Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định: “Tiếp tục đổi mới đồng bộ mục tiêu, nội dung, chương trình, phương thức, phương pháp giáo dục và đào tạo theo hướng hiện đại, hội nhập quốc tế, phát triển con người toàn diện, đáp ứng những yêu cầu mới của phát triển kinh tế - xã hội, khoa học và công nghệ, thích ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư” [1] và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI cũng đã xác định mục tiêu đến năm 2025 cơ bản xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh; phấn đấu từ năm 2030 xây dựng quân đội hiện đại. Từ những quan điểm trên của Đảng về mục tiêu phát triển giáo dục đào tạo, xây dựng quân đội trong tình hình mới và yêu cầu đổi mới giáo dục, đào tạo trước tác động của Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, đòi hỏi chất lượng nguồn nhân lực ở các học viện, nhà trường quân đội phải được phát triển tương ứng, trong đó ưu tiên xây dựng, phát triển đội ngũ giáo viên thông tin và phát huy vai trò nhân tố chủ quan của họ trong quá trình giáo dục, đào tạo là yếu tố có ý nghĩa quyết định.
Đội ngũ giáo viên thông tin ở Trường Quân sự quân khu 5 là những người trực tiếp đào tạo nên những nhân viên báo vụ, những tiểu đội trưởng thông tin vô tuyến điện, hữu tuyến điện, những lực lượng rất quan trọng bảo đảm cho mạch máu của tác chiến trên chiến trường. Do đó, đội ngũ giáo viên thông tin có vai trò rất quan trọng, nhất là trong điều kiện chiến tranh công nghệ cao hiện nay.
 |
|
Huấn luyện chiến thuật Thông tin Hữu tuyến điện tại Trường Quân sự Quân khu 5".
|
Phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giáo viên thông tin ở Trường Quân sự quân khu 5 là quá trình biến đổi, phát triển, hoàn thiện các yếu tố tri thức, tình cảm, ý chí, động cơ, thái độ và năng lực thực tiễn sư phạm của đội ngũ giáo viên thông tin; làm cho vai trò của các nhân tố đó ngày càng thể hiện đầy đủ, hiệu quả trong quá trình giáo dục, đào tạo ở nhà trường. Đây thực sự là vấn đề rất quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến chất lượng đội ngũ giáo viên thông tin ở nhà trường hiện nay.
Trong thời gian qua, việc phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giáo viên thông tin ở Trường Quân sự quân khu 5 đã đạt được những kết quả nhất định, nhờ đó chất lượng đào tạo học viên nhân viên báo vụ và tiểu đội thông tin của Nhà trường ngày càng được nâng lên, góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của các đơn vị trong lực lượng vũ trang quân khu.
Song, trước những diễn biến phức tạp khó lường của tình hình thế giới, khu vực, sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin, đã tác động không nhỏ đến nhiệm vụ của Quân đội nói chung, nhiệm vụ giáo dục, đào tạo học viên, nhân viên báo vụ và tiểu đội trưởng thông tin tại Trường Quân sự quân khu 5 nói riêng. Cùng với đó là những hạn chế, bất cập vẫn còn tồn tại trong quá trình giáo dục, đào tạo ở nhà trường hiện nay. Từ đó, đặt ra yêu cầu cần phải phát huy sức mạnh tổng hợp của mọi tổ chức, mọi lực lượng ở Trường Quân sự quân khu 5 để nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo đối tượng học viên nhân viên báo vụ và tiểu đội trưởng thông tin, trong đó việc phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giáo viên thông tin của Nhà trường là hết sức quan trọng, có ý nghĩa quyết định.
Theo đó, để phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giáo viên thông tin ở Trường Quân sự quân khu 5 hiện nay cần tiến hành đồng bộ các giải pháp, trong đó tập trung vào một số vấn đề cơ bản sau:
Thứ nhất, thường xuyên tăng cường sự lãnh đạo, quản lý của cấp ủy, chỉ huy các cấp đối với hoạt động giáo dục, đào tạo của đội ngũ giáo viên thông tin của Nhà trường.
