trong toàn trường. Tham gia các buổi sinh hoạt, cùng nhau tìm hiểu về văn hóa quan họ, tập luyện và biểu diễn các làn điệu dân ca quan họ Bắc Ninh đã giúp cho chị em có điều kiện gần gũi nhau hơn. Không những tích cực tuyên truyền sâu rộng về dân ca quan họ Bắc Ninh - Di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại, mà thông qua lời ca, điệu hát với những làn điệu tha thiết, mặn nồng của dân ca quan họ, các hội viên đã cùng nhau sẻ chia những vất vả trong cuộc sống và công việc, động viên nhau cùng nỗ lực vươn lên hoàn hành tốt nhiệm vụ được giao.

CLB “Nữ quân nhân yêu quan họ” là biểu hiện sinh động của mối “lương duyên” giữa Trường Sĩ quan Chính trị với mảnh đất Kinh Bắc - Bắc Ninh giàu truyền thống văn hóa. “Hơn 40 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành (1976 - 2017), đó cũng là khoảng thời gian các thế hệ cán bộ, giảng viên, học viên Trường Sĩ quan Chính trị gắn bó cùng mảnh đất và con người Kinh Bắc… Thành công của CLB “Nữ quân nhân yêu quan họ” đã trực tiếp tăng cường mối quan hệ gắn bó độc đáo đó”, đồng chí Trung tướng Nguyễn Văn Đủ, Chính ủy Trường Sĩ quan Chính trị vui vẻ chia sẻ cùng chúng tôi./.