PV: Thưa ông, có ý kiến cho rằng ông né tránh báo chí trước sự việc Formosa?
ĐBQH Võ Kim Cự: Tôi không né tránh, nhưng trả lời ngắn thì không đủ, cho nên tôi muốn có thời gian đầy đủ để trả lời. Đối với báo chí, tôi luôn sẵn sàng. Tôi rất muốn gặp báo chí để chia sẻ thông tin, cung cấp chính thống các quyết định, văn bản quy phạm pháp luật đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cung cấp.
Đây là vấn đề tôi cũng rất băn khoăn. Thời gian họp Quốc hội nghỉ giải lao ngắn, không đủ thời gian chứ không phải tôi né tránh.
ĐBQH Võ Kim Cự, nguyên Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh . (Ảnh: TH).
PV: Tuy ông không lên tiếng ngay lập tức, nhưng trong thời điểm nhiều tháng qua, ông đã có phản ứng như thế nào trên cương vị là người cầm bút ký Giấy chứng nhận đầu tư cho Formosa? ĐBQH Võ Kim Cự: Tôi rất băn khoăn và chia sẻ với hàng vạn đồng bào bị ảnh hưởng, một phần để động viên, cũng như trao đổi tâm tư với các đồng chí lãnh đạo của địa phương để hỗ trợ các nguồn lực cho bà con ổn định.
Thứ hai, kiến nghị các cơ quan Trung ương, bởi trong phạm vi quyền hạn của mình có hạn để điều tra, kết luận sớm và hỗ trợ nguồn lực, một mặt xử lý nghiêm vi phạm của Formosa và cả bất kỳ tổ chức, cá nhân nào; đồng thời, mặt khác, có biện pháp để ổn định sớm cho bà con khu vực bị ảnh hưởng trở lại sản xuất bình thường...
PV: Về trách nhiệm, ông từng nói là việc ký Giấy đầu tư cho Formosa là không sai, nhưng qua thanh tra lại phát hiện đến hơn 50 sai phạm. Trách nhiệm của lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh, trong đó có ông như thế nào?
ĐBQH Võ Kim Cự: Việc ký Giấy chứng nhận đầu tư là đúng luật. Đúng theo Nghị định 108, Nghị định 72 của Thủ tướng, đặc biệt đúng Luật Đầu tư và Luật Đất đai. Thời gian 70 năm cũng vậy, đúng theo Điều 34 của Luật Đầu tư và Điều 67 Luật Đất đai đối với những dự án lớn, vốn lớn và thu hồi chậm, nằm trong vùng kinh tế đặc biệt khó khăn thì được hưởng các ưu đãi.
Ưu đãi đó cả về thời gian, đất, chính sách khác. Có quyết định hẳn hoi, có điều khoản quy định rõ ràng. Hà Tĩnh không thể tự đặt ra được, đồng thời đảm bảo đúng quy trình. Thực tế là khi nhà đầu tư có yêu cầu, tỉnh đã báo cáo Chính phủ xin ý kiến. Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản đồng ý, sau đó giao cho các Bộ, ngành cùng địa phương làm hướng dẫn, quy trình, thẩm định của tất cả các Bộ, ngành liên quan.
Hiện nay, văn bản còn nguyên vẹn cả; thẩm định của các thành viên cơ quan Trung ương nữa. Sau đó, tổng hợp báo cáo lại lần thứ hai xin ý kiến Chính phủ. Chính phủ đã đồng ý trong Công văn số 869 về cấp phép. Đồng thời, thời gian đó, Thủ tướng Chính phủ cũng có văn bản số 926 đồng ý thời gian 70 năm. Như vậy, cấp phép đúng và phù hợp với luật pháp của chúng ta.
Còn vấn đề xảy ra sự cố môi trường thì thủ phạm và nguyên nhân là Formosa đã rõ rồi. Chúng ta đang xử lý nghiêm túc.
PV: Hàng loạt sai phạm của Formosa được phát hiện khi chôn lấp chất thải trên địa bàn của tỉnh Hà Tĩnh nhưng không phải do cơ quan nhà nước phát hiện. Vậy trách nhiệm của cơ quan nhà nước ở địa phương ở đâu, thưa ông?
ĐBQH Võ Kim Cự: Trước hết, có phần của Formosa vì quy định là có phần xử lý thải riêng, còn có thêm vài yếu tố như: Tự ý thu gom, tự ý chôn lấp trong trang trại, phải xử lý nghiêm. Phải xử lý nghiêm cả bên cơ quan chức năng của chúng ta, cũng có phần trách nhiệm của ngay chính quyền cấp xã, cấp huyện, cả cấp tỉnh.
Tôi thấy rất bức xúc khi nghe thông tin này. Đổ mấy trăm tấn chất thải là không thể chấp nhận được. Tôi đề nghị xử lý nghiêm những hành vi này và tiếp tục rà soát xem còn ở đâu không, nếu vi phạm tiếp thì không thể dừng lại ở xử lý hậu quả mà phải xử lý nghiêm hơn, để đảm bảo phát triển bền vững chứ không thể phát triển kinh tế bằng mọi giá.
PV: Quá trình cấp phép phải qua nhiều bước, nhiều cơ quan, vậy tại sao với dự án lớn như Formosa mà chỉ trong vài tháng đã hoàn thành xong việc cấp phép. Liệu có sự ưu ái đặc biệt nào cho Formosa?
ĐBQH Võ Kim Cự: Không thể có sự ưu ái đặc biệt nào, phải làm đúng luật, đúng trình tự, đúng bước đi theo quy định của pháp luật chứ không bỏ qua bất cứ giai đoạn nào. Sau khi có đầy đủ ý kiến theo quy định của Luật thì Thủ tướng Chính phủ có ý kiến đồng ý.
Nhanh hay không còn phụ thuộc vào chất lượng của hội đồng thẩm định, có khi người ta làm việc tăng thời gian, tăng năng suất, có phương pháp làm việc tốt hơn nên đảm bảo điều kiện.
PV: Về việc xử lý, nhiều ý kiến cho rằng chưa thỏa đáng, thậm chí cho rằng nên đình chỉ hoạt động của Formosa; hay đối với cá nhân ông, có ý kiến, kiến nghị bãi miễn tư cách đại biểu Quốc hội?
ĐBQH Võ Kim Cự: Ai quy trách nhiệm? Tôi không nghĩ thế và cũng chưa nghe ai nói điều đó cả.
Vấn đề xử lý Formosa, tôi đang kiến nghị xử lý nghiêm túc. Nếu không thực hiện nghiêm túc theo đúng cam kết thì phải xử lý nghiêm khắc hơn, thậm chí đình chỉ hoặc thu hồi lại.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!