Hội nghị “Những người bạn của Xy-ri” diễn ra tại Tuy-ni-di đã ra tuyên bố cuối cùng yêu cầu chấm dứt ngay lập tức bạo lực và đưa ra các biện pháp trừng phạt mới với chính quyền Xy-ri.
Thêm lệnh trừng phạt
Tuyên bố của Hội nghị có sự tham gia của hơn 60 ngoại trưởng các nước viết: "Nhóm Những người bạn kêu gọi Chính phủ Xy-ri lập tức chấm dứt bạo lực và cho phép LHQ và các cơ quan hỗ trợ nhân đạo tiếp cận tự do để phân phát hàng cứu trợ cho những người bị ảnh hưởng bởi bạo lực". Tuyên bố cũng cho biết, sẽ gây sức ép với chính quyền Xy-ri bằng cách siết chặt các lệnh trừng phạt hiện nay và áp dụng các trừng phạt mới, bao gồm cấm đi lại, phong tỏa tài khoản, ngừng mua dầu, hạ cấp quan hệ ngoại giao và cấm các tàu buôn vũ khí.
 |
|
Ngoại trưởng Mỹ Hi-la-ri (bên phải) và những người đồng cấp tại Hội nghị hôm 24-2 ở Tuy-ni-di. Ảnh: AP |
Các quốc gia tham dự hội nghị đã nhất trí công nhận nhóm đối lập Hội đồng Dân tộc Xy-ri (SNC) là "đại diện hợp pháp" của nhân dân Xy-ri, song không trao cho nhóm này sự công nhận đầy đủ. Mặt khác, tuyên bố chung cũng không ủng hộ hoàn toàn lời kêu gọi của một số nước A-rập về việc huy động một lực lượng gìn giữ hòa bình tới Xy-ri, mà chỉ "ghi nhận đề nghị của Liên đoàn A-rập (AL) về thành lập một lực lượng gìn giữ hòa bình chung giữa LHQ và AL". Tuy nhiên, hội nghị đã nhất trí thành lập một lực lượng gìn giữ hòa bình của AL để bảo đảm ổn định trong quá trình chuyển tiếp dân chủ tại Xy-ri.
Tổng thống Tuy-ni-di, ông Môn-xếp Ma-du-ki (Moncef Marzouki) cho biết, hội nghị đã nhất trí tránh quân sự hóa cuộc xung đột tại Xy-ri, thay vào đó hướng tới một giải pháp chính trị. Ông cho rằng, giải pháp chính trị giống như ở Y-ê-men là con đường duy nhất để chấm dứt tình hình an ninh và nhân đạo ngày càng xấu đi ở Xy-ri. Ông đề nghị trao cho Tổng thống Xy-ri An Át-xát (Al Assad) cùng gia đình quyền miễn truy tố và được phép cư trú chính trị ở Nga để đổi lấy việc ông rời bỏ quyền lực.
Ngoại trưởng Mỹ dự báo về một cuộc đảo chính quân sự ở Xy-ri
Hội nghị ở Tuy-ni-di là để nhằm tìm kiếm một giải pháp cho cuộc khủng hoảng ở Xy-ri. Nhưng trong khi hội nghị này không đưa ra được một giải pháp nào ngoài lời đe dọa sẽ cô lập và trừng phạt mạnh tay hơn với Tổng thống Át-xát, Ngoại trưởng Mỹ Hi-la-ri Clin-tơn (Hillary Clinton) đã đưa ra dự báo về một cuộc đảo chính quân sự ở Xy-ri giống với cuộc đảo chính lật đổ chính quyền ở Ai Cập và Tuy-ni-di. “Chúng ta đã nhìn thấy điều đó xảy ra ở một số nước hồi năm ngoái và tôi nghĩ nó sẽ xảy ra ở Xy-ri”.
Ngoại trưởng Hi-la-ri cảnh báo, ông Át-xát sẽ phải "trả giá đắt" cho việc phớt lờ những lời kêu gọi của cộng đồng quốc tế. Bà Hi-la-ri cũng kêu gọi Nga và Trung Quốc thay đổi quan điểm để HĐBA LHQ sớm có một nghị quyết cho phép thực hiện "những bước đi cần thiết" giải quyết vấn đề Xy-ri. Trong khi đó, phát biểu với báo giới tại Oa-sinh-tơn, Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma (Barack Obama) khẳng định: "Mỹ sẽ tiếp tục gây sức ép và xem xét mọi biện pháp có thể để ngăn chặn bạo lực ở Xy-ri". Tại hội nghị, SNC đã kêu gọi vũ trang cho Quân đội Xy-ri Tự do (SFA), lực lượng gồm hàng nghìn binh sĩ đào ngũ và các phong trào chống Tổng thống Át-xát. A-rập Xê-út đã lên tiếng ủng hộ đề nghị trang bị vũ khí cho phe đối lập tại Xy-ri.
Ngày 24-2, Tổng thư ký LHQ Ban Ki Mun (Ban Ki-moon) nhấn mạnh rằng, chỉ có giải pháp chính trị mới chấm dứt được khủng hoảng tại Xy-ri. Ông Ban Ki Mun cho biết, ông ủng hộ lời kêu gọi của Ủy ban Chữ thập Đỏ quốc tế (ICRC) yêu cầu có một khoảng thời gian nhân đạo "tạm ngừng giao tranh" để các tổ chức LHQ và Trăng lưỡi liềm Đỏ A-rập tại Xy-ri có thể phân phát hàng cứu trợ tới người dân.
Hãng tin Trung Quốc Tân Hoa xã ngày 25-2 đã cáo buộc Mỹ và châu Âu "ấp ủ tham vọng bá chủ" tại Xy-ri. Tân Hoa xã cho biết, Trung Quốc không tham gia hội nghị vì Bắc Kinh "muốn minh bạch hơn về mục đích, hiệu quả và cơ chế" của cuộc gặp này. Nga trước đó cũng từ chối tham dự Hội nghị với lý do hội nghị được tổ chức nhằm ủng hộ một bên trong xung đột ở Xy-ri.
Giáo sư Quan hệ quốc tế tại Trường Đại học Đa-mát của Xy-ri, ông Ba-sam Áp-đu-la (Bassam Abdullah) đã chỉ trích Cuộc họp “Nhóm những người bạn của Xy-ri” là "một nỗ lực để hà hơi cho phe đối lập với mục tiêu cuối cùng là lật đổ chế độ của Tổng thống Át-xát”. Ông Áp-đu-la nhấn mạnh, đối thoại là cách duy nhất để chấm dứt tình trạng bất ổn trong nước hiện nay và “Xy-ri có khả năng tự giải quyết các vấn đề nội bộ của mình”.