Sáng 2/6, phát biểu tại phiên thảo luận tại Hội trường về tình hình kinh tế - xã hội, đại biểu Lê Minh Trí (Đoàn TP.Hồ Chí Minh), Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (VKSNDTC) nhấn mạnh, thời gian qua chúng ta đã tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, trong hệ thống chính trị và đã xử lý nghiêm những người cố tình làm sai, gây hậu quả thiệt hại cho lợi ích nhà nước, cho lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân.
Tuy nhiên, theo Viện trưởng Lê Minh Trí, chúng ta cũng cần phải kịp thời ban hành bổ sung những quy định pháp luật, cụ thể là nghị quyết, nghị định hay thông tư trong từng lĩnh vực vừa đảm bảo bịt những lỗ hổng trong quản lý, vừa tạo điều kiện cho sự phát triển, sự phục vụ tốt hơn cho nhân dân.
“Cần bổ sung tạo hành lang pháp lý để đảm bảo cho người thực hiện nhiệm vụ được an tâm”, ông Trí kiến nghị.
Dẫn chứng vừa qua, một số vụ án có liên quan đến ngành y tế nên việc tổ chức đấu thầu, đấu giá, mua sắm thuốc men, sinh phẩm và trang thiết bị y tế đang bị đình trệ; việc thực hiện hợp tác kinh doanh, đầu tư các trang thiết bị y tế thế hệ mới từ nguồn lực của xã hội cũng dừng lại, Viện trưởng VKSNDTC cho rằng đây là chủ trương đúng nhưng cách làm có sơ hở, có sai.
 |
| Đại biểu Lê Minh Trí (Đoàn TP. Hồ Chí Minh), Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao phát biểu tại Hội trường. Ảnh: TL |
“Sai thì sửa nhưng cần phải tiếp tục làm, nếu chúng ta để kéo dài sẽ ảnh hưởng đến chất lượng phục vụ nhân dân trong khám, chữa bệnh”, người đứng đầu VKSNDTC chia sẻ.
Trên cơ sở đó, Viện trưởng Lê Minh Trí kiến nghị Quốc hội và Chính phủ nên chỉ đạo các cơ quan có liên quan, các ngành ban hành nhanh nghị quyết, nghị định hoặc thông tư hướng dẫn để tháo gỡ ngay những vấn đề bất ổn trong lĩnh vực này.
Đồng thời, qua thực tế, Viện trưởng Lê Minh Trí cũng kiến nghị với Quốc hội nên xem xét, rà soát lại một số các điều khoản trong Luật Hình sự 2015 sửa đổi 2017. Đặc biệt qua thực tiễn, Viện trưởng VKSNDTC chỉ ra Điều 219 Bộ luật Hình sự hiện nay quy định tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí bộc lộ bất cập.
Dẫn quy định khoản 1 Điều 219 Bộ luật Hình sự “Người nào được giao quản lý, sử dụng tài sản nhà nước mà vi phạm chế độ quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát, lãng phí từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm”, Viện trưởng Lê Minh Trí cho rằng quy định như vậy là rất nghiêm khắc, tạo ra áp lực và có thể tạo ra rủi ro cao trong thực hiện nhiệm vụ của cán bộ trong quản lý tài sản nhà nước hiện nay.
Theo Viện trưởng Lê Minh Trí, nghiêm khắc là để chúng ta phải biết giữ gìn và quản lý cho tốt, so với Điều 165 của Luật Hình sự cũ chúng ta chỉ có cố ý làm trái và thiệt hại từ 100 triệu trở lên mới xử lý hình sự, nhưng Điều 219 này chỉ cần vô ý hoặc là do bên dưới đề xuất mà kiểm soát không được dẫn tới thiệt hại từ 100 triệu cho tới dưới 300 triệu thì có thể bị tù từ 1-5 năm cho thấy chế tài này rất nghiêm khắc.
Viện trưởng Lê Minh Trí đặt vấn đề: “Chúng ta có thể mở ra là sau khi phát hiện ra sai phạm, thất thoát đó nếu khắc phục thì có hình sự hay không, hai là mức thiệt hại có thể trên 100 triệu, bởi vì với quy mô quản lý tài sản hiện nay 100 triệu mà đã phải ở tù rồi thì rất nặng”...
Viện trưởng Lê Minh Trí nêu rõ, vừa qua Bộ Chính trị và Đảng đã có Kết luận số 14 liên quan đến chuyện bảo vệ những người năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, vì công việc chung hiệu quả.
“Nếu một bên đang có hướng mở ra để bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm và một điều khoản luật hiện đang có hiệu lực thi hành nhưng nghiêm khắc như thế này thì tôi nghĩ rằng chúng ta cũng phải rà soát, nghiên cứu để làm sao đó vừa chặt chẽ trong quản lý, vừa răn đe giáo dục, không để cho người xấu lợi dụng nhưng cũng tạo điều kiện an tâm cho cán bộ chúng ta trong thực hiện nhiệm vụ”, Viện trưởng đề xuất.
Phát biểu tại Hội trường sáng nay, đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Đoàn Nam Định), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, cũng đề cập đến căn bệnh sợ trách nhiệm trong một bộ phận cán bộ đảng viên hiện nay.
Đại biểu Hoa cho biết bà không nói đến những người cố tình làm sai, những người tham ô, tham nhũng cần phải xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật mà nói đến những người ngay thẳng, trung thực cũng có dấu hiệu bị nhiễm "căn bệnh" này.
“Đây không phải là vấn đề mới, nhiều đại biểu Quốc hội và báo chí cũng đã nêu. Có người cho rằng bây giờ làm việc gì cũng sợ sai, làm xong rồi cũng không biết có sai hay không. Nếu sai cũng không biết sai chỗ nào và thậm chí không làm gì cũng có thể dẫn đến sai phạm”, đại biểu nêu thực trạng.
Theo đại biểu, thực trạng này có nhiều nguyên nhân, ngoài nguyên nhân khách quan đó là quy định của pháp luật có những điểm chưa cụ thể, chưa đồng bộ, chưa có quy định trách nhiệm rõ ràng và chưa có quy định của pháp luật về bảo vệ người dám nghĩ, dám làm, dám đột phá, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung thì còn có nguyên nhân chủ quan như: năng lực, trình độ của một bộ phận cán bộ còn hạn chế, không kịp thời cập nhật quy định của pháp luật có liên quan để tránh làm sai; người có thẩm quyền quyết định thiếu chuyên môn lại không dám tin cấp dưới; cấp dưới có trình độ còn hạn chế, tinh thần làm việc thụ động, sợ trách nhiệm lại thụ động chờ ý kiến cấp trên.
Đại biểu Mai Thị Phương Hoa cho rằng tình trạng này không phải là phổ biến nhưng rất đáng lưu ý trong giai đoạn hiện nay. Theo đó, cần phải có những giải pháp cụ thể hơn để tránh tình trạng này. Đó là sửa đổi những quy định của pháp luật có liên quan theo hướng rõ ràng hơn, minh bạch hơn. Cá thể hóa trách nhiệm của từng cá nhân.
Đồng thời, luật hóa chủ trương của Đảng tại Kết luận số 14 của Bộ Chính trị về bảo vệ người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
Lựa chọn đúng cán bộ vào từng vị trí công tác; có chính sách thường xuyên bồi dưỡng, cập nhật, nâng cao trình độ cho cán bộ, tăng cường hơn nữa sự tham gia của các cơ quan kiểm tra, thanh tra, kiểm toán trong công tác phòng ngừa, cảnh báo…/.