Tổng thống Nga V. Putin (Ảnh: TTXVN)
Tổng thống Nga V. Putin hủy chuyến thăm Pháp
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã quyết định hủy chuyến thăm Pháp dự kiến vào ngày 19/10 tới. Ngày 11/10, Điện Kremlin ra tuyên bố xác nhận thông tin trên.
Phát biểu trước báo giới tại thủ đô Moskva, người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định: "Tổng thống đã quyết định hủy chuyến thăm này". Ông Peskov nhấn mạnh, Nga sẽ đợi đến thời điểm thích hợp và Tổng thống Nga sẽ lại xem xét về khả năng tiến hành chuyến thăm Pháp nếu vấn đề này được đưa vào chương trình nghị sự.
Trong khi đó, phát biểu sau khi Tổng thống Nga hoãn chuyến thăm Pháp, Tổng thống Pháp Hollande tuyên bố, ông sẵn sàng gặp người đồng cấp Nga bất kỳ lúc nào để thúc đẩy hòa bình. Theo ông Hollande, đối thoại với Nga là cần thiết, song đây cần phải là cuộc đối thoại thẳng thắn.
Trước đó, phát biểu với báo giới tại Paris ngày 9/10, ông Hollande từng nói, đang cân nhắc lại về cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin dự kiến diễn vào ngày 19/10 do những bất đồng giữa hai bên liên quan vấn đề Syria.
Những diễn biến trên xảy ra sau sự kiện 8/10, Hội đồng Bảo an Liên hơp quốc đã lần lượt tiến hành hai cuộc bỏ phiếu và đều bác bỏ hai dự thảo nghị quyết do Pháp và Nga soạn thảo liên quan tới Syria. Nga đã phủ quyết dự thảo nghị quyết do Pháp đệ trình. Dự thảo này đề nghị ngay lập tức chấm dứt các cuộc không kích và các chuyến bay quân sự trên vùng trời thành phố Aleppo của Syria, đồng thời kêu gọi lệnh ngừng bắn và tạo điều kiện cho hàng viện trợ nhân đạo đến được với mọi vùng của Syria. Nga đã bày tỏ quan điểm không đồng ý với dự thảo do có một số điểm mà Moskva cho là không thể chấp nhận được vì đã chính trị hóa vấn đề viện trợ nhân đạo. Sau đó, đến lượt dự thảo nghị quyết của Nga, trong đó hối thúc lệnh ngừng bắn, song không đề cập đến việc chấm dứt chiến dịch không kích, cũng thất bại do có 9 phiếu chống, trong đó có 3 phiếu phủ quyết của Anh, Pháp và Mỹ.
Không tìm được tiếng nói chung trong nhiều vấn đề cùng quan tâm
Nguyên nhân dẫn đến quyết định hủy chuyến thăm Pháp của Tổng thống Nga Putin là do ngày 10/10, Tổng thống Pháp Hollande thông báo chỉ muốn tham dự cùng người đồng cấp Nga một sự kiện duy nhất tại thủ đô Paris là cuộc gặp bàn về tình hình Syria và phía Nga đã không chấp nhận đề xuất này.
Các nhà phân tích cho rằng, giới chức Pháp đang tìm cách gây áp lực với Nga sau khi Nga phản đối dự thảo nghị quyết về Syria do Pháp trình lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Trên thực tế, dự thảo nghị quyết về Syria do Pháp đệ trình lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cũng như việc Pháp, Anh và Mỹ bỏ phiếu phủ quyết dự thảo nghị quyết của Nga không phải là điều quá bất ngờ. Ngay sau khi thỏa thuận ngừng bắn do Mỹ và Nga làm trung gian tại Syria đổ vỡ, quan hệ giữa Nga với các thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), trong đó có Pháp, đã ngay lập tức leo thang căng thẳng. Cách đây ít ngày, Pháp còn muốn giới công tố Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) mở cuộc điều tra Nga và Chính phủ Tổng thống Syria Bashar al-Assad với cáo buộc gây tội ác chiến tranh ở miền Đông Aleppo. Bên cạnh đó, các quyết định tăng cường điều động quân sự ở biên giới giữa Nga và NATO cho thấy, mối quan hệ giữa hai bên ngày càng trở nên căng thẳng. Gần đây nhất, ngày 11/10, soái hạm USS Mount Whitney, thuộc hạm đội 6 của Mỹ đã có mặt tại biển Đen để chuẩn bị tập trận chung với các đồng minh NATO tại vùng biển này. Ngay lập tức, hải quân Nga tuyên bố sẵn sàng cử một tàu trinh sát giám sát chặt chẽ sự di chuyển của con tàu nếu tàu Mỹ tiếp cận bờ biển Nga.
Trong khi đó, tại Syria, giao tranh giữa các bên vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Quân Chính phủ Syria đã giành được nhiều ưu thế và máy bay Nga cũng liên tục không kích xuống các vị trí của lực lượng nổi dậy do Mỹ và các đồng minh hậu thuẫn khiến phương Tây vô cùng lo ngại.
Ngày 12/10, Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Nga đã thông qua thỏa thuận triển khai thường trực một nhóm không quân của nước này tại Syria. Thỏa thuận này được ký giữa Nga và Syria, cho phép Nga thiết lập căn cứ không quân Hmeimim nhằm tiến hành chiến dịch hỗ trợ các lực lượng của Tổng thống Syria al-Assad. Quân nhân Nga sẽ được hưởng quyền miễn truy tố giống như quyền miễn trừ được quy định trong Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao. Các binh sĩ Nga cũng sẽ không bị kiểm tra hải quan khi nhập cảnh vào Syria. Điều này sẽ tạo thuận lợi hơn cho quân đội Nga khi hỗ trợ Chính phủ Syria trong những trận chiến mang tính quyết định sắp tới.
Từ Chiến tranh Lạnh đến nay, Mỹ và các nước phương Tây luôn coi Syria là nước đối địch trong tính toán chiến lược ở khu vực vì Syria có quan hệ chiến lược và chính trị gần gũi với Nga. Mối quan hệ khá hữu hảo giữa chính quyền Syria và Iran tạo ra sự thù địch không ngừng đối với Israel - một đồng minh thân cận của Mỹ. Trong khi đó, Nga đã có những đầu tư chiến lược đáng kể ở Syria. Về phương diện quân sự, Syria mang lại vị thế cho Nga ở khu vực Trung Đông thông qua việc tạo thế đứng cho hải quân Nga ở Địa Trung Hải.
Trong bối cảnh như hiện nay, nhiều ý kiến đồng tình với quan điểm ít có khả năng Nga sẽ “xuống thang” với Mỹ và phương Tây trong cuộc chiến tại Syria - quốc gia có vị trí địa chính trị quan trọng trong chiến lược của Nga ở Trung Đông. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng cho rằng, suốt một thời gian dài Moskva đã thể hiện "sự kiên nhẫn chiến lược" trong quan hệ với phương Tây, nhưng giờ đây, nhiều hành động thù địch đã động chạm tới lợi ích quốc gia Nga.
Chính vì vậy, sự thụt lùi trong quan hệ giữa Nga và Pháp một lần nữa phản ánh sự xa cách giữa Nga và các nước phương Tây, điều khiến cộng đồng quốc tế quan ngại về khả năng các bên sẽ đẩy mạnh những hành động đối đầu trong thời gian tới./.