 |
| Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL Nguyễn Ngọc Thiện (Ảnh: TT) |
Phóng viên Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam đã phỏng vấn Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL Nguyễn Ngọc Thiện về vấn đề này.
PV: Xin Bộ trưởng đánh giá khái quát về bức tranh văn hóa, thể thao, du lịch năm 2020? Cũng như tất cả các lĩnh vực khác, năm 2020 lĩnh vực Ngành phụ trách bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19, Bộ trưởng có thể chia sẻ cụ thể về vấn đề này?
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện: Năm 2020, tình hình dịch bệnh COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, ngày càng lan rộng với hơn 200 quốc gia, vùng lãnh thổ, ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế toàn cầu và nhiều quốc gia, tổ chức khu vực và quốc tế. Ở trong nước, dịch COVID-19, cùng với tình hình thiên tai, bão lũ, biến đổi khí hậu vừa qua đã và đang tác động đến nhiều mặt của đời sống, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội bền vững của đất nước, đến đời sống vật chất, tinh thần của người dân.
Trong bối cảnh chung đó, các lĩnh vực Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng chịu nhiều ảnh hưởng lớn. Các sự kiện, hoạt động quảng bá văn hóa, giới thiệu hình ảnh đất nước, con người Việt Nam tại nước ngoài, các hoạt động xúc tiến du lịch Việt Nam, các hoạt động thi đấu, các giải thể thao quốc tế tại Việt Nam, tập huấn thể thao tại nước ngoài... phải hoãn, lùi thời gian tổ chức, một số sự kiện bị hủy. Việc hoãn tập huấn và tham dự các giải thể thao quốc tế, đặc biệt là các cuộc thi vòng loại Olympic, Paralympic đã ảnh hưởng đến chỉ tiêu vượt qua vòng loại, giành suất tham dự Thế vận hội của các vận động viên Việt Nam. Bên cạnh đó, các chương trình văn hóa - nghệ thuật phải điều chỉnh, sắp xếp lại kế hoạch hoặc thay đổi hình thức thực hiện, các hội nghị, hội thảo phải chuyển sang hình thức trực tuyến.
Một số hoạt động, sự kiện về văn hóa - thể thao và du lịch dự kiến tổ chức trong năm 2020 tại Việt Nam đã bị hoãn/ hủy như Festival Huế, Liên hoan Phim Quốc tế Hà Nội, Chương trình hoạt động văn hóa nghệ thuật phục vụ đồng bào vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng dân tộc thiểu số, Chặng đua F1 tại Hà Nội, Hội chợ Du lịch Quốc tế Hà Nội, Lễ khai mạc Năm Du lịch quốc gia 2020 tại Ninh Bình, Hội chợ Du lịch quốc tế thành phố Hồ Chí Minh, EXPO 2020 tại Dubai - UAE, Thế vận hội Thể thao Olympic và Paralympic tại Tokyo...
Đặc biệt, ngành du lịch là ngành chịu thiệt hại trực tiếp và nặng nề nhất trong năm 2020. Năm 2020, kết quả thực hiện các chỉ tiêu đề ra đều giảm mạnh: khách du lịch quốc tế đến Việt Nam chỉ đạt khoảng 3,7 triệu lượt, giảm 80% so với cùng kỳ 2019. Khách du lịch nội địa ước đạt 56 triệu lượt, giảm 34,1% so với cùng kỳ năm 2019. Tổng thu từ khách du lịch năm 2020 ước đạt 312.200 tỷ đồng, giảm khoảng 58,7% so với cùng kỳ năm 2019, tương đương 19 tỷ đô la Mỹ.
Theo báo cáo sơ bộ từ các địa phương, khoảng 1/5 tổng số cơ sở lưu trú trên toàn quốc phải đóng cửa, dừng hoạt động. Đối với lĩnh vực lữ hành, nhân viên được cho nghỉ không hưởng lương hoặc giảm đến 80% lương; khoảng 80-95% các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành trên cả nước đã dừng hoạt động.
