Long An phát triển vùng lúa chất lượng cao

Từ năm 2013 tỉnh Long An đã quy hoạch vùng sản xuất lúa chất lượng cao phục vụ chế biến gạo xuất khẩu với diện tích canh tác hơn 48.000 ha ở 25 xã thuộc các huyện vùng Đồng Tháp Mười. Mục tiêu của chương trình là phát huy lợi thế cạnh tranh, nâng cao hiệu quả sản xuất và tăng thu nhập cho người nông dân.

Theo đó, nông dân sản xuất lúa trong vùng quy hoạch phải thực hiện gieo sạ bằng các loại giống xác nhận chất lượng cao, áp dụng các quy trình thống nhất “1 phải 5 giảm”, “3 giảm 3 tăng”… đảm bảo 100% sản lượng lúa thu được phải là lúa chất lượng cao phục vụ chế biến xuất khẩu. Phấn đấu đến năm 2020, các diện tích lúa trong vùng quy hoạch sẽ sản xuất theo hướng VietGap.

Ông Nguyễn Chí Thiện, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Long An, cho biết, trong quá trình thực hiện, tỉnh đã tập trung nhiều nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng thủy lợi, giao thông, xây dựng và sửa chữa các trạm bơm điện… đồng thời hỗ trợ đẩy mạnh việc sử dụng lúa giống xác nhận, xây dựng các cánh đồng lớn… Từ đó đã giúp cho năng suất, sản lượng lúa chất lượng cao không ngừng tăng lên. Đến nay, sản lượng lúa chất lượng cao của 6 huyện vùng Đồng Tháp Mười đạt gần 2 triệu tấn (năm 2013 là 1,8 triệu tấn), nông dân thu lợi nhuận cao hơn khoảng 5 triệu đồng/ha.

Tuy nhiên, quá trình phát triển vùng lúa chất lượng cao của tỉnh Long An vẫn tồn tại nhiều hạn chế như nguồn lực đầu tư xây dựng hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp còn yếu, việc liên kết 4 nhà chưa phát triển mạnh, nhiều nông dân còn sản xuất nhỏ lẻ, còn tâm lý e ngại tham gia vào các tổ hợp tác, hợp tác xã…

Ông Nguyễn Văn Bờ, nông dân xã Bình Hòa Trung, huyện Mộc Hóa cho biết, thực hiện chương trình vùng lúa chất lượng cao người nông dân được hưởng lợi khá nhiều nên rất phấn khởi, nhiệt tình tham gia. Tuy nhiên, trong việc sản xuất còn gặp nhiều khó khăn. Do đó đề nghị lãnh đạo địa phương tăng cường đầu tư kết cấu hạ tầng, đầu tư hệ thống điện 3 pha để xây dựng các trạm bơm phục vụ sản xuất; xử lý vấn nạn lục bình trên các kênh rạch tạo thuận lợi vận chuyển nông sản… Về lâu dài cần có hướng nghiên cứu chuyển đổi sản xuất, phát triển bền vững để nông dân yên tâm sản xuất, tránh tình trạng sản xuất được mùa mất giá, được giá mất mùa thường xuyên xảy ra.

Ông Huỳnh Văn Cư, Giám đốc Hợp tác xã Tiên Tiến, xã Bình Hòa Trung, huyện Mộc Hóa, cho biết: "Hiện nay, nhiều nông dân vẫn còn sản xuất theo tập quán cũ, chưa tuân thủ quy trình sản xuất tiên tiến theo hướng ứng dụng công nghệ cao dẫn đến hiệu quả sản xuất còn thấp. Bên cạnh đó, hợp tác xã chỉ lo được khâu sản xuất và một số dịch vụ liên quan còn thị trường tiêu thụ vẫn gặp khó khăn. Hợp tác xã Tiên Tiến đã có ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm với một doanh nghiệp, tuy nhiên đến nay vẫn không thực hiện được nên vẫn phải phụ thuộc vào thương lái. Do đó kiến nghị các cấp chính quyền tăng cường tuyên truyền, tập huấn về ứng dụng khoa học kỹ thuật… để người dân hiểu rõ cùng tham gia. Đồng thời có giải pháp đẩy mạnh liên kết, giới thiệu nhiều doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm cho hợp tác xã".

Ông Trương Hữu Trí, Giám đốc Hợp tác xã Gò Gòn, huyện Tân Hưng, cho hay, việc ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và đẩy mạnh liên kết với doanh nghiệp đã làm cho năng suất và sản lượng lúa tăng lên, nông dân tham gia các mô hình trong hợp tác xã thu lợi nhuận cao hơn từ 5 -7 triệu đồng/ha. Tuy nhiên, cái khó hiện nay là đa số nông dân còn xa lạ về cơ giới hóa, hợp tác xã phải nỗ lực để hướng dẫn, vận động nông dân áp dụng các quy trình tiên tiến vào sản xuất.

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Chí Thiện, để nâng cao hơn nữa hiệu quả của chương trình phát triển vùng lúa chất lượng cao, đảm bảo phát triển bền vững, tỉnh Long An đã thực hiện đề án phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, trong đó có thực hiện trên 20.000 ha lúa ở vùng ở vùng Đồng Tháp Mười, cũng nằm trong vùng quy hoạch lúa chất lượng cao của tỉnh.

Hiện nay, tỉnh đang đẩy mạnh triển khai các mô hình điểm ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất lúa để có cơ sở nhân rộng. Trong các mô hình đó sẽ thực hiện hỗ trợ cho nông dân san phẳng mặt ruộng bằng tia laser; cơ giới hóa đồng bộ các khâu sản xuất; thực hiện gieo sạ bằng giống xác nhận, sử dụng phân vi sinh, phân hữu cơ thay cho các loại phân bón vô cơ; hướng dẫn quy trình canh tác “3 giảm 3 tăng”, “1 phải 5 giảm”…

Tỉnh sẽ đẩy mạnh tuyên tuyền nhằm nâng cao nhận thức, thay đổi tập quán sản xuất của người nông dân, vận động người dân tham gia và các tổ hợp tác, hợp tác xã để cùng hợp tác trong các khâu của quá trình sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật nhằm giảm chi phí đầu tư, tăng giá trị sản phẩm. Bên cạnh đó tổ chức lại sản xuất theo hướng hình thành vùng sản xuất lúa hàng hóa tập trung, cánh đồng lớn, liên kết sản xuất – tiêu thụ theo chuỗi giá trị; tạo điều kiện cho các tổ hợp tác, hợp tác xã hoạt động có hiệu quả,…

Tỉnh cũng sẽ tiếp tục tăng cường các nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp trong vùng quy hoạch, nhất là thủy lợi, trạm bơm điện… để tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân sản xuất./.