Trong một thế giới ngày càng liên kết và phụ thuộc lẫn nhau, vấn đề nghèo đói chỉ có thể được giải quyết khi có sự phối hợp của cả cộng đồng quốc tế.
Năm nay, thế giới kỷ niệm ngày “Thế giới chống đói nghèo” (17/10) trong bộn bề lo âu. Kinh tế toàn cầu đối diện với những căng thẳng và nguy cơ tụt giảm ngày càng lớn, khủng hoảng việc làm, giá lương thực tăng cao, bất công xã hội, biến đổi khí hậu, khiến cho số người lâm vào cảnh cùng cực gia tăng.
Đầu năm nay, Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) ước tính, trên thế giới có khoảng một tỷ người lâm vào tình trạng thiếu lương thực. Đến cuối tháng 10 này, dân số thế giới sẽ đạt 7 tỷ người. Điều đó có nghĩa, mỗi ngày trên hành tinh cứ 7 người sẽ có 1 người bị đói.
 |
|
Những bàn tay xin lương thực cứu đói tại một trại tị nạn tạm thời ở
khu vực Sukkar, thuộc tỉnh Sindh, miền Nam Pakistan |
Điều đáng buồn là con số này sẽ không dừng lại mà còn có xu hướng tăng trong năm nay, trong đó nhiều người không chỉ nghèo mà còn bị đẩy vào cảnh cùng cực. Đặc biệt, nạn đói đang tác động tới 12,4 triệu người ở vùng Sừng châu Phi. Tại đây, có tới 7 nước đang phải đối phó với nạn đói và tính mạng của hàng chục triệu người bị đe doạ.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến nghèo đói đã được chỉ ra, trong đó phải kể đến cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới đến nay vẫn đeo đuổi nhiều nước, đặc biệt các nước phát triển. Khu vực đồng euro đang phải đối mặt với khủng hoảng nợ công nên buộc phải áp dụng chính sách thắt lưng buộc bụng làm ảnh hưởng đến an sinh xã hội, trầm trọng thêm tình trạng thất nghiệp, ảnh hưởng không nhỏ đến phần còn lại của thế giới.
Nguyên nhân quan trọng nữa phải kể đến là giá lương thực trên thế giới tăng cao. Dân số thế giới gia tăng trong khi sản xuất lương thực chỉ đủ cho 7 tỷ miệng ăn mà chẳng có dư thừa nên bất cứ biến động nào như thiên tai, lũ lụt, hạn hán (mà vùng Sừng châu Phi đang phải đối mặt) khiến sản lượng giảm, đều có thể làm lương thực tăng giá. Đó là chưa kể quá trình đô thị hoá đang tăng tốc khiến đất đai canh tác ở nhiều nước ngày càng bị thu hẹp, trong khi đầu tư cho nông nghiệp không được chú trọng.
Giá lương thực biến động là một nguy cơ lớn đối với an ninh lương thực ở các nước đang phát triển, tác động mạnh nhất đến người nghèo, đặc biệt ở các nước đang phát triển - nơi tập trung tới 98% số dân bị đói trên thế giới.
Thực tế, nếu mất cân băng cung cầu lương thực sẽ khiến giá cả tăng cao, kéo theo lạm phát lớn cản trở sự tăng trưởng kinh tế, giảm sức mua và khiến cho đời sống người nghèo trở nên khốn đốn. Và các cuộc bạo loạn, các cuộc xuống đường tại nhiều nước trên thế giới mà nguyên nhân là từ nghèo đói, bất bình đẳng xã hội là điều tất yếu xảy ra.
Khủng hoảng kinh tế kéo theo thất nghiệp, lạm phát, bất bình đẳng xã hội ngày càng lớn, cùng với đó là thiên tai, hạn hán, khiến cuộc chiến chống đói nghèo trở nên cam go hơn.
Trong một thế giới mà các nước ngày càng liên kết và phụ thuộc lẫn nhau, vấn đề nghèo đói chỉ có thể được giải quyết thoả đáng khi có sự phối hợp của cả cộng đồng quốc tế, sự chung tay hợp tác của các quốc gia trong khuôn khổ những biện pháp ở quy mô toàn cầu, trong đó LHQ đóng vai trò lớn hơn trong điều phối và quản trị kinh tế, các nước phát triển chia sẻ gánh nặng và trách nhiệm đối với các nước nghèo./.