Đề nghị tử hình nguyên Tổng Giám đốc OceanBank Nguyễn Xuân Sơn

Cần phải xử lý thật nghiêm khắc đáp ứng yêu cầu công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng

Theo bản luận tội của Viện Kiểm sát (VKS), quá trình chỉ đạo, điều hành các hoạt động nghiệp vụ ngân hàng, tài chính tiền tệ, Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) có nhiều vi phạm dẫn đến nợ xấu.

Để xảy ra hậu quả, thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho Nhà nước, Oceanbank và các cổ đông là do các hành vi vi phạm của Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank), Nguyễn Xuân Sơn (nguyên Tổng giám đốc Oceanbank) cùng Ban giám đốc Oceanbank trong các thời kỳ, lãnh đạo các Khối nghiệp vụ ở Hội, sở, Lãnh đạo các chi nhánh, phòng giao dịch…

Hành vi phạm tội cố ý làm trái quy định của ngân hàng nhà nước về quản lý kinh tế của Hà Văn Thắm và các đồng phạm gây hậu quả thiệt hại hơn 1.576 tỉ đồng. Kết quả điều tra xác định trong thời gian từ năm 2010 đến ngày 31-11-2014, tổng số tiền OceanBank đã chi lãi ngoài hợp đồng cho các khách hàng gửi tiền là hơn 1.576 tỉ đồng. Việc chi lãi ngoài gây thất thoát cho OceanBank hơn 1.500 tỉ đồng, góp phần đẩy nợ xấu của OceanBank chiếm 84% tổng dư nợ, kết quả là OceanBank bị Ngân hàng nhà nước mua lại với giá 0 đồng.

Nhà nước phải gánh toàn bộ nghĩa vụ trả nợ cho OceanBank, trong đó PVN mất 800 tỉ đồng góp vốn vào OceanBank. Trong số tiền này có hơn 264 tỉ đồng được chi cho bị cáo Nguyễn Xuân Sơn (nguyên Tổng Giám đốc OceanBank) và đã bị Sơn chiếm đoạt.

Với tư cách là Chủ tịch HĐQT OceanBank, Hà Văn Thắm đã chỉ đạo, triển khai tích cực chủ trương chăm sóc khách hàng của Nguyễn Xuân Sơn. Bị cáo Thắm là đồng phạm, với vai trò giúp sức tích cực.

Đối với bị cáo Hà Văn Thắm, xuất phát từ động cơ, lợi ích cá nhân, xuất phát từ áp lực PVN là cổ đông lớn đã tiến hành chỉ đạo thu phí của khách hàng thông qua công ty sân sau của Thắm là BSC...

Trong hành vi chi lãi ngoài bị cáo là người chủ mưu, khởi xướng việc chi lãi ngoài. Gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn, ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của nhà nước; Tiếp tay cho hành vi tham nhũng của bị cáo Sơn. Do vậy, cần xử lý bị cáo Thắm một cách nghiêm khắc.

Trong vai trò đồng phạm với Sơn, Thắm chỉ là người giúp sức, không trực tiếp chiếm đoạt nên có thể xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.

Xuất phát từ động cơ tư lợi cá nhân, bị cáo Nguyễn Xuân Sơn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để chi phối, yêu sách, áp đặt và chỉ đạo bị cáo Hà Văn Thắm thực hiện việc thu phí, chi lãi suất ngoài trái pháp luật nhằm mục đích trục lợi, qua đó bị cáo đã nhận và chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn. Hành vi đó của bị cáo đã gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng đến tài sản của Nhà nước, tài sản của OceanBank, ảnh hưởng tiêu cực đến chủ trương, chính sách tài chính, tiền tệ của Nhà nước, gây ảnh hưởng xấu đến uy tín và vị thế của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), một trong những Tập đoàn kinh tế Nhà nước lớn hàng đầu Việt Nam, gây tâm lý phẫn nộ, bất bình trong dư luận xã hội và quần chúng nhân dân.

