(ĐCSVN) – Trong điều kiện hiện nay, việc tiếp tục phát huy hiệu quả mô hình kết hợp Quân dân y vừa là đòi hỏi khách quan, vừa là vấn đề có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Mô hình này không chỉ củng cố mối quan hệ đoàn kết quân dân mà còn tăng cường sức mạnh tổng hợp, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Khẳng định mối gắn kết giữa Quân y và dân y
Được triển khai từ năm 1990, mô hình kết hợp Quân dân y đã phát triển sâu rộng trên cơ sở sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Y tế và Bộ Quốc phòng. Đến nay, hai cơ quan này đã lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương, đơn vị thực hiện tốt công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe bộ đội và nhân dân. Sau gần 35 năm triển khai, mô hình kết hợp Quân dân y đã đạt được những thành tựu quan trọng, không chỉ chăm sóc, nâng cao sức khỏe bộ đội và nhân dân, mà còn khẳng định rõ tính đúng đắn của một chủ trương mang ý nghĩa chính trị sâu sắc của Đảng và Nhà nước.
Mô hình này đã tạo ra sức mạnh tổng hợp trong công tác y tế ở cơ sở, tăng cường các tiềm lực y tế, củng cố thế trận quốc phòng toàn dân và khu vực phòng thủ tại địa phương, đảm bảo sẵn sàng phục vụ chiến đấu cũng như phòng chống thiên tai, dịch bệnh.
Theo số liệu của Cục Quân y, Tổng cục Hậu cần, trong năm 2023 và 6 tháng đầu năm 2024, các cơ sở Quân y và các mô hình kết hợp Quân dân y trên cả nước đã thực hiện khám bệnh cho hơn 1,23 triệu lượt người; thu dung trên 248,3 nghìn lượt người; cấp cứu hơn 33,4 nghìn lượt người. Các đối tượng bệnh nhân đều được bảo đảm quyền lợi và tiêu chuẩn theo chế độ hiện hành.
Giải pháp hiệu quả giúp nâng cao sức khoẻ cộng đồng
Mô hình kết hợp Quân dân y trở thành giải pháp hiệu quả trong bối cảnh nguồn lực đầu tư của Nhà nước cho đảm bảo y tế ở các khu vực vùng sâu, vùng xa và vùng đặc biệt khó khăn còn hạn chế. Nhiều chuyên gia y tế cũng nhận định rằng mô hình này cần thiết nhằm chăm sóc sức khỏe cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân. Đặc biệt, vào tháng 4/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 545/QĐ-TTg “Phê duyệt Chương trình kết hợp quân dân y chăm sóc sức khỏe nhân dân đến năm 2030”, với các mục tiêu cụ thể:
Nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh quân dân y; đặc biệt là địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; Tăng cường năng lực của lực lượng Quân y, dân y kiểm soát và phòng, chống dịch bệnh; Hoàn thiện tổ chức và năng lực của lực lượng dự bị động viên ngành y tế, lực lượng huy động ngành y tế. Với những mục tiêu này, phát triển mạng lưới y tế gắn với mô hình kết hợp Quân dân y trở thành vấn đề hết sức quan trọng trong việc chăm sóc và nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Trao đổi về vấn đề này, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh rằng mô hình kết hợp Quân dân y không chỉ phát huy tay nghề của đội ngũ y, bác sĩ Quân đội mà còn tạo điều kiện về cơ sở vật chất để đào tạo, bồi dưỡng cán bộ y tế tại chỗ, đồng thời tận dụng tối đa nguồn vật tư y tế từ cả Quân đội và nhân dân, phù hợp với điều kiện thực tiễn.
Hoạt động hiệu quả của các bệnh xá, trung tâm y tế Quân dân y kết hợp đã giúp tăng cường tình đoàn kết quân dân, tạo niềm tin về sự ưu việt của chế độ cho người dân. Điều này đồng thời góp phần giữ vững và củng cố thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân tại những địa bàn chiến lược.
Nâng cao chất lượng và năng lực y tế
Theo Thiếu tướng, GS, TS Nguyễn Trường Giang, Cục trưởng Cục Quân y, việc duy trì và nhân rộng mô hình kết hợp Quân dân y không chỉ là yêu cầu khách quan trong sự nghiệp chăm sóc sức khỏe toàn dân mà còn là trách nhiệm, tình cảm, “mệnh lệnh từ trái tim” của những thầy thuốc “Bộ đội Cụ Hồ”.
