Quang cảnh Hội thảo - Ảnh: Minh Châu
Theo Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Mai Đức Chính, tranh chấp lao động là một trong những vấn đề quan trọng đối với hoạt động của tổ chức công đoàn trong những năm qua; những quy định về tranh chấp lao động và đình công đã được quy định đầy đủ trong luật nhưng vẫn chưa thực sự đi vào cuộc sống.
Theo thống kê, từ năm 1995 đến nay, cả nước xảy ra trên 6.000 cuộc đình công, xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân từ quy định của pháp luật chưa chặt chẽ. Nhiều năm qua, những quy định về tranh chấp lao động được sửa đổi nhiều lần, nhưng vẫn chưa thực sự có hiệu quả.
Phó Chủ tịch Mai Đức Chính khẳng định, Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng hơn với thế giới, đặc biệt là tham gia rất nhiều Hiệp định thương mại tự do quan trọng, vì vậy những vấn đề liên quan đến tổ chức công đoàn, trong đó có việc tranh chấp và đình công rất quan trọng.
Hiện cũng xuất hiện nhiều tổ chức đại diện cho người lao động nằm ngoài hệ thống Công đoàn Việt Nam, vì vậy, vấn đề đặt ra là làm sao để Công đoàn Việt Nam chính là tổ chức đại diện cho người lao động khi xảy ra tranh chấp và đình công. Phó Chủ tịch Mai Đức Chính cho biết, việc sửa đổi Bộ luật Lao động lần này có ý nghĩa rất quan trọng trong việc nâng cao vai trò của tổ chức công đoàn trong việc giải quyết những tranh chấp và đình công của người lao động.
Chia sẻ những kinh nghiệm trong việc giải quyết tranh chấp lao động và đình công tại Cộng hòa Liên bang Đức, Trưởng đại diện Viện Friedrich Ebert tại Việt Nam Erwin Schweisshelm cho hay, giải pháp quan trọng nhất vẫn là thông qua đàm phán để người sử dụng lao động và người lao động tìm được tiếng nói chung.
Ở Cộng hòa Liên bang Đức, cơ quan quản lý lao động có quyền theo dõi việc thực hiện đảm bảo sức khỏe cũng như mức lương tối thiểu của công nhân có được thực hiện đúng hay không, nếu sai sẽ áp dụng các chế tài xử phạt đối với doanh nghiệp và đứng ra bảo đảm cho người lao động có quyền từ chối làm việc tạm thời. Đó chính là nguyên tắc chung khi ký kết hợp động giữa người lao động và sử dụng lao động.
Để giải quyết tốt quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động, theo Trưởng đại diện Viện Friedrich Ebert, tổ chức công đoàn cần đẩy mạnh vai trò đại diện của mình để đàm phán với chủ doanh nghiệp trong việc duy trì những thỏa ước trong quan hệ lao động. Khi việc thỏa ước cũ đã hết hạn mà không tiếp tục xây dựng thỏa ước mới, đình công sẽ được xảy ra trong khoảng 1 ngày để yêu cầu doanh nghiệp cần phải thực hiện nghiêm túc thỏa ước đã được cam kết.
Theo ông Erwin Schweisshelm, đình công chỉ có giá trị khi xảy ra bất ngờ để chủ doanh nghiệp hiểu được sự mất mát sẽ nghiêm trọng ra sao khi không thực hiện thỏa ước theo đúng cam kết, từ đó nâng cao trách nhiệm của doanh người với người lao động.