Hành vi của bị cáo diễn ra một thời gian dài, gần như công khai. Tại tòa, bị cáo quanh co, không thành khẩn, không có ý thức tuân thủ pháp luật, coi thường pháp luật, thách thức giới hạn của pháp luật. Bởi vậy, cần thiết phải xử lý thật nghiêm khắc theo các khung hình phạt tương ứng đã truy tố nhằm đảm bảo cho việc răn đe, phòng ngừa tội phạm, đáp ứng yêu cầu công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng hiện nay.

Quá trình công tác, bị cáo Sơn có nhiều thành tích đóng góp cho ngành Dầu khí, được Nhà nước tặng thưởng nhiều huân, huy chương, bản thân chưa có tiền án, tiền sự, nhưng từng đó là không đủ so với những vi phạm mà bị cáo đã gây ra như đề cập ở trên.

Đối với 34 giám đốc các chi nhánh của OceanBank, các bị cáo đều là người làm công, ăn lương, làm theo sự chỉ đạo, nhiều bị cáo đã nộp lại tiền khắc phục hậu quả... nên cần được hưởng chính sách khoan hồng.

Việc VKS truy tố Hà Văn Thắm và các đồng phạm về các tội danh nói trên là hoàn toàn có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

* Kiến nghị xem xét, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân liên quan

Theo đại diện VKS, việc để xảy ra các sai phạm trên có một phần trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước, Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử kiến nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước xem xét, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân thuộc Ngân hàng Nhà nước liên quan đến việc thanh tra, giám sát OceanBank trong giai đoạn 2009 – 2014.

Qua các chứng cứ và qua thẩm vấn công khai tại tòa, VKSND TP. Hà Nội cũng kiến nghị HĐXX xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Bùi Văn Hải, Trưởng ban kiểm soát OceaBank. VKS xác định Bùi Văn Hải biết rõ OceanBank thu phí và chi lãi ngoài trái pháp luật nhưng không thực hiện đúng chức trách được giao, không có biện pháp ngăn chặn chấm dứt hành vi vi phạm, hành vi đó có dấu hiệu tội phạm.

Đối với bị cáo Ninh Văn Quỳnh, sau khi bị khởi tố bắt giam về tội cố ý làm trái, quá trình điều tra tại tòa, Quỳnh thừa nhận đã nhận 20 tỉ từ Nguyễn Xuân Sơn. Về việc này, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bổ sung đối với ông Ninh Văn Quỳnh. Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an cũng đã khởi tố vụ án Lợi dụng chức vụ, quyền hạn xảy ra tại Vietsovpetro, Lọc hóa dầu Bình Sơn và Tổng công ty Thăm dò khai thác dầu khí nên VKS không đề nghị xem xét hình sự các đối tượng này trong vụ án.

Về trách nhiệm dân sự, Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử tuyên buộc các bị cáo: Hà Văn Thắm, Nguyễn Minh Thu, Nguyễn Xuân Sơn, Lê Thị Thu Thủy, Vũ Thị Thùy Dương, Đỗ Đại Khôi Trang, Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Hoài Nam liên đới chịu trách nhiệm bồi thường cho OceanBank số tiền 1.576 tỷ đồng chi lãi suất ngoài trái quy định và cộng trừ các khoản tiền khác liên quan. Riêng bị cáo Nguyễn Xuân Sơn bị truy thu sung quỹ Nhà nước hơn 67 tỷ đồng tiền thu phí của khách hàng mà Nguyễn Xuân Sơn đã chiếm đoạt; đồng thời phải bồi thường cho OceanBank số tiền đã chiếm đoạt từ nguồn thu phí và chi lãi ngoài là gần 200 tỷ đồng, bồi thường cho PVN hơn 49 tỷ đồng. Buộc bị cáo Hứa Thị Phấn hoàn trả số tiền vay đã chiếm hưởng 500 tỷ đồng cùng với số lãi theo quy định cho OceanBank.

Đại diện VKS đề nghị tiếp tục phong tỏa tài sản các bị cáo để thi hành án.