(ĐCSVN) - Trước tình trạng vật giá leo thang, đặc biệt là lương thực và nhiên liệu, chính phủ nhiều nước châu Á đã áp dụng những biện pháp trợ giá cho người nghèo. Tuy nhiên, về lâu dài, chính sách này có nguy cơ làm lạm phát trở nên trầm trọng thêm.
Ngoài chương trình trợ giá vốn đã kéo dài dành cho các mặt hàng dầu diesel và dầu ăn, sắp tới, Ấn Độ có thể sẽ thực hiện trợ giá lương thực - thực phẩm. Theo các chuyên gia chính sách lương thực, có thể Niu Đê-li sẽ quyết liệt tăng cường hỗ trợ lương thực cho người nghèo, nâng tổng chi phí trợ cấp hàng năm lên khoảng 15-30 tỷ USD.
Tại Xin-ga-po, Chính phủ đang đề xuất giảm thuế, trợ cấp tiền mặt cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, cùng các khoản phúc lợi khác sau khi lạm phát tăng đến 5,5% trong tháng 1.2011. Trước đó, trong bản báo cáo ngân sách, Bộ Tài chính nước này đã công bố kế hoạch 5,2 tỷ USD, trong đó có cả việc duy trì giá hàng hóa thấp và cắt giảm thuế nhằm làm dịu bởi ảnh hưởng tăng giá.
Ngoài kiểm soát chặt chẽ dòng tiền nóng chảy vào nền kinh tế để ngăn chặn đầu cơ, Chính phủ Trung Quốc còn áp dụng các biện pháp khác như tăng cường kiểm soát để đảm bảo nguồn cung ứng thực phẩm, khí đốt và các mặt hàng khác cho các gia đình có thu nhập thấp.
Nhiều nền kinh tế châu Á đã kháng cự tốt và nhanh chóng thoát khỏi cuộc khủng hoảng tài chính - kinh tế toàn cầu nhờ các biện pháp kích thích của chính phủ và luồng vốn đầu tư của các nước phương Tây. Tuy nhiên, theo giới phân tích, cho dù chính phủ các nước châu Á tỏ ra hào phóng quay sang sử dụng những gói trợ cấp mới để giảm nhẹ ảnh hưởng của giá cả, nhưng về dài hạn, những bước đi như thế có thể sẽ bóp méo nền kinh tế và đẩy lạm phát lên cao nữa do gián tiếp khuyến khích người dân chi tiêu nhiều hơn.
Bản thân việc kết thúc các Chương trình trợ giá và kiểm soát giá cả có thể gây ra bất ổn xã hội. Theo chuyên gia kinh tế Uy-ran-tô của Ngân hàng HSBC, các biện pháp trợ giá chỉ có hiệu quả chừng nào khi vẫn còn được áp dụng. Một khi chính phủ không còn khả năng tài chính nữa, các biến động xã hội sẽ rất dữ dội.
Ông Mi-hau, Giáo sư kinh tế thuộc trường đào tạo kinh doanh INSEAD ở Xin-ga-po nhận định, chính phủ các nước châu Á chỉ đẩy lùi chứ thông giải quyết được vấn đề. Dù Xin-ga-po đã triển khai chương trình trợ cấp cho người dân 5,2 tỷ USD thông qua chương trình giảm thuế và hoàn thuế để giảm nhiệt các tác động do giá cả tăng nhưng chỉ số giá tiêu dùng ở nước nay vẫn tăng tới 5,5%, vượt xa so với dự báo.
Tại In-đô-nê-xi-a, vào cuối thập niên 90, các động thái cắt giảm trợ giá, thả nổi giá cả đã dẫn tới những cuộc biểu tình khiến Chính phủ Tổng thống Xu-hắc-tô bị lật đổ. Tại Mi-an-ma năm 2007, những động thái tương tự cũng dẫn tới những cuộc xuống đường biểu tình rầm rộ của người dân.
Các chuyên gia Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho rằng, trợ giá hoặc tung thực phẩm dự trữ ra thị trường để kiểm soát vật giá như cách làm của Trung Quốc hồi quý 3 năm ngoái cũng không làm thay đổi xu thế gia tăng lạm phát. Chính phủ các nước châu Á nên có những biện pháp dài hơi hơn để đối phó với lạm phát. Cách làm của Bra-xin là hiệu quả hơn khi đối phó với lạm phát trong dài hạn. Trong những năm gần đây, Chính phủ nước này đã chi nhiều tỷ USD để cho vay trợ cấp đối với các nhà sản xuất thịt bò và các loại thực phẩm khác nhằm thúc đẩy sản xuất, tăng nguồn cung, đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế đang phát triển mạnh.