Tuy nhiên, nhờ có chính sách, biện pháp phù hợp, đúng đắn, quyết liệt, Việt Nam đã hoàn thành tốt nhiệm vụ kép, vừa kiềm chế sự bùng phát của dịch COVID-19 và giảm thiểu ảnh hưởng của thiên tai, bão lũ, vừa đảm bảo phát triển kinh tế-xã hội, với những kết quả được thế giới đánh giá là “kỳ tích”. Nhờ vậy, việc tái khởi động các hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch trên phạm vi cả nước diễn ra thuận lợi, hiệu quả. Các cơ sở, thiết chế văn hóa nghệ thuật, các nhà hát, rạp chiếu phim đã mở cửa trở lại, các hoạt động văn hóa nghệ thuật thu hút đông khán giả đã được duy trì. Các sự kiện thể thao, trong đó có bóng đá (Cúp Quốc gia, Giải vô địch quốc gia), chuỗi các chương trình nghệ thuật, các nhà hát, các hoạt động du lịch nội địa... được tái khởi động mạnh mẽ phục vụ người dân.
Năm 2020, Việt Nam đã được Tổ chức World Travel Awards vinh danh lần thứ 2 liên tiếp là Điểm đến Di sản hàng đầu châu Á, Điểm đến Văn hóa hàng đầu châu Á và Điểm đến Ẩm thực hàng đầu châu Á và được vinh danh lần thứ 4 liên tiếp ở hạng mục điểm đến Golf tốt nhất châu Á năm 2020. Đặc biệt, lần thứ 2, Việt Nam được Tổ chức Giải thưởng Du lịch Thế giới bình chọn là Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới.
PV: Để thực hiện “mục tiêu kép” của Chính phủ, Ngành VH-TT&DL đã triển khai thực hiện những gì và kết quả bước đầu ra sao, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện: Bộ VH-TT&DL đã kịp thời điều chỉnh các hoạt động hợp tác, hội nhập quốc tế, chủ động, kịp thời thích ứng với tình hình mới, đồng thời đảm bảo giữ vững các mục tiêu, yêu cầu của công tác đối ngoại, góp phần tích cực và thiết thực cho sự phát triển chung, bền vững của ngành văn hóa, thể thao và du lịch; thực hiện hiệu quả vai trò Trưởng Tiểu ban Tuyên truyền - Văn hóa ASEAN 2020, triển khai công tác tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao trong Năm ASEAN 2020.
Bên cạnh đó, Bộ đã tập trung chỉ đạo, thực hiện các giải pháp phòng chống dịch COVID-19 hiệu quả, đặc biệt đã ban hành tiêu chí đảm bảo an toàn tại các doanh nghiệp lữ hành, khu, điểm, cơ sở lưu trú du lịch và kinh doanh dịch vụ du lịch như: Triển khai 2 chương trình kích cầu du lịch nội địa sau mỗi đợt bùng phát dịch để giảm thiểu tối đa tác động của dịch COVID-19 đối với ngành du lịch, đồng thời góp phần duy trì hoạt động của các doanh nghiệp du lịch; Kịp thời linh hoạt trong việc chuyển đổi thị trường, cơ cấu lại thị trường khách du lịch; mở ra hướng mới để phát triển bền vững hơn; Phối hợp chặt chẽ, kịp thời với doanh nghiệp để đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các giải pháp nhằm hỗ trợ kịp thời cho doanh nghiệp khôi phục hoạt động, kinh doanh.
