(ĐCSVN) - Huyện đảo Lý Sơn có vị trí chiến lược quốc phòng quan trọng không chỉ của tỉnh Quảng Ngãi mà cả nước. Tuy nhiên, do cách xa đất liền nên việc đưa điện lưới Quốc gia ra huyện đảo này luôn là trăn trỏ lớn của các cấp chính quyền và ngành chức năng của Trung ương lẫn địa phương. Năm 2013, dự án đầu tư xây dựng công trình “Cấp điện từ hệ thống điện quốc gia cho huyện đảo Lý Sơn bằng cáp ngầm” được Bộ Công thương phê duyệt, Tổng Công ty điện lực miền Trung được giao là chủ đầu tư đã mở ra niềm hy vọng lớn về điện cho cư dân trên đảo.
 |
|
Một góc đảo Lý Sơn |
Huyện đảo Lý Sơn nằm về phía Đông Bắc tỉnh Quảng Ngãi, cách đất liền 15 hải lý (tính từ cảng Sa Kỳ), diện tích tự nhiên gần 10 km2 với dân số hơn 21 nghìn người. Nơi đây có hai đảo là đảo Lớn gồm hai xã An Vĩnh và An Hải và đảo Bé chỉ có một xã là An Bình. Lý Sơn có tiềm năng rất lớn về đánh bắt, dịch vụ hải sản, du lịch và trồng trọt. Thế nhưng hiện nay huyện đảo chưa có điện lưới quốc gia nên khó có thể phát huy được hết những tiềm năng này.
Xã An Bình thuộc đảo Bé có hơn 100 hộ, những năm qua, tất cả các hộ đều được đầu tư mỗi hộ một pin năng lượng mặt trời. Thiết bị này chỉ đáp ứng nhu cầu thắp sáng và có thể xem ti-vi một vài giờ trong ngày.
Tại 2 xã An Vĩnh và An Hải thuộc đảo Lớn, từ tháng 7-1999, nơi đây đã có điện được cung cấp từ 1 tổ máy phát điện 340 kW chạy bằng dầu đi-ê-den và 2 trạm biến áp phụ tải 160 kVA do UBND huyện Lý Sơn quản lý. Lúc đầu, mỗi xã được dùng điện luân phiên đêm có, đêm không, mỗi đêm có điện từ 4 – 5 giờ. Ðầu năm 2002, ngành điện được giao quản lý. Từ đó Trạm điện Lý Sơn thuộc Công ty Ðiện lực Quảng Ngãi ra đời, là tiền thân của Ðiện lực Lý Sơn ngày nay. Sau khi tiếp nhận, Tổng công ty Điện lực miền Trung đã chỉ đạo Công ty Điện lực Quảng Ngãi, Ðiện lực Lý Sơn lắp đặt bổ sung các máy phát điện, cải tạo nâng cấp 9,6 km đường dây trung áp, 18,7 km đường dây hạ áp, 14 trạm biến áp phụ tải với tổng dung lượng 3.520 kVA cùng 8 tổ máy phát điện, công suất 2.200 kW để cấp điện cho 2 xã trên đảo Lớn. Do chạy bằng dầu đi-ê-den nên giá thành sản xuất điện rất cao 8.481 đ/kWh, trong khi giá bán điện thấp khoảng 746 đ/kWh nên hàng năm ngành điện phải bù lỗ rất lớn (năm 2010 lỗ 11,1 tỷ đồng; năm 2011 lỗ 15,7 tỷ đồng; năm 2012 lỗ 18,3 tỷ đồng; 8 tháng năm 2013 con số lỗ lên tới 12,247 tỷ đồng). Mặc dù vậy, nhưng điện chỉ được cung cấp 6 giờ vào ban đêm, chủ yếu đáp ứng điện ánh sáng sinh hoạt nên chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển, sản xuất, du lịch, an ninh quốc phòng trên đảo. Đã có nhiều phương án cấp điện cho đảo Lý Sơn được nghiên cứu triển khai như sử dụng năng lượng gió, năng lượng mặt trời và gần đây nhất là xây dựng nhà máy nhiệt điện chạy than do Tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam triển khai nhưng không đạt hiệu quả nên phải tạm dừng.
Xuất phát từ yêu cầu bức bách nêu trên, thực hiện sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngày 14/10/2013, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 7609/QĐ-BCT về việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình “Cấp điện từ hệ thống điện quốc gia cho huyện đảo Lý Sơn bằng cáp ngầm”. Với mục tiêu cung cấp điện ổn định, chất lượng phục vụ nhu cầu sử dụng điện cho sản xuất và sinh hoạt, thúc đẩy phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội, xóa đói giảm nghèo nâng cao trình độ dân trí cho huyện đảo Lý Sơn. Đặc biệt dự án sẽ góp phần giữ vững an ninh, quốc phòng, chủ quyền biển đảo của Tổ quốc. Tổng công ty Điện lực miền Trung được giao nhiệm vụ làm chủ đầu tư dự án.