Đây là nội dung quan trọng trong hoạt động lãnh đạo của Đảng. Làm tốt công tác này sẽ làm tiền đề để phát huy được nhân tố chủ quan của đội ngũ giáo viên thông tin ở Trường Quân sự quân khu 5.
Phải tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng ngang tầm với nhiệm vụ giáo dục, đào tạo của nhà trường trong giai đoạn mới, góp phần xây dựng Đảng bộ Nhà trường vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và cán bộ. Để tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng yêu cầu phải thường xuyên củng cố, kiện toàn cấp ủy đảng vững mạnh, nâng cao phẩm chất, năng lực của cán bộ Khoa và Tổ bộ môn của Khoa Binh chủng, thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, thường xuyên tự phê bình và phê bình, bảo đảm tập thể cấp ủy luôn đoàn kết, thống nhất, đề ra những chủ trương, biện pháp lãnh đạo tốt công tác giáo dục đào tạo, phát huy cao nhất vai trò của đội ngũ giáo viên thông tin của Nhà trường.
Bên cạnh đó, phải tăng cường sự quản lý của người chỉ huy trong các hoạt động của đội ngũ giáo viên thông tin. Xây dựng đội ngũ giáo viên thông tin phải hết sức chú trọng bồi dưỡng về trình độ giác ngộ chính trị, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, năng lực giảng dạy, tính mô phạm. Thường xuyên qui hoạch và tổ chức đào tạo đội ngũ cán bộ chỉ huy Khoa, Tổ bộ môn một cách cơ bản, toàn diện cả phẩm chất, năng lực và chuyên môn nghiệp vụ. Xây dựng đội ngũ cán bộ chỉ huy Khoa và Tổ bộ môn gắn chức danh, với trình độ học vấn, học hàm, học vị, chú ý bồi dưỡng năng lực chuyên môn để trở thành những chuyên gia có tri thức sâu, rộng. Nêu cao tính đảng, tính chiến đấu, làm cho họ nhận rõ chức năng nhiệm vụ của mình trong cơ chế lãnh đạo của Đảng và bộ máy quản lý ở đơn vị. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định “…chăm lo xây dựng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục là khâu then chốt. Sắp xếp, đổi mới căn bản hệ thống các cơ sở đào tạo sư phạm, thực hiện đồng bộ các cơ chế, chính sách và giải pháp để cải thiện mức sống, nâng cao trình độ và chất lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục” [2].
Thứ hai, chú trọng bồi dưỡng, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức cho đội ngũ giáo viên thông tin.
Phẩm chất chính trị, đạo đức là yếu tố cốt lõi trong yêu cầu của người cán bộ cách mạng, là nhân tố có ý nghĩa quyết định trong việc truyền thụ tri thức, định hướng chính trị cho đội ngũ giáo viên thông tin trong hoạt động giáo dục, đào tạo. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy rằng: “Không có thầy giáo thì không có giáo dục... Không có giáo dục, không có cán bộ thì cũng không nói gì đến kinh tế, văn hóa” [3]. Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng nhấn mạnh: Không có giáo viên tốt, thì không có nhà trường tốt, không có giáo dục tốt thì không thể có chất lượng cao.
Để nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức cho đội ngũ giáo viên thông tin ở Trường Quân sự quân khu 5 hiện nay cần tiếp tục đẩy mạnh giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng. Đây là nội dung quan trọng trong giáo dục phẩm chất nhân cách của đội ngũ giáo viên. Hàng năm nhà trường cần phải có kế hoạch tổ chức học tập, bồi dưỡng về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng bằng nhiều hình thức, biện pháp. Tổ chức đánh giá nghiêm túc và kết quả học tập được coi là một tiêu chuẩn phân loại đảng viên, đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ của đội ngũ giáo viên thông tin. Chú trọng nâng cao nhận thức, thái độ, động cơ, ý thức trách nhiệm của họ, xây dựng cho họ niềm tin yêu nghề nghiệp, để tạo cho họ thêm sức mạnh và lòng say mê, hứng thú trong học tập, nghiên cứu. Lãnh đạo, chỉ huy các cấp phải thường xuyên giáo dục, động viên, tôn vinh sự nghiệp giáo dục, tôn vinh vai trò của người giáo viên trong hoạt động giáo dục, đào tạo.
