Ảnh chụp bài báo phản đối hoạt động bay của Trung Quốc tại Trường Sa, đăng trên Bangkok Post ngày 12/1
Với nhan đề bài báo “Những nguy cơ hàng không không cần thiết”, tờ Bangkok Post cho rằng, căng thẳng lại một lần nữa gia tăng trong tranh chấp Biển Đông. Trong đó, tờ báo này nhấn mạnh, với tất cả những yêu sách nhằm sở hữu gần như toàn bộ khu vực, Trung Quốc cần phải chịu trách nhiệm trong việc tạo ra và kéo dài những nguy cơ xung đột không cần thiết và thực sự nguy hiểm.
Bài báo nhắc lại, trong năm qua, Trung Quốc đã tiến hành nhiều hoạt động cải tạo xây dựng trái phép, gây nên những phản ứng mạnh mẽ từ các nước. Đặc biệt, bài báo nhấn mạnh về sự nguy hiểm trước mắt từ các chuyến bay đến và đi của Trung Quốc giữa lãnh thổ của họ ở Trung Quốc đại lục và đảo Hải Nam, tới những thực thể họ đang cải tạo tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Bài báo cho rằng, giới chức Bắc Kinh, trong một động thái rất nguy hiểm, đã coi các chuyến bay này như các tuyến đường nội địa. Không quân và các công ty dân sự Trung Quốc bay trên Biển Đông mà không hề thông báo.
Bài báo khẳng định, Cục Hàng không Dân dụng Việt Nam (CAAV) đã nói đúng rằng, những chuyến bay của Trung Quốc đã “đe dọa đến sự an toàn của những chuyến bay trong khu vực”. Việt Nam đã phản đối Trung Quốc và gửi thư thông báo về sai phạm của Bắc Kinh lên Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế của Liên hợp quốc (ICAO).
Trong khi đó, bài báo cũng đưa ý kiến của Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario cho biết, ông sẽ đưa vấn đề an toàn này ra ASEAN. Ông cũng bày tỏ lo ngại rằng Trung Quốc có thể đang xem xét thiết lập một Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) và sẽ đòi hỏi tất cả các chuyến bay nước ngoài phải nhận dạng khi bay vào vùng Trung Quốc coi là lãnh thổ.
Liên quan đến hoạt động bay của Trung Quốc, như đại diện Cục Hàng không Dân dụng Việt Nam đã nhiều lần khẳng định, cơ quan quản lý vùng thông báo bay (FIR) Hồ Chí Minh của Việt Nam không hề nhận được bất kỳ thông báo nào của Trung Quốc về kế hoạch bay như họ nói. Vào ngày 30/12/2015, khi đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội thông báo cho đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam về việc Trung Quốc sẽ sử dụng tàu bay dân sự thực hiện các chuyến bay ra đá Chữ Thập, Việt Nam đã ngay lập tức phản đối và yêu cầu Trung Quốc hủy bỏ hành động này.
Việc Trung Quốc tuyên bố coi việc cho máy bay ra đá Chữ Thập là “các hoạt động hàng không quốc gia” thực chất là nhằm khẳng định yêu sách chủ quyền phi lý của họ đối với quần đảo Trường Sa, vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Trường Sa. Mặt khác, việc Trung Quốc cho máy bay bay ra đá Chữ Thập cho dù là dưới bất kỳ danh nghĩa nào với cách làm như vừa qua cũng đều ảnh hưởng đến an ninh an toàn tự do hàng không ở Biển Đông; đi ngược lại các quy định của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Chi-ca-gô năm 1944 về Hàng không dân dụng và các Phụ lục liên quan đến Quy tắc bay qua vùng trời quốc tế, đặc biệt là Phụ lục 2 và Phụ lục 11.
Ngày 12/01/2016, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam trước nội dung phát biểu Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 11/01/2016 liên quan đến việc tàu bay Trung Quốc bay ra sân bay mà Trung Quốc xây dựng bất hợp pháp trên đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình nêu rõ: “Việt Nam kiên quyết bác bỏ các quan điểm sai trái trong phát biểu của Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 11/01/2016. Một lần nữa, chúng tôi khẳng định chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam đối với quần đảo Trường Sa cũng như đối với quần đảo Hoàng Sa”./.
Kiều Giang