Dự án có quy mô đầu tư xây dựng mới 9 km đường dây trung áp trên không thuộc huyện Bình Sơn và 27km đường cáp ngầm 22kV dưới biển từ đất liền ra đảo. Dự án có tổng mức đầu tư 652 tỷ đồng, trong đó 85% nguồn vốn huy động từ Nguồn Ngân sách Nhà nước và Tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam, 15% vốn của Tổng công ty Điện lực miền Trung. Thời gian thực hiện trong 2 năm 2013 -2014.
Song song với dự án này, Tổng Công ty Điện lực miền Trung đang triển khai dự án Cải tạo và nâng cấp lưới điện phân phối huyện đảo Lý Sơn sử dụng vốn vay Ngân hàng Tái thiết Đức KFW, Dự án có tổng mức đầu tư 28,9 tỷ đồng, bao gồm: Xây dựng mới 16,5 km đường dây trung và hạ áp; 15 trạm biến áp phụ tải với dung lượng 3.400 kVA, hiện nay dự án đã phát hành hồ sơ mời thầu xây lắp và sẽ hoàn thành cuối năm 2014.
Đến nay, đã thực hiện đàm phán và ký kết hợp đồng gói thầu “Khảo sát thiết kế, cung cấp vật tư thiết bị và thi công lắp đặt tuyến cáp ngầm 22kV vượt biển”, đây là gói thầu chính và là đường găng của dự án. Phần thi công cải tạo và nâng cấp lưới điện phân phối trên huyện đảo Lý Sơn đang tổ chức xét chọn thầu. Song song với công tác này, Tổng Công ty đang chỉ đạo thực hiện đồng thời công tác bàn giao tuyến để bồi thường giải phóng mặt bằng, triển khai thủ tục để ký hợp đồng rà phá bom mìn…
Do đặc điểm thời tiết biển tại khu vực, thời gian có thể triển khai khảo sát và thi công trên biển chỉ có thể tiến hành từ nay đến cuối tháng 8/2014 khởi công và hoàn thành vào cuối năm 2014. Đây là yêu cầu rất gấp về tiến độ, đòi hỏi sự nổ lực và phối hợp đồng bộ của các thành phần tham gia dự án.
 |
|
Lễ ký kết hợp đồng gói thầu 01/EPC-LS thuộc dự án
cấp điện từ hệ thống điện lưới Quốc gia cho huyện đảo Lý Sơn |
Là đơn vị được giao đảm nhận nhiệm vụ quản lý đầu tư và kinh doanh điện năng để đáp ứng đủ điện phục vụ phát triển kinh tế xã hội và an ninh quốc phòng trên địa bàn 13 tỉnh, thành phố khu vực miền Trung - Tây Nguyên, liên tục trong những năm qua, CBCNV trong toàn Tổng công ty đã nỗ lực vượt khó, lao động sáng tạo và đã hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, kết quả đến nay đã có 1.521/1.527 xã (99,61%) và 2.280.428/2.335.108 hộ dân nông thôn miền núi và biên giới đã được sử dụng điện (97,66%). Nay được cấp trên tin tưởng giao nhiệm vụ làm chủ đầu tư dự án cấp điện cho đảo Lý Sơn - một đảo được Chính phủ xác định thuộc nhóm các đảo “phát triển kinh tế kết hợp với quốc phòng an ninh”, chúng tôi xem đây là nhiệm vụ chính trị đặc biệt và trọng tâm trong kế hoạch 2014 của Tổng công ty và sẽ tập trung chỉ đạo, ưu tiên mọi nguồn lực để triển khai dự án đạt chất lượng hiệu quả và tiến độ đề ra. Do vậy, trong điều kiện nguồn vốn đầu tư rất khó khăn, chúng tôi quyết định tạm dừng hoặc giãn tiến độ đầu tư các công trình chưa thật sự cấp thiết, các công trình xây dựng nhà làm việc, trang bị phương tiện phục vụ sản xuất để ưu tiên bố trí đủ vốn đối ứng cho dự án với số tiền gần 102 tỷ đồng, đồng thời thành lập Ban chỉ đạo để trực tiếp theo dõi, xử lý công việc và giám sát chặt chẽ chất lượng, tiến độ triển khai công trình.
Tuy vậy, do tính chất quan trọng và yêu cầu cấp bách về tiến độ thực hiện dự án để tránh diễn biến bất lợi do thời tiết gây ra liên quan đến công trình thi công trên biển, ngoài nỗ lực của chủ đầu tư, chúng tôi kính mong tiếp tục nhận được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Thủ tướng Chính phủ, sự phối hợp giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi của các Bộ ngành Trung ương, của lãnh đạo và nhân dân tỉnh Quảng Ngãi trong quá trình triển khai thực hiện dự án.
Với sự chỉ đạo, giúp đỡ hỗ trợ và phối hợp của các cấp các ngành và của cộng đồng, và với truyền thống của đơn vị Anh hùng Lao động, tin tưởng rằng dự án sẽ thành công, đáp ứng được mong mỏi và chờ đợi của chính quyền và nhân dân huyện đảo Lý Sơn và tỉnh Quảng Ngãi./.