Để tiếp tục phát huy hiệu quả mô hình này, trước hết cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục trong toàn dân và toàn quân về ý nghĩa, vị trí, vai trò, mục tiêu, nhiệm vụ và kết quả thực hiện mô hình kết hợp Quân dân y trong gần 35 năm qua. Thông qua tuyên truyền cần giúp các tổ chức và lực lượng, đặc biệt là đội ngũ y, bác sĩ trong và ngoài Quân đội nắm rõ nội dung Nghị quyết số 20-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, trong đó nhấn mạnh mục tiêu: “đẩy mạnh kết hợp Quân dân y, y tế vùng biên giới, hải đảo”.
Bên cạnh đó, không ngừng củng cố và tăng cường năng lực của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và phòng chống dịch bệnh tại tuyến y tế cơ sở trên địa bàn biên giới, ven biển, đảo và khu vực trọng điểm quốc phòng an ninh, đặc biệt là các cơ sở y tế Quân dân y. Việc củng cố, sửa chữa và nâng cấp cơ sở vật chất, đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cũng cần được quan tâm. Các thủ tục đăng ký khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho các cơ sở Quân dân y cần phải hoàn thiện để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc tiếp cận dịch vụ y tế.
Đổi mới và phát triển bền vững
Về lâu dài, cần đa dạng hóa các hình thức triển khai mô hình kết hợp Quân dân y, bảo đảm phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ và đặc điểm tình hình ở mỗi địa phương, đơn vị. Các cấp, các ngành cần quan tâm, đầu tư nguồn lực, bảo đảm cơ sở vật chất, hiện đại hóa trang thiết bị y tế và bảo đảm kinh phí hoạt động. Nghiên cứu đẩy mạnh xã hội hóa và đa dạng hóa các loại hình kết hợp Quân dân y cũng là một phần quan trọng nhằm phát huy sức mạnh của Quân đội và ngành Y tế.
Việc phát huy tối đa kỹ thuật và công nghệ để hỗ trợ hoạt động y tế ở cơ sở là rất cần thiết. Điều này bao gồm từng bước triển khai ứng dụng nền tảng hỗ trợ, tư vấn khám, chữa bệnh từ xa ở các khu vực vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, với mục tiêu chăm sóc tốt hơn sức khỏe cho bộ đội và nhân dân.
Đặc biệt, các cơ quan chức năng của Bộ Y tế và Bộ Quốc phòng cần nghiên cứu và hoàn thiện cơ chế chính sách đối với đội ngũ y, bác sỹ tham gia mô hình kết hợp Quân dân y. Chính sách ưu đãi nghề, chế độ trực tại các cơ sở khám chữa bệnh, chế độ trực phòng chống dịch cho lực lượng Quân y, dân y là những nội dung chủ yếu cần được tập trung.
Đồng thời, quan tâm thực hiện tốt chế độ luân phiên, luân chuyển cán bộ y tế tại các cơ sở kết hợp Quân dân y theo quy định của Chính phủ; tăng cường các chính sách hỗ trợ về vật chất cho cán bộ lực lượng Quân y, dân y tình nguyện công tác tại các xã biên giới, biển đảo và các khu vực có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn.
Với sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Quốc phòng và Bộ Y tế cùng tinh thần trách nhiệm của đội ngũ y, bác sỹ, mô hình kết hợp Quân dân y đã trực tiếp giúp nâng cao chất lượng công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe bộ đội và nhân dân. Hiệu quả thu được từ mô hình cũng giúp tăng cường khả năng đáp ứng của ngành Y tế trong các tình huống khẩn cấp, đặc biệt ở khu vực biên giới, biển, đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, cũng như các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và khu vực trọng điểm quốc phòng, an ninh.
Trong gần 35 năm qua, mô hình kết hợp Quân dân y đã khẳng định rõ vai trò quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe bộ đội và nhân dân; củng cố, tăng cường tình đoàn kết quân dân máu thịt. Trong điều kiện hiện nay, tiếp tục phát huy hiệu quả mô hình kết hợp Quân dân y vừa là đòi hỏi khách quan, vừa là vấn đề có ý nghĩa quan trọng đặc biệt. Đây đồng thời cũng là cơ sở củng cố mối quan hệ đoàn kết quân dân, tăng cường sức mạnh tổng hợp đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới./.