Mấy ngày qua, dải Ga-da lại "nóng lên" bởi các cuộc tiến công trả đũa lẫn nhau giữa I-xra-en và Phong trào Ha-mát. Dù lo ngại một cuộc chiến tranh nữa sẽ tàn phá khu vực này, song cộng đồng quốc tế vẫn bất đồng sâu sắc về một giải pháp nhằm "hạ nhiệt" căng thẳng.
 |
|
Thành phố Ga-da của người Pa-le-xtin bị I-xra-en bắn phá. |
Kể từ cuộc oanh kích của I-xra-en vào dải Ga-da tháng 12-2008, sau một thời gian mâu thuẫn âm ỉ, đến nay, căng thẳng giữa I-xra-en và Phong trào Ha-mát kiểm soát dải Ga-da của Pa-le-xtin lại bùng nổ thành cuộc xung đột khốc liệt. Trong năm ngày qua, các tay súng của Phong trào Ha-mát đã bắn hơn 500 quả rốc-két vào lãnh thổ I-xra-en, trong đó lần đầu kể từ cuộc chiến tranh vùng Vịnh năm 1991, Thủ đô Ten A-víp trở thành mục tiêu của các cuộc tiến công.
Ðáp trả, I-xra-en đã dội bom xuống dải Ga-da với hơn 1350 đợt không kích, trong đó có mục tiêu là trụ sở của người đứng đầu Phong trào Ha-mát I.Ha-ni-y-e. Chiến dịch không kích mang tên "Trụ cột quốc phòng" của quân đội I-xra-en nhằm vào cả các điểm cất giấu tên lửa tầm xa. Ngoài không kích, tàu chiến I-xra-en còn thực hiện các cuộc tiến công trên biển. Xung đột làm chết ít nhất 52 người Pa-le-xtin, trong đó phần lớn là dân thường và làm hàng trăm người bị thương.
Thủ lĩnh Ha-mát A.Gia-ba-ri bị thiệt mạng trong một cuộc oanh kích của máy bay I-xra-en. Chính báo giới I-xra-en phanh phui rằng, sự bất cẩn dẫn đến cái chết của thủ lĩnh Ha-mát này là do Ha-mát đã "sập bẫy" I-xra-en. Tờ báo này cho rằng, Chính phủ I-xra-en đã "bật đèn xanh" cho vụ tấn công trong bối cảnh hai bên dường như tiến tới một thỏa thuận ngừng bắn không chính thức, và rằng Ten A-víp "tung hỏa mù" như thể một đợt bạo lực mới nhất đã kết thúc dẫn tới ông Gia-ba-ri "chủ quan" nên bất ngờ bị tiến công.
Trong khi đó, tờ Al-Manar của Pa-le-xtin dẫn lời một nhà ngoại giao châu Âu tiết lộ, I-xra-en đã liên lạc với các quan chức Mỹ và Ca-ta vài giờ trước khi ra lệnh ám sát thủ lĩnh phong trào vũ trang Ha-mát A.Gia-ba-ri.
Các nhà phân tích lo ngại, cái chết của thủ lĩnh Ha-mát có thể sẽ "chọc giận" nhóm vũ trang này và thổi bùng lên các cuộc giao tranh mới. Trong khi đó, điểm nóng Ga-da có xu hướng tăng nhiệt khi I-xra-en huy động tới 75 nghìn binh sĩ, một động thái được cho là nhằm chuẩn bị một cuộc tiến công trên bộ. Trước đó, 16 nghìn binh sĩ trong số 30 nghìn quân dự bị I-xra-en cùng các lữ đoàn xe bọc thép đã được điều động tới khu vực biên giới dải Ga-da. Tổng Tư lệnh quân đội miền nam I-xra-en, tướng T.Rút-xô đã ra lệnh đóng cửa ba tuyến đường huyết mạch dẫn tới dải Ga-da, đồng thời tuyên bố đây là "khu vực quân sự đặc biệt".
Trong lúc Ga-da cận kề một cuộc chiến thì cộng đồng quốc tế lại bất đồng sâu sắc trong cách nhìn nhận và tìm giải pháp chấm dứt cuộc xung đột. Một lần nữa, Mỹ và các đồng minh phương Tây đã đổ lỗi cho Ha-mát và "bật đèn xanh" cho các cuộc tiến công của I-xra-en. Trong cuộc điện đàm mới đây với Thủ tướng I-xra-en B.Nê-ta-ni-a-hu, Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma đã ủng hộ "quyền tự vệ" của Ten A-víp trước các đợt tiến công của các tay súng Ha-mát.
Những cuộc không kích tàn khốc của I-xra-en vào dải Ga-da đã thổi bùng ngọn lửa thù hận bấy lâu nay của người Pa-le-xtin. Hàng nghìn người Pa-le-xtin biểu tình khắp khu Bờ Tây kêu gọi các tay súng Phong trào Ha-mát trả đũa Ten A-víp.
Tại I-ran và Ai Cập, hàng nghìn người cũng xuống đường biểu tình ủng hộ Pa-le-xtin và phản đối I-xra-en. Chủ tịch QH I-ran A.La-ri-gia-ni đã điện đàm với những người đồng cấp ở Li-băng, An-giê-ri, Pa-ki-xtan, Xy-ri, I-rắc và Tuy-ni-di, hối thúc quốc hội những nước Hồi giáo lên án I-xra-en. Trong chuyến thăm dải Ga-da hôm 16-11, Thủ tướng Ai Cập H.Can-đin đã kêu gọi cộng đồng quốc tế hành động nhằm chấm dứt xung đột. Ai Cập cam kết sẽ nỗ lực bằng mọi giá chấm dứt thái độ thù địch của I-xra-en và tìm kiếm một thỏa thuận ngừng bắn dài lâu ở dải Ga-da. Bộ trưởng Ngoại giao các nước Liên đoàn A-rập nhóm họp khẩn cấp và khẳng định sẽ sát cánh cùng người dân Pa-le-xtin. Tổng thống Nga V.Pu-tin kêu gọi các bên xung đột chấm dứt bạo lực đã làm nhiều dân thường vô tội chết và thiết lập lại hòa bình...
Trong khi đó, Tổng thống Pa-le-xtin M.Áp-bát cáo buộc chiến dịch không kích của I-xra-en vào dải Ga-da là "cuộc thảm sát" đối với người Pa-le-xtin. Ông kêu gọi người dân Pa-le-xtin đoàn kết, đồng thời khẳng định các hành động "gây hấn" của I-xra-en sẽ không thể cản trở nỗ lực của Pa-le-xtin trong việc vận động giành quy chế thành viên tại LHQ vào cuối tháng này.
Nhiều nhà phân tích cho rằng, những hành động "ăn miếng trả miếng" bằng vũ lực giữa I-xra-en và Phong trào Ha-mát có nguy cơ làm leo thang xung đột ở dải Ga-da. Trong bối cảnh I-xra-en tìm mọi biện pháp cản trở Pa-le-xtin tìm kiếm tư cách nhà nước quan sát viên tại LHQ, nếu hai bên không kiềm chế, I-xra-en có thể mượn cớ một lần nữa phát động cuộc chiến tổng lực cả trên không, trên biển và trên bộ chống Pa-le-xtin và đẩy mảnh đất Ga-da, vốn bị "kìm kẹp" bởi sự phong tỏa của Nhà nước Do Thái, tới "miệng hố chiến tranh"./.