Đồng chí Lê Hoài Trung – Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Bí thư Đảng uỷ Ngoài nước.
Phóng viên (PV): Xin chào đồng chí! Nhân dịp xuân mới Mậu Tuất, đồng chí có thể điểm lại những nét lớn trong công tác xây dựng Đảng và công tác quần chúng ở ngoài nước trong năm qua? Một vài đánh giá của đồng chí?
Thứ trưởng Lê Hoài Trung: Đảng bộ Ngoài nước là một Đảng bộ trực thuộc Trung ương; thực hiện chức năng, nhiệm vụ được Trung ương giao. Đảng uỷ Ngoài nước đã lãnh đạo các tổ chức đảng trực thuộc thực hiện đúng đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao; đồng thời quản lý các tổ chức đảng và đảng viên thuộc Đảng bộ thực hiện tốt các nhiệm vụ xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức, bảo vệ chính trị nội bộ, kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng, xây dựng Đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh.
Sự hình thành và phát triển công tác đảng và tổ chức đảng ngoài nước gắn liền với sự phát triển của cách mạng Việt Nam. Qua 57 năm hoạt động và trưởng thành, căn cứ vào tình hình thế giới và nhiệm vụ cách mạng trong từng giai đoạn, Đảng uỷ Ngoài nước (Ban Cán sự Đảng ngoài nước trước đây) đã có nhiều cố gắng trong việc quản lý, nắm tình hình các đảng bộ, chi bộ ngoài nước. Đảng uỷ Ngoài nước đã tiến hành nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn, từng bước hoàn chỉnh lý luận công tác Đảng và công tác quần chúng ở ngoài nước, kịp thời chuyển hướng đổi mới công tác đảng ngoài nước trong thời kỳ khó khăn, phức tạp, nhất là khi Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu sụp đổ; đồng thời báo cáo, đề xuất kịp thời với Trung ương Đảng ban hành các nghị quyết và chỉ thị quan trọng về công tác Đảng, công tác quần chúng ở ngoài nước, đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của từng thời kỳ.
Trong năm 2017, với khối lượng lớn công việc theo yêu cầu của cấp trên và việc định kỳ thường xuyên cần giải quyết, nhiều việc đột xuất, phát sinh; Đảng ủy Ngoài nước đã nỗ lực, triển khai nhiều nhiệm vụ công tác quan trọng, tham mưu các giải pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý tổ chức đảng và đảng viên ở ngoài nước; công tác xây dựng Đảng ở ngoài nước có bước phát triển và yêu cầu mới, đạt nhiều kết quả tích cực.
Một là, hệ thống tổ chức đảng ngoài nước không ngừng được củng cố. Tổ chức cơ sở đảng đóng vai trò là hạt nhân lãnh đạo, đoàn kết và tập hợp quần chúng, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ chính trị ở ngoài nước trước những biến động phức tạp của tình hình chính trị - xã hội trên thế giới và ở các khu vực. Quán triệt đường lối của Đảng về công tác đối ngoại, các cấp uỷ đã chỉ đạo các ơ quan đại diện của ta làm tốt công tác tham mưu cho lãnh đạo Đảng và Nhà nước trong thực hiện nhiệm vụ chính trị nhằm làm sâu sắc hơn quan hệ giữa Việt Nam với các nước và các tổ chức quốc tế, đồng thời đẩy nhanh quá trình hội nhập quốc tế; giới thiệu, quảng bá bản sắc văn hoá dân tộc với bạn bè năm châu; chăm lo bảo vệ lợi ích chính đáng của cộng đồng người Việt tại các nước trên thế giới.
Hai là, các cấp uỷ đảng ngoài nước luôn làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng với nhiều cách thức và biện pháp phù hợp. Thành công lớn nhất của công tác chính trị, tư tưởng là góp phần làm cho cán bộ, đảng viên và đại bộ phận cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài nâng cao nhận thức, sự tin tưởng vào chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; kịp thời phát hiện và đấu tranh trước các luận điệu xuyên tạc, phản động, lôi kéo nhằm chống phá sự nghiệp cách mạng của nước ta. Nhiều đảng viên đã nâng cao tinh thần trách nhiệm, khắc phục khó khăn, gương mẫu trong công tác, thật sự là hạt nhân chính trị lãnh đạo cán bộ, đảng viên và quần chúng ở ngoài nước.