Cùng với việc giáo dục nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, động cơ thái độ, ý thức, trách nhiệm cho đội ngũ giáo viên thông tin cần phải quan tâm xây dựng những phẩm chất cần thiết trong hoạt động nghề nghiệp của họ. Bằng các hình thức phong phú và đa dạng, như tổ chức cho đội ngũ giáo viên thông tin tích cực tham gia hội thảo, viết tin, bài thi tìm hiểu về Đảng, Bác, Quân đội và Nhà trường, tôn vinh thành quả của sự nghiệp cách mạng, khơi dậy đạo lý dân tộc, tinh thần hiếu học, tinh thần đoàn kết, yêu nước, phát huy phẩm chất tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, tích cực học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện hiệu quả Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới, để “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”… tạo cho họ niềm tin, niềm tự hào và sự cố gắng phấn đấu vươn lên hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.
Thứ ba, thường xuyên chú trọng bồi dưỡng nâng cao năng lực sư phạm cho đội ngũ giáo viên thông tin.
Năng lực sư phạm là khả năng, chủ quan bên trong để đội ngũ giáo viên thông tin thực hiện có hiệu quả hoạt động giảng dạy. Năng lực sư phạm của đội ngũ giáo viên thông tin không phải ngẫu nhiên mà có, mà chủ yếu thông qua nhận thức và hoạt động nghề nghiệp của họ. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định rằng: “Năng lực của người không phải hoàn toàn do tự nhiên mà có, mà một phần lớn do công tác, do tập luyện mà có” [4]. Năng lực sư phạm có vai trò hết sức quan trọng, nó giúp cho đội ngũ giáo viên thông tin truyền tải kiến thức với hiệu quả cao, đồng thời nó tạo ở người học một niềm tin, lòng say mê hứng thú học tập và rèn luyện. Cùng với đào tạo, công tác bồi dưỡng nâng cao năng lực sư phạm cho đội ngũ giáo viên thông tin có vị trí, vai trò hết sức quan trọng đối với phát huy nhân tố chủ quan của họ, giúp cho họ không ngừng nâng cao trình độ năng lực về mọi mặt, khắc phục sự lạc hậu về tri thức, tiếp cận với tri thức khoa học hiện đại, nâng cao năng lực hành động, mở rộng sự hiểu biết và kinh nghiệm thực tiễn của đội ngũ giáo viên thông tin.
Bồi dưỡng năng lực sư phạm cho đội ngũ giáo viên thông tin phải đáp ứng yêu cầu nâng cao nhận thức lý luận chính trị; cập nhật thông tin mới, rèn luyện kỹ năng thực hành, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và năng lực sư phạm, rèn luyện phẩm chất, đạo đức lối sống. Nội dung bồi dưỡng phải toàn diện, trong đó tập trung giáo dục nâng cao hiểu biết, giác ngộ chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, kỷ luật của Đảng, kỷ luật của Quân đội; những vấn đề phát triển mới về nghệ thuật quân sự, khoa học quân sự, khoa học xã hội nhân văn quân sự trong nước, thế giới và khoa học quản lý; đặc biệt chú trọng bồi dưỡng những mặt còn hạn chế, yếu kém của đội ngũ giáo viên thông tin. Đồng thời, cần thường xuyên tổ chức cho họ tham gia vào hoạt động phương pháp như: hội thảo về phương pháp; giảng thử, giảng mẫu, dự giờ giảng lẫn nhau trong khoa giáo viên; tham gia biên soạn các tài liệu học tập, hội thi giáo viên giỏi … qua đó nâng cao tay nghề sư phạm cho họ và hình thành ở họ những phẩm chất, năng lực, phương pháp giảng dạy của đội ngũ giáo viên thông tin.
