Ông Nguyễn Viết Lợi , Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính,
Bộ Tài chính Việt Nam trình bày Báo cáo đề dẫn Hội thảo (Ảnh: Tấn Vũ)
Tham dự Hội thảo có gần 100 đại biểu trong nước và quốc tế, bao gồm các quan chức tài chính APEC, chuyên gia từ các tổ chức tài chính quốc tế như: Ngân hàng Thế giới (WB), Tổ chức hợp tác & Phát triển Kinh tế (OECD), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Diễn đàn Phát triển Bảo hiểm (IDF) và các doanh nghiệp bảo hiểm...
Báo cáo đề dẫn của ông Nguyễn Viết Lợi , Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính, Bộ Tài chính Việt Nam cho rằng, với đặc điểm khí hậu, địa chất dễ xảy ra thiên tai, các nền kinh tế trong khu vực Châu Á Thái Bình Dương đã chú trọng xây dựng và triển khai các biện pháp về phòng chống và giảm nhẹ thiên tai, trong đó có các giải pháp về tài chính, như xây dựng các Quỹ thiên tai quốc gia; sử dụng nguồn dự trữ quốc gia, dự phòng tài chính; thực hiện miễn giảm thuế cho các đối tượng chịu ảnh hưởng của thiên tai. Ngoài ra, các công cụ chuyển giao rủi ro như bảo hiểm thiên tai cũng đã được các áp dụng.
Nằm trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương, Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng nặng nề của thiên tai, bình quân hàng năm có khoảng 750 người chết do thiên tai, đứng thứ 3 khu vực Đông Nam Á và thứ 22 trên thế giới, thiệt hại về kinh tế khoảng gần 1% GDP/năm. Ứng phó với thực trạng này, Quốc hội và Chính phủ Việt Nam đã chú trọng xây dựng, triển khai hệ thống các chiến lược, quy hoạch và chính sách phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai. Năm 2007, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai làm cơ sở cho các Bộ, ngành và các địa phương xây dựng chiến lược, kế hoạch và giải pháp triển khai chi tiết. Năm 2013, Quốc hội đã thông qua Luật phòng, chống thiên tai. Đây là khuôn khổ pháp lý cao nhất đối với hoạt động phòng, chống thiên tai, ưu tiên các nguồn lực bảo đảm việc thực hiện phòng, chống thiên tai.
Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia, mặc dù đã có nhiều nỗ lực, cố gắng nhưng đến nay việc xây dựng và thực thi các giải pháp tài chính vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu hỗ trợ hiệu quả cho việc phòng chống và giảm thiểu rủi ro thiên tai. Hầu hết các giải pháp đang được áp dụng vẫn còn phụ thuộc nhiều vào ngân sách chính phủ mà chưa thực hiện nhiều các biện pháp chuyển giao rủi ro. Do đó, ông Lợi nhấn mạnh: “Việc xây dựng, phát triển các hệ thống giải pháp tài chính mới về quản lý rủi ro và chuyển giao rủi ro thiên tai là rất cần thiết. Trong đó, giải pháp về bảo hiểm là một công cụ hữu hiệu, không chỉ giảm nhẹ gánh nặng về ngân sách cho chính phủ, chuyển giao rủi ro ra thị trường mà còn góp phần tăng cường nhận thức về rủi ro thiên tai, xây dựng kế hoạch phòng, chống thiên tai”.
Với lập luận trên, ông Lợi đề nghị các chuyên gia tham gia Hội thảo cùng nhau thảo luận, đánh giá về các chính sách tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai qua đó đề xuất các chính sách ứng phó hiệu quả với thiên tai, tập trung vào các vấn đề như: Tổng quan về sáng kiến tài chính và Bảo hiểm rủi ro thiên tai (DRFI) và triển khai trong APEC; Chiến lược tài chính quốc gia ứng phó với rủi ro thiên tai; Phát triển cơ sở dữ liệu về tài sản công và bảo hiểm rủi ro thiên tai; Kế hoạch hành động triển khai thực hiện Sáng kiến Tài chính và Bảo hiểm rủi ro thiên tai trong APEC năm 2017.
Hội thảo cũng hướng tới việc xây dựng Chương trình giải pháp tài chính rủi ro thiên tai và các mô hình đánh giá rủi ro thiên tai nhằm hỗ trợ các nền kinh tế thành viên APEC xây dựng, phát triển các hệ thống giải pháp tài chính mới về quản lý rủi ro và chuyển giao rủi ro thiên tai. Nội dung trao đổi chuyên sâu tại Hội thảo được đúc kết thành bản báo cáo ban đầu, đưa ra kiến nghị lên Hội nghị Thứ trưởng Tài chính và Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương APEC tổ chức vào ngày 23 - 24/2/2017 về các chính sách tài chính và bảo hiểm rủi ro thiên tai.
Ngoài ra, chủ đề trao đổi của Hội thảo được thảo luận và xây dựng kế hoạch triển khai cho cả Tiến trình Bộ trưởng Tài chính APEC năm 2017. Theo đó, sáng kiến kinh nghiệm chia sẻ về chính sách tài chính và bảo hiểm ứng phó với rủi ro thiên tai trong khu vực APEC sẽ được ghi nhận và thông qua bởi các Bộ trưởng Tài chính APEC vào tháng 10/2017./.