Nổi bật là việc triển khai sáng tạo, hiệu quả Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khoá XII với nhiều nội dung và hình thức phù hợp với đặc thù ở ngoài nước. Giải thưởng sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” đã thu hút nhiều tác phẩm ở ngoài nước tham dự gửi về Hội đồng sơ khảo của Trung ương.
Ba là, tập trung lãnh đạo công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng. Tập trung xây dựng cấp uỷ các cấp; phát huy vai trò của tổ chức đảng tại các địa bàn; đổi mới phương thức hoạt động, nội dung và hình thức sinh hoạt của các loại hình chi bộ ngoài cơ quan đại diện và quản lý đảng viên sinh hoạt lẻ; nâng cao tính tiền phong gương mẫu, năng lực công tác của cán bộ, đảng viên, tạo sự chuyển biến rõ rệt về công tác quản lý, đề xuất giải quyết nhiều vấn đề còn tồn đọng như: Đảng viên hai quốc tịch, đảng tịch của đảng viên bị gián đoạn sinh hoạt tại Liên Xô và Đông Âu cũ, cải tiến phương thức hoạt động của Đảng bộ với đặc thù lưu lượng đảng viên biến động lớn...
Đảng ủy Ngoài nước và các cấp ủy trực thuộc tiếp tục quán triệt sâu sắc, triển khai đầy đủ quy định, quy chế của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát trong toàn Đảng bộ; đổi mới, tăng cường, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát của các cấp uỷ, tổ chức đảng, uỷ ban kiểm tra các cấp và chi bộ. Các cấp ủy nghiêm túc thực hiện Chỉ thị số 39-CT/TW, ngày 18/8/2016 của Bộ Chính trị về tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ trong tình hình hiện nay.
Bốn là, quan tâm hơn nữa công tác quần chúng ở nước ngoài. Kết hợp chặt chẽ công tác đảng với công tác vận động quần chúng, cộng đồng; tăng cường xây dựng và củng cố Ban Công tác cộng đồng tại các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài; xây dựng Đại sứ quán trở thành ngôi nhà chung “đầm ấm” của cộng đồng để đoàn kết, tập hợp đồng bào, hỗ trợ cộng đồng hoà nhập với sở tại và hướng về quê hương đất nước với nhiều việc làm thiết thực như: Tham gia các hoạt động đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, văn hoá giáo dục, khoa học công nghệ, ủng hộ đồng bào gặp thiên tai… Cuộc vận động cán bộ, đảng viên, người Việt Nam ở nước ngoài hướng về biển đảo quê hương năm 2017 có 35 cấp uỷ trực thuộc ủng hộ, tổng số tiền tương đương khoảng 800 triệu đồng. Một số nơi ủng hộ trực tiếp ti-vi, máy phát điện, máy tính xách tay, vật dụng cho nhà văn hoá đa năng tại huyện đảo Trường Sa và nhà giàn DK1.
Một nội dung lớn được tập thể Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng ủy Ngoài nước tập trung trí tuệ hoàn thành trong năm phải kể đến là việc tham mưu, đề xuất mô hình tổ chức Đảng bộ Ngoài nước trình Hội nghị Trung ương 6 khóa XII. Xuất phát từ yêu cầu của Trung ương về việc đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Đảng ủy Ngoài nước đã nghiêm túc triển khai tổng kết theo đúng hướng dẫn của Trung ương, tổ chức thảo luận, nghiên cứu, lấy ý kiến rộng rãi trong toàn Đảng bộ. Quá trình tổng kết được Trung ương đánh giá cao. Nhiều nội dung góp phần quan trọng vào việc nghiên cứu, đề xuất mô hình phù hợp, ổn định lâu dài, vừa phát huy hiệu quả công tác đảng ngoài nước, đồng thời nâng tầm công tác đối ngoại trong thời gian tới.