PV: Năm 2020 là năm rất khó khăn nhưng lĩnh vực Du lịch cũng đã thu được những kết quả nhất định từ khách du lịch nội địa thông qua 2 cuộc kích cầu, vậy Bộ trưởng có thể chia sẻ cụ thể những thành công này của du lịch Việt Nam trong bối cảnh vượt qua khó khăn vì dịch bệnh? Các giải pháp hỗ trợ cụ thể cho doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh và người lao động trong lĩnh vực du lịch là gì?
 |
| Năm 2020 dù ảnh hưởng của dịch COVID-19 nhưng lĩnh vực văn hóa, thể thoa, du lịch vẫn đạt được những kết quả nhất định. (Ảnh: TT) |
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện: Ngay sau khi dịch bệnh COVID-19 được kiểm soát bước đầu ở Việt Nam, Bộ VH-TT&DL đã phát động chương trình kích cầu du lịch nội địa vào đầu tháng 5/2020 với chủ đề “Người Việt Nam đi du lịch Việt Nam” và tiếp tục phát động giai đoạn 2 vào tháng 9/2020 với chủ đề “Du lịch Việt Nam an toàn, hấp dẫn”.
Có thể nói, chương trình kích cầu du lịch đã làm hồi sinh thị trường du lịch nội địa, là điểm tựa cho sự phục hồi của ngành du lịch, đồng thời giúp giảm thiểu thiệt hại do COVID-19 gây ra, thể hiện ở những mặt chủ yếu sau:
Một là phục hồi lượng khách nội địa: Các điểm đến ghi nhận lượng khách đông trở lại, nhất là vào thời điểm tháng 5, 6, 7 là mùa cao điểm du lịch nội địa, cũng như nhu cầu khách tăng cao sau đợt giãn cách xã hội. Lượng khách nội địa tháng 6 tăng gấp 2,3 lần so với tháng 5; lượng khách tháng 7 tăng 16% so với cùng kỳ 2019.
Lượng khách tăng giúp công suất buồng phòng ở các cơ sở lưu trú tăng trở lại, đạt 30-50%, cuối tuần có lúc đạt 80-90%. Các hãng hàng không liên tục tăng chuyến, mở đường bay mới để phục vụ nhu cầu đi lại. Nhu cầu du lịch gia tăng cũng đã giúp các ngành hàng không, đường sắt dần hồi phục.
Hai là sự tham gia tích cực của các địa phương, doanh nghiệp và xu hướng hình thành các liên minh, liên kết phát triển du lịch: Chương trình kích cầu nhận được sự hưởng ứng, tham gia tích cực của các địa phương trong cả nước, nhất là tại các trung tâm du lịch (Hà Nội, Quảng Nam, Đà Nẵng, Thừa Thiên Huế, Nghệ An, Khánh Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Giang, Vĩnh Phúc, Thanh Hóa, Ninh Bình, 8 tỉnh Tây Bắc, 13 tỉnh thành đồng bằng sông Cửu Long...).
Điểm nổi bật của chương trình kích cầu du lịch giai đoạn 2 là sự liên kết giữa các tỉnh, thành phố với nhiều liên minh kích cầu du lịch được hình thành (liên kết của 7 Sở Du lịch và Sở VH-TT&DL gồm Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương, Bình Phước, Bình Thuận, Đồng Nai, TP. Hồ Chí Minh và Tây Ninh; 03 tỉnh Nghệ An - Hải Phòng - Bình Định…). Đặc biệt, một số địa phương đã xây dựng và khai trương website kích cầu du lịch nhằm giúp du khách có thể tìm kiếm thông tin chính thức từ các doanh nghiệp và tăng tính tương tác giữa du khách và nhà cung cấp dịch vụ.
Ba là phát triển các sản phẩm mới: Dịch COVID-19 đã làm thay đổi đáng kể nhu cầu và thị hiếu của khách du lịch, trong đó ưu tiên cho yếu tố an toàn, trải nghiệm thiên nhiên, sinh thái, đi nhóm nhỏ, thời gian ngắn, sử dụng công nghệ… Do vậy, các địa phương, doanh nghiệp đã chủ động đổi mới, sáng tạo, phát triển các sản phẩm mới phù hợp hơn với nhu cầu của khách.
