Họa sỹ với các chi tiết trong nhà gương (Ảnh: Thanh Hà)
Nhà Gương hay còn được gọi Nhà Cười được Chính phủ Tiệp Khắc xây tặng Thành phố Hà Nội từ năm 1979. Những tiếng cười giòn tan, những bước chân dò dẫm khám phá trong mê cung của 50 tấm gương gây ảo ảnh lạc lối được lưu giữ trong ký ức tuổi thơ của hầu hết mọi người khi còn là trẻ thơ được bố mẹ đưa đi chơi Công viên Thống nhất. Tuy nhiên, những năm gần đây, Nhà Gương bị xuống cấp nghiêm trọng: gương mờ xỉn, lớp vữa tường trong và ngoài nhà Gương bong tróc, ẩm mốc, mái bị dột... Chính vì thế, gần như không còn mấy bố mẹ đưa trẻ em vào thăm Nhà Gương nữa.
Được sự đồng ý của Thành phố Hà Nội, họa sỹ Thu Thủy và Công ty Nghệ thuật Tân Hà Nội đã thực hiện ý tưởng cải tạo chỉnh trang Nhà Gương thành một công trình nghệ thuật gắn gốm. Đặc biệt, khi tiếp cận bản vẽ kiến trúc của tòa nhà do Công viên Thống nhất cung cấp, kiến trúc sư Tiệp Khắc đã lấy cảm hứng từ một vỏ ốc khổng lồ để tạo hình tòa nhà. Cửa vào tòa nhà là miệng vỏ ốc, tòa nhà xoắn tròn với lối đi mê cung dẫn vào lòng trong cùng của vỏ ốc là nhà tròn có 8 tấm gương dị dạng. Phía trước mặt còn có bức tượng Nữ thấn biển tì tay lên mỏ neo đứng duyên dáng bên cánh trái của mặt tiền nhìn về phía cổng chính của Công viên Thống Nhất (trên đường Trần Nhân Tông).
Tòa nhà có chu vi dài 60m, cao trung bình 6m, chỗ cao nhất là 7,2m, chỗ thấp nhất 4,8m. Bức tường chạy bao quanh hình tròn vỏ ốc, chỉ có hai ô của sổ lớn và 3 khe cửa giật cấp để lấy ánh sáng và thoáng khí nên rất lý tưởng cho việc trang trí bằng tranh gốm. Chính vì thế, nữ họa sỹ đã hình thành ý tưởng trang trí tòa nhà theo chủ đề Đại dương làm sao để truyền cảm hứng và tình yêu biển đảo cho các em thiếu nhi.
Những bức tường và sàn bên trong Nhà Gương được gắn những viên gốm và sỏi gốm màu đủ các sắc độ tạo nên một một không gian dưới đáy đại dương lộng lẫy với đủ san hô, sò, ốc, sao biển, hải quỳ và các loài cá. Đặc biệt bên trong mê cung gương, bên cạnh 50 tấm gương được thay mới sáng loáng, dưới sàn là những vòng tròn nước với san hô, cá , ốc, sò gốm, sỏi gốm được những tấm gươi phản chiếu vào nhau nhân lên như ống kính vạn hoa, tạo thành một mê cung vô cực lung linh huyền ảo. Ngôn ngữ biểu cảm vô cùng phong phú của gốm được thể hiện rất phong phú ở nhiều kỹ thuật thể hiện khác nhau trong công trình gắn gốm đặc sắc này.
Công trình đã hoàn thành sau 3 tháng cải tạo (Ảnh: Thanh Hà)
Nếu như ở mặt tiền Nhà Gương là cảnh biển thanh bình của biển Hạ Long êm đềm với trung tâm là hòn Trống Mái nổi bật trên sắc vàng lấp lánh của mặt trăng, thì bức tranh Sóng biển Trường Sa ở bức tường cánh phải được thể hiện mạnh mẽ khỏe khoắn với những vồng sóng tung bọt trắng xóa. Bức tranh gốm mang tính hoành tráng và đậm chất hội họa ở những nét tạo hình nhiều sắc độ từ xanh coban đậm, xanh ngọc, xanh lục chuyển dần từ đậm đến nhạt, vùng sáng được diễn tả bằng xanh thanh thiên và vàng đậm nhạt. Một bảng màu gốm phong phú diễn tả những nét vẽ tung tảy , phóng khoáng thể hiện đúng tinh thần mạnh mẽ, dữ dội của con sóng Trường Sa cao đến 7m.
Tổng diện tích gốm được gắn lên tường bên ngoài, bên trong và sàn nhà gương lên đến 812m2, trong đó mỗi mét vuông gốm gồm 2500 viên gốm mosaic nhỏ cỡ 2cm x 2cm. Tổng cộng có hơn hai triệu viên gốm nhỏ với đủ tone màu rực rỡ được gắn lên nhà Gương.
Một năm chuẩn bị dự án, công trình cải tạo đã hoàn thành sau 3 tháng thi công trực tiếp ngoài công trường bằng sự sáng tạo và kỹ thuật làm gốm đặc biệt.