PV: Với đặc thù công tác đảng ngoài nước, xin đồng chí cho biết một số kết quả của Đảng uỷ Ngoài nước trong triển khai định hướng thông tin tuyên truyền và công tác đấu tranh phản bác các luận điệu phản tuyên truyền, phòng chống sự lôi kéo của các thế lực thù địch thời gian qua?
Thứ trưởng Lê Hoài Trung: Công tác thông tin tuyên truyền triển khai ở ngoài nước trong điều kiện hết sức đặc thù với khoảng 4,5 triệu cán bộ, đảng viên, cộng đồng người Việt Nam sinh sống, học tập và làm việc trên những địa bàn rộng lớn, nhiều nơi phức tạp. Vì vậy, Đảng uỷ Ngoài nước tiếp tục xác định coi trọng công tác thông tin định hướng cho các cấp uỷ ngoài nước với phương châm “Nắm vững chủ trương, chủ động tuyên truyền, định hướng tư tưởng”. Công tác thông tin tuyên truyền là bước đi trước trong công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, trong đó tập trung chủ động cung cấp thông tin cho các cấp uỷ trực thuộc, khắc phục tình trạng thông tin một chiều, đơn điệu; chủ động tháo gỡ, giải toả nghi ngại trong cán bộ, đảng viên và quần chúng, tăng cường đoàn kết nội bộ và niềm tin của quần chúng, phản bác thông tin sai trái, xuyên tạc.
Chất lượng, hiệu quả của công tác thông tin, tuyên truyền được chú trọng. Nội dung tuyên truyền ngày càng bám sát nhu cầu của cán bộ, đảng viên và cộng đồng, đặc biệt là thông tin tuyên truyền về đất nước, con người Việt Nam, những kết quả đạt được trong quá trình đổi mới, hội nhập quốc tế... Trước một số sự việc nhạy cảm, phức tạp thời gian gần đây, công tác thông tin, tuyên truyền đã thể hiện sự nhanh, nhạy, kịp thời trong định hướng nhận thức và dư luận, đấu tranh có hiệu quả với các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch. 98% các vụ việc trong năm qua được dư luận trong và ngoài nước quan tâm đều được chỉ đạo định hướng tuyên truyền ra ngoài nước.
Phương thức truyền đạt, chuyển tải thông tin có nhiều cải tiến, ngày càng đa dạng, thiết thực, hiệu quả; góp phần nâng cao nhận thức, củng cố lòng tin của cán bộ, đảng viên, cộng đồng người Việt Nam sinh sống, làm việc ở nước ngoài vào vai trò lãnh đạo của Đảng và công cuộc đổi mới của đất nước; khơi dậy lòng tự hào, tự tôn dân tộc. Tích cực tuyên truyền về các kết quả thành tựu đối ngoại nổi bật như: các chuyến thăm cấp cao, năm APEC 2017...; tuyên truyền thành tựu đổi mới; mời các cơ quan văn hóa, báo chí của bạn sang thăm Việt Nam, nhất là khi có sự kiện trong nước, kịp thời cung cấp thông tin cho bạn hiểu đúng, ủng hộ Việt Nam...
Năm 2017 cũng đánh dấu sự chủ động của Đảng uỷ Ngoài nước trong việc nghiên cứu các giải pháp nhằm đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng công tác thông tin tuyên truyền trong thời gian tới bằng các biện pháp cụ thể như: Hội thảo khoa học “Nâng cao chất lượng công tác thông tin, tuyên truyền của Đảng bộ Ngoài nước” với sự tham gia của nhiều nhà nghiên cứu, lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể ở Trung ương, nhiều đồng chí nguyên là đại sứ - bí thư các đảng bộ, chi bộ ở ngoài nước…
Đảng bộ Ngoài nước cũng đạt được một số kết quả tích cực trong triển khai thực hiện Thông báo 66-TB/TW của Ban Bí thư về các biện pháp phòng chống sự lôi kéo của các thế lực thù địch đối với người Việt Nam đang học tập, lao động và công tác ở nước ngoài. Đại đa số đảng viên ra nước ngoài chấp hành nghiêm các quy định của Đảng, tự giác, giữ vững quan điểm, lập trường chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống; nêu cao ý thức trách nhiệm, ý thức tổ chức, kỷ luật, bảo vệ uy tín của Đảng và lợi ích của đất nước.
