Thương mại trên nền tảng số và cơ hội cho Việt Nam

Đây là thông tin được khẳng định tại hội thảo “Cách mạng dữ liệu: Thương mại trên nền tảng số và cơ hội cho Việt Nam”. Hội thảo diễn ra ngày 26/3, tại Hà Nội do Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức.

Đây cũng là diễn đàn để các bộ, ngành, cộng đồng doanh nghiệp, các chuyên gia, các nhà nghiên cứu trao đổi, thảo luận và đề xuất kiến nghị chính sách về phát triển thương mại trên nền tảng số cho Việt Nam.

Phát biểu tại hội thảo, TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng CIEM cho biết, lâu nay chúng ta nói nhiều đến thương mại điện tử mà chưa hình dung cơ chế vận hành và đo lường hoạt động ra sao, nhất là trong bối cảnh hiện nay cách mạng dữ liệu số - cách mạng lần thứ tư, cơ hội cho các quốc gia tìm kiếm cách thức tận dụng cơ hội, phát triển quốc gia theo hướng tập trung nhiều vào thương mại số. Thực tế, Việt Nam đã và đang thu về được giá trị đáng kể từ thương mại trên nền tảng số nhưng giá trị này trong tương lại còn có thể cao hơn nhiều lần. Giá trị của các lưu lượng kỹ thuật số đối với việc tạo ra giá trị kinh tế trong nền kinh tế trong nước sẽ thông qua việc hỗ trợ áp dụng các công nghệ kỹ thuật số”, ông Cung nói.

Theo Báo cáo "Cách mạng dữ liệu: Việt Nam có thể nắm bắt cơ hội thương mại trên nền tảng số ở trong và ngoài nước như thế nào" của Công ty AlphaBeta, thương mại trên nền tảng số tạo ra cho nền kinh tế quốc nội giá trị kinh tế lên đến 81.000 tỷ đồng vào năm 2017 tại Việt Nam và tiềm năng có thể tăng lên đến 953.000 tỷ đồng vào năm 2030.

Bên cạnh đó, giá trị của xuất khẩu kỹ thuật số cũng đã mang lại 97.000 tỷ đồng; dự kiến tiềm năng của kỹ thuật số sẽ tăng 570% đến trước năm 2030, với giá trị 652.000 tỷ đồng.

Ông Konstantin Matthies, đại diện Công ty AlphaBeta cho rằng, thương mại toàn cầu bền vững sẽ tạo ra sự gắn kết tích cực giữa mọi người và các quốc gia; đồng thời, hỗ trợ cho phát triển kinh tế bền vững.

Để phát triển thương mại trên nền tảng số, các chuyên gia kinh tế cho rằng, Việt Nam nên có hành động trong 3 lĩnh vực quan trọng để giải quyết những lo ngại đã liên quan đến thương mại số.

Theo đó, những hành động chính cần đảm bảo sự rõ ràng liên quan đến loại dữ liệu sẽ được chia sẻ, ranh giới chia sẻ và hình thức chấp thuận của người dùng cần phải có; khuyến khích khả năng tương tác giữa các khung cơ sở kỹ thuật số; giảm bớt những yêu cầu nghiêm ngặt về việc thiết lập ở địa phương xem xét việc giảm thuế suất tối đa cho mặt hàng công nghệ thông tin; đồng thời, giảm bớt những hạn chế về đầu tư nước ngoài, chính sách cạnh tranh và luồng dữ liệu xuyên biên giới…

Kiến nghị chính sách về phát triển thương mại trên nền tảng số cho Việt Nam, ông Konstantin Matthies cho rằng, Chính phủ và các nhà tạo lập chính sách để cân nhắc tầm quan trọng của thương mại trên nền tảng số đối với cả nền kinh tế trong nước lẫn bên ngoài trong quá trình xây dựng chính sách kinh tế và thương mại.

Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, trong phát triển nền kinh tế số hiện nay, Việt Nam cần lưu ý 3 rào cản, đó là: hệ thống cơ sở dữ liệu thông tin thiếu đồng bộ ở 63 tỉnh, thành, còn chênh lệch số liệu thống kê giữa các địa phương và cấp quốc gia; tính khả thi của chính sách trong lĩnh vực phát triển và ứng dụng công nghệ số còn yếu, tập quán và văn hóa kinh doanh còn khó cho các chuỗi giá trị hình thành và được đảm bảo.

Cơ hội số của Việt Nam vẫn khá cao và Việt Nam cần tập trung cao nhất về đổi mới môi trường tăng trưởng khi những động lực cũ đang dần dần mất đi ưu thế (giá nhân công rẻ, cơ cấu dân số vàng…). Đã đến lúc tăng trưởng kinh tế phải do năng suất lao động dẫn dắt và thể chế đổi mới.

Tại hội thảo, hầu hết các chuyên gia kinh tế đều cho rằng, doanh nghiệp cần khai thác cơ hội do thương mại trên nền tảng số mang lại dưới hình thức tăng cường tiếp xúc với các thị trường nước ngoài và nâng cao năng suất ở thị trường trong nước.

Bên cạnh đó, đối với nhóm ngành, để nhận thức được tính chất và tầm vóc của những lợi ích kinh tế mà thương mại trên nền tảng số có thể đem đến cho nhiều ngành kinh tế khác nhau cũng như tích cực ủng hộ và bảo vệ những lợi ích đó./.