(ĐCSVN) - Từ ngày 10-11/5/2010, Tổng thống Nga Mét-vê-đép có chuyến thăm chính thức Xi-ri. Trong thời gian chuyến thăm, ông Mét-vê-đép đã có cuộc gặp với các nhà lãnh đạo của Xi-ri, nhằm thảo luận về các vấn đề phát triển quan hệ song phương trên các lĩnh vực kinh tế, năng lượng, hợp tác kỹ thuật quân sự cũng như giải quyết vấn đề Trung Đông, tình hình I-rắc, I-ran và Li-băng.
Hai bên đã ký hàng loạt thỏa thuận trong lĩnh vực giao thông hàng không, hợp tác trong lĩnh vực công nghệ thông tin, khoa học kỹ thuật và du lịch.
Trong những ngày này, tại Đa-mát-xcut cũng diễn ra phiên họp thứ 10 của Ủy ban Hợp tác Nga – Xi-ri. Hai bên ký thỏa thuận tín dụng giữa công ty “Inturis – Sinara” và Ngân hàng Bất động sản Xi-ri về cung cấp gói tín dụng 32 triệu USD để phát triển dự án du lịch “Ziul Dzammal” bên bờ Địa Trung Hải.
Chiều ngày 11/5, Tổng thống Nga Mét-vê-đép kết thúc chuyến thăm Xi-ri và bay sang Thổ Nhĩ Kỳ để bắt đầu chuyến thăm chính thức nước này. Tổng thống Nga và lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã thảo luận về một số vấn đề đáng chú ý hiện nay trong khu vực và trên thế giới như cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố và cực đoan, tình hình bên ngoài Cáp-ca-dơ, vấn đề đảo Síp, tình hình I-rắc, Áp-ga-ni-xtan, Trung Á, chương trình hạt nhân của I-ran và hợp tác tại khu vực biển Đen. Hai bên đã ký khoảng 25 văn kiện trên nhiều lĩnh vực khác nhau trong đó bao gồm các thỏa thuận về vấn đề giao thông vận tải ( đường không, đường sắt, vận tải đường biển): thỏa thuận về vấn đề hợp tác giữa Bộ Nội vụ hai nước; hợp tác du lịch từ 2010-2011; Nghị định thư hợp tác về giáo dục và chống buôn bán trái phép chất ma túy, gây nghiện và kích thích thần kinh; Văn kiện hợp tác trong lĩnh vực kinh tế-thương mại; Nghị định thư hợp tác an ninh trong quá trình vận chuyển dầu tại khu vực biển Đen cũng như những văn kiện giữa các công ty của Nga với đối tác Thổ Nhĩ Kỳ.
Đánh giá về chuyến thăm của ông Mét-vê-đép, cựu Bộ trưởng An ninh quốc gia U-crai-na Gô-bu-lin và Tiến sĩ chính trị học Lít-vi-nen-cô nhận định, Tổng thống Ba-sa A-sát đã đến thăm Mát-xcơ-va 3 lần nhưng đây là lần đầu ông Mét-vê-đép đến Đa-mát-xcut sau nhiều lần nhận được lời mời từ phía Xi-ri. Điều này chứng tỏ, Nga ngày càng quan tâm cũng như ủng hộ đối thoại chính trị để giải quyết hòa bình Trung Đông. Bên cạnh đó, Mát-xcơ-va cũng thể hiện mong muốn gia tăng quan hệ kinh tế - thương mại song phương và sự quan tâm truyền thống của Mát-xcơ-va đối với khu vực Trung Đông. Chuyến thăm của ông Mét-vê-đép tới Xi-ri là nhằm mục đích gia tăng vai trò của Mát-xcơ-va ở khu vực và giành lại ảnh hưởng đã mất trước đây tại Đa-mát-xcút.
Theo chuyên gia chính trị học Va-dim Ca-ra-xi-ốp và Trưởng Bộ môn Quan hệ quốc tế tại Viện Phân tích chính trị và quân sự Nga Mác-ke-đô-nốp, trong những năm gần đây, quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành mối quan hệ mang ý nghĩa “ đồng minh chiến lược”. Cho dù kim ngạch trao đổi thương mại hai bên trong những năm qua không tăng nhưng tổng số vốn đầu tư trực tiếp của Nga vào Thổ Nhĩ Kỳ đã vượt 5 tỷ USD. Nga ngày càng quan tâm đến việc đầu tư vào lĩnh vực kinh tế ở Thổ Nhĩ Kỳ, đáng chú ý là lĩnh vực bất động sản.
Hiện nay, “chìa khóa định hướng” chính trong quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ là hợp tác trong lĩnh vực năng lượng. Một trong những triển vọng giữa hai bên là cùng nhau thực hiện một số dự án lớn như đường ống dẫn khí “ dòng chảy Phương Nam” và “ Goluboi Patok-2”, tuyến đường ống dẫn dầu Samsun – Dzeikhan, xây dựng nhà máy điện nguyên tử đầu tiên tại Thổ Nhĩ Kỳ. Đầu năm 2010, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ thảo luận về vấn đề hợp tác trong lĩnh vực xây dựng Nhà máy điện nguyên tử tại Thổ Nhĩ Kỳ. Theo kế hoạch, Nhà máy điện nguyên tử của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ được xây dựng bên cạnh cảng Địa Trung hải Méc-xin thuộc khu vực Ác-cui-a, dự kiến đi vào hoạt động từ năm 2016-2019.
Quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ được thắt chặt sẽ là một trong những nhân tố quan trọng quyết định đến sự thành công trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố và cực đoan, hình thành cấu trúc an ninh châu Âu mới theo sáng kiến của Nga trong tương lai, tình hình tại I-rắc, Áp-ga-ni-xtan, Trung Á, chương trình hạt nhân của I-ran và hợp tác tại khu vực biển Đen./.