Thời gian qua, Bộ VH-TT&DL đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề xuất các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người lao động ngành Du lịch, một số các giải pháp đã được ban hành như: Hỗ trợ giảm giá điện, giảm tiền điện cho các khách hàng sử dụng điện bị ảnh hưởng của dịch COVID-19; Giảm 50% phí cấp giấy phép lữ hành và cấp thẻ hướng dẫn viên trong năm 2020…
Ngoài ra, một số các chính sách của Bộ VH-TT&DL đề xuất với Chính phủ về bảo hiểm, lùi thời điểm đóng kinh phí công đoàn, giải pháp về tài khóa, tiền tệ, một số nội dung mở rộng đối tượng hưởng lợi từ chính sách và thuận lợi hơn về thủ tục nhận gói hỗ trợ người lao động cũng đã được Chính phủ xem xét ban hành tại các Nghị quyết.
PV: Phương án hỗ trợ doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh và người lao động phục hồi hoạt động du lịch trong năm 2021 như thế nào?
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện: Hiện nay, tình hình dịch bệnh COVID-19 trên thế giới còn đang diễn biến phức tạp, việc kinh doanh lữ hành quốc tế trước mắt chưa thực hiện được. Bộ VH-TT&DL dự kiến triển khai các nhiệm vụ sau nhằm phục hồi hoạt động du lịch trong năm 2021: Tiếp tục kiến nghị với các Bộ, ngành liên quan để hỗ trợ doanh nghiệp du lịch phục hồi sau dịch COVID-19. Tiếp tục tổng hợp ý kiến, kiến nghị của các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch về các chính sách hỗ trợ khôi phục hoạt động kinh doanh du lịch.
Chỉ đạo, hỗ trợ các địa phương triển khai tốt các chương trình kích cầu du lịch nội địa; liên kết hợp tác với các địa phương, các hãng hàng không, các cơ sở dịch vụ du lịch xây dựng các sản phẩm kích cầu trọng tâm để đẩy mạnh thu hút thị trường khách du lịch nội địa nhằm khôi phục nhanh hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp du lịch.
Nghiên cứu thị trường và xu hướng thị trường hỗ trợ các địa phương để khảo sát, xây dựng sản phẩm mới, đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ để thu hút khách du lịch. Tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương, các khu, điểm tham quan du lịch mở cửa hoạt động trở lại ổn định dần để thu hút khách.
Chỉ đạo các cơ sở kinh doanh du lịch cung cấp thông tin và hỗ trợ du khách, đồng thời tiếp nhận thông tin phản ánh, kiến nghị của người dân và khách du lịch, đảm bảo an toàn cho khách khi đi du lịch.
PV: Ngành du lịch Việt Nam sẽ làm gì để vừa thúc đẩy du lịch nội địa, vừa tiếp tục xúc tiến quảng bá ra thế giới – sẵn sàng đón khách quốc tế khi đủ điều kiện?
Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện: Trong năm 2021, ngành du lịch sẽ chú trọng phục hồi, phát triển ngành trước tác động của đại dịch COVID-19, các hoạt động được triển khai toàn diện cả trực tuyến và trực tiếp, công tác xúc tiến quảng bá chú trọng cả thị trường trong nước và quốc tế. Cụ thể:
Quý I và Quý II năm 2021: Lấy du lịch nội địa làm nội lực duy trì hoạt động của ngành, chú trọng vào các hoạt động kích cầu du lịch trong nước. Đối với thị trường quốc tế, tiếp tục xúc tiến bằng các kênh truyền thông trực tuyến: website, mạng xã hội, webinar...
Quý III và Quý IV năm 2021: Duy trì các chương trình kích cầu du lịch trong nước. Từng bước mở cửa du lịch quốc tế, tập trung ưu tiên những nước kiểm soát tốt dịch bệnh và là thị trường truyền thống của du lịch Việt Nam./.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!