PV: Đứng trước thời cơ và thách thức mới của tình hình trong nước và quốc tế, Đảng uỷ Ngoài nước sẽ triển khai những hoạt động cụ thể như thế nào trong năm 2018, thưa đồng chí?
Thứ trưởng Lê Hoài Trung: Trong năm 2017, được sự quan tâm lãnh đạo chỉ đạo của Trung ương, trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban Bí thư; sự phối hợp chặt chẽ, tích cực hỗ trợ của các bộ, ban ngành, đoàn thể của Trung ương và địa phương; Đảng uỷ Ngoài nước đã bám sát Cương lĩnh, Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương trong triển khai thực hiện các chức năng, nhiệm vụ được giao và các vấn đề nảy sinh; nỗ lực lớn, quyết tâm cao, thống nhất trong chỉ đạo, điều hành để lãnh đạo, chỉ đạo các cấp uỷ trực thuộc thực hiện tốt các mặt công tác của Đảng bộ về chính trị, tư tưởng và tổ chức, bảo vệ chính trị nội bộ, kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng, xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh.
Năm 2018, tình hình thế giới, khu vực dự báo tiếp tục diễn biến khó lường; công tác đảng và công tác vận động quần chúng ở ngoài nước có nhiều thuận lợi, nhưng cũng gặp không ít khó khăn, thách thức. Trung ương xác định nhiệm vụ cơ bản, cấp bách, có ý nghĩa quan trọng hàng đầu là tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị đáp ứng yêu cầu trong thời gian tới theo hướng phải chủ động, tích cực vào cuộc, được đặt trong tổng thể nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đổi mới hệ thống chính trị đồng bộ với đổi mới kinh tế, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế.
Đảng bộ Ngoài nước hiện nay là đảng bộ có số lượng đảng viên lớn, quần chúng đông, cộng đồng người Việt được phân bổ ở hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, với đối tượng cán bộ, đảng viên đa dạng ở các cơ quan đại diện, các chuyên gia, lưu học sinh, lao động và cộng đồng ngoài cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài. Nếu năm 2010, số lao động Việt Nam tập trung chủ yếu ở 25 nước với khoảng 25.000 người thì đến năm 2017, số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài đã có ở gần 40 nước với số lượng tăng gấp ba; lưu học sinh Việt Nam từ 70.000 người năm 2010 đã tăng lên trên 150.000 người, có mặt ở 50 nước. |
Trên tinh thần được Trung ương đánh giá cao về tổng kết đổi mới phương thức lãnh đạo, mô hình hoạt động của Đảng bộ; Đảng uỷ Ngoài nước xác định nhiệm vụ trọng tâm năm 2018 sẽ tập trung triển khai tốt theo chỉ đạo, yêu cầu của Trung ương tại Nghị quyết số 18-NQ/TW về việc tổ chức lại mô hình Đảng bộ theo hướng vừa bảo đảm quy định chung, vừa bảo đảm tính đặc thù nhằm tăng cường công tác xây dựng Đảng; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng ở ngoài nước; gắn công tác xây dựng Đảng ngoài nước với góp phần vào thực hiện đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước. Bên cạnh đó, cần tiếp tục bảo đảm những nhiệm vụ định kỳ, thường xuyên, giữ vững sự ổn định và hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ chính trị.
Để đạt hiệu quả, có sự chuyển biến mạnh mẽ trong thời gian tới, cần tăng cường công tác nghiên cứu, tham mưu; đổi mới nội dung, hình thức chỉ đạo sát với yêu cầu thực tiễn và nhiệm vụ được giao; phát huy tính chủ động, sáng tạo, tinh thần trách nhiệm, tự rèn luyện, đổi mới tác phong, phương pháp công tác, xây dựng đội ngũ cán bộ và các tổ chức dảng ở ngoài nước ngang tầm nhiệm vụ, đáp ứng yêu cầu khẩn trương của công tác, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XII của Đảng.
PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!