Ngoài ra, để nâng cao năng lực sư phạm cho đội ngũ giáo viên thông tin ở nhà trường cần phải kết hợp chặt chẽ công tác đào tạo, bồi dưỡng với công tác chính sách để động viên tinh thần và tạo điều kiện về vật chất cho họ yên tâm công tác. Sau mỗi tháng, học kỳ, năm học, sau mỗi nhiệm vụ đột xuất phải thường xuyên sơ, tổng kết rút kinh nghiệm, có chính sách khen thưởng xứng đáng, kịp thời với những thành tích xuất sắc trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học, tham gia hội thi, hội thao của đội ngũ giáo viên thông tin.
Thứ tư, quan tâm xây dựng môi trường sư phạm lành mạnh, bảo đảm tốt cơ sở vật chất cho hoạt động giáo dục, đào tạo của đội ngũ giáo viên thông tin ở nhà trường.
Môi trường sư phạm lành mạnh, bảo đảm tốt cơ sở vật chất giảng dạy vừa là điều kiện bảo đảm, vừa là động lực thúc đẩy đội ngũ giáo viên thông tin tích cực, chủ động nâng cao trình độ, tri thức, xây dựng động cơ, thái độ đúng đắn và năng lực sư phạm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo của các nhà trường.
Để xây dựng môi trường sư phạm lành mạnh đòi hỏi Đảng ủy, Ban giám hiệu Nhà trường và lãnh đạo chỉ huy cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị phải luôn quan tâm chăm lo tạo sự đồng thuận, đoàn kết trong nội bộ trong Khoa, chăm lo tốt đời sống vật chất, tinh thần cho đội ngũ giáo viên thông tin, để họ cảm thấy yêu mến, gắn bó và cống hiến hết mình cho Nhà trường, đơn vị, từ đó phát huy được nhân tố chủ quan của họ trong hoạt động giáo dục, đào tạo.
Để bảo đảm tốt cơ sở vật chất, trang thiết bị cho hoạt động giáo dục đào tạo, yêu cầu Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường quan tâm lãnh đạo thực hiện tốt công tác kế hoạch, tổng hợp, chỉ đạo cơ quan đào tạo dự trù kinh phí bảo đảm huấn luyện, đề nghị cấp trên cấp phát vật chất trang thiết bị đầy đủ cho nhiệm vụ huấn luyện, giáo dục đào tạo; tổ chức tiếp nhận và cấp phát chặt chẽ, kịp thời cho các khoa giáo viên và đơn vị. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, thao trường, bãi tập với các trang thiết bị dạy học tiên tiến, hiện đại; đẩy mạnh số hóa thư viện, giáo trình, tài liệu… Có được điều kiện vật chất thuận lợi, đội ngũ giáo viên thông tin sẽ tự tin hơn nữa trong việc giảng dạy, nghiên cứu của mình, từ đó vai trò nhân tố chủ quan của họ đối với hoạt động giáo dục, đào tạo càng được phát huy cao độ hơn.
Phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giáo viên thông tin là giải pháp chủ yếu để góp phần xây dựng đội ngũ giáo viên thông tin trí tuệ, chính quy, mẫu mực của Trường Quân sự Quân khu 5. Để phát huy nhân tố chủ quan của đội ngũ giáo viên thông tin ở Trường Quân sự Quân khu 5 trong quá trình giáo dục, đào tạo, cần quán triệt và thực hiện một cách đồng bộ hệ thống giải pháp nêu trên nhằm xây dựng được đội ngũ giáo viên thông tin nhà trường vừa “hồng” vừa “chuyên”, đáp ứng tốt nhiệm vụ giáo dục, đào tạo của Nhà trường trong thời kỳ mới, góp phần cùng toàn quân thực hiện thắng lợi mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng: “Xây dựng Quân đội Nhân dân, Công an Nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại. Đến năm 2025, cơ bản xây dựng Quân đội, Công an tinh, gọn, mạnh, tạo tiến đề vững chắc, phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội Nhân dân, Công an Nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ” [5]./.
Tài liệu tham khảo
[1] Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội, 2021, tr. 136.
[2] Sđd, tr. 138-139.
[3] Hồ Chí Minh, toàn tập, tập 10, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr. 345.
[4] Hồ Chí Minh, toàn tập, tập 5, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr. 320.
[5] Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập I, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội, 2021, tr. 157-158.