Ảnh minh họa (Ảnh: BT)
Theo dự báo của Trung tâm khí tượng thủy văn Trung ương, tại các tỉnh phía Bắc, tháng 12/2016 nhiệt độ trung bình phổ biến mức xấp xỉ trung bình nhiều năm (TBNN). Từ tháng 1-4/2017 nhiệt độ cao hơn TBNN 0,5-1
độ C; các đợt rét đậm, rét hại ở khu vực miền Bắc tập trung giữa tháng 12 đến hết tháng 1 và khả năng không kéo dài. Tuy nhiên, các hiện tượng thời tiết bất thường, cực đoan như: rét đậm, rét hại, mưa lớn trái mùa vẫn có thể xảy ra.
Để sản xuất vụ Đông 2016 và vụ Đông Xuân 2016-2017 đạt kết quả tốt, Cục Trồng trọt đề nghị Giám đốc Sở NN&PTNT các tỉnh, thành phố phía Bắc tập trung chỉ đạo nông dân chăm sóc, bảo vệ tốt, trồng mới các loại rau màu vụ Đông, nhất là nhóm ưa lạnh nhằm tăng năng suất và hiệu quả kinh tế cho nông dân. Thu hoạch kịp thời những diện tích cây vụ Đông đã đến kỳ thu hoạch; chú ý khoanh vùng cây vụ Đông để việc lấy nước đổ ải không làm ngập úng, đảm bảo năng suất và sản lượng nông sản. Đồng thời chỉ đạo nông dân tiếp tục thâm canh tăng vụ bằng cách trồng các loại rau ăn lá, ăn củ ưa lạnh, ngắn ngày; gieo trồng ngay trên diện tích đất cao, đất chuyên rau nhằm đảm bảo nguồn rau cung cấp cho thị trường, nhất là dịp trước, sau Tết Nguyên đán.
Bên cạnh đó, chuẩn bị giống, quỹ đất cho việc gieo trồng các loại cây rau màu vụ Xuân, nhất là trên các vùng chuyên màu và vùng chuyển đổi từ đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây rau màu vụ Xuân. Các địa phương được hỗ trợ nguồn hạt giống rau khắc phục hậu quả thiên tai, cần tuyên truyền nông dân tận dụng cơ hội để tăng vụ, tăng thu nhập bù đắp các thiệt hại do thiên tai gây ra trong năm 2016. Đẩy mạnh phát triển và liên kết sản xuất - tiêu thụ rau an toàn (GAP); tăng cường công tác kiểm tra kiểm soát chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm nhằm đảm bảo nguồn rau an toàn cho người tiêu dùng.
Đối với sản xuất lúa vụ Đông Xuân 2016-2017, thực hiện tốt các nội dung chỉ đạo của Bộ NN&PTNT tại Hội nghị “Sơ kết sản xuất vụ Hè thu, vụ Mùa 2016, triển khai kế hoạch sản xuất vụ Đông xuân 2016-2017 các tỉnh phía Bắc”. Kiên trì định hướng mở rộng tối đa các nhóm giống ngắn ngày, lúa ưu thế lai và lúa chất lượng có khả năng chống chịu tốt với đạo ôn, hạn chế gieo cấy nhóm giống dài ngày, tuân thủ lịch thời vụ đã được thống nhất. Chủ động phòng chống rét cho mạ, lúa mới cấy, lúa gieo sạ bằng các biện pháp tưới đủ nước, điều chỉnh phân bón cho phù hợp, không bón phân đạm thúc cho mạ và lúa mới cấy khi nhiệt độ xuống thấp, bón đủ lượng lân đề phòng rét sau cấy làm chết mạ khi chưa kịp ra rễ.
Cụ thể, với các tỉnh từ Nghệ An trở ra, chỉ đạo đẩy nhanh việc cày lật đất, phơi đất nhằm cải tạo chế độ khí trong đất, đồng thời tiêu diệt và hạn chế nơi cư trú của sâu bệnh hại. Hướng dẫn nông dân thực hiện nghiêm túc lịch thời vụ đã được khuyến cáo, tăng cường tập huấn và thông tin tuyên truyền kỹ thuật ngâm ủ, làm mạ nền cứng, mạ khay và kỹ thuật gieo mạ có che phủ nilon để phòng tránh rét, đảm bảo đủ mạ có chất lượng cho việc gieo cấy.
Với các tỉnh khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc bộ chuẩn bị tốt nhất các điều kiện về nhân lực và hệ thống máy bơm, kể cả bơm dầu, bơm lưu động để lấy nước đạt hiệu quả cao nhất trong thời gian lấy nước đổ ải theo lịch của Bộ NN&PTNT (Đợt 1: từ 0h ngày 10/1 đến 24h ngày 15/1/2017; đợt 2: từ 0h ngày 23/1 đến 24h ngày 26/1/2017; đợt 3 từ 0h ngày 6/2 đến 24h ngày 13/2/2017).
Với các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên - Huế, làm đất kịp thời để gieo cấy lúa Đông Xuân 2016-2017 đảm bảo khung thời vụ tốt nhất; kết thúc gieo trà Xuân sớm vào 5/1, tiếp tục gieo sạ giống ngắn ngày nếu điều kiện thời tiết cho phép. Với các địa phương do ảnh hưởng của các đợt mưa lũ lớn từ 29/11 đến ngày 8/12/2016, trà Xuân sớm bị ảnh hưởng không kịp thời vụ cần chuyển đổi cơ cấu giống sang nhóm ngắn ngày để đảm bảo lúa trỗ trong khung thời vụ tốt nhất.