Tiếp tục chương trình làm việc, sáng 06/4, tại Nhà Quốc hội, Hội nghị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) chuyên trách xem xét, cho ý kiến về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau đối với dự án Luật Giá (sửa đổi). Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung Phiên họp. Việc giữ hay bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu là nội dung được nhiều đại biểu quan tâm.
Cần rõ cơ chế quản lý, vận hành quỹ công khai, minh bạch
Tham gia góp ý, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp) tán thành việc dự thảo Luật có quy định về mặt hàng bình ổn giá, trong trường hợp đặc biệt thì không giao cho Chính phủ, mà giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định các mặt hàng theo đề xuất của Chính phủ để đảm bảo khách quan. Bởi giá là vấn đề tác động trực tiếp, ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp, do đó cần quy định cụ thể ngay trong luật để đảm bảo công khai, minh bạch, hạn chế sự can thiệp của nhà nước.
Đối với Quỹ bình ổn xăng dầu, đại biểu cho rằng nên giao Nhà nước, đặc biệt là Bộ Tài chính quản lý, không giao doanh nghiệp, để đảm bảo tính công bằng. Chính phủ cũng cần nghiên cứu để có phương pháp quản lý tốt hơn. Về lâu dài, cần có lộ trình để dần đảm bảo giá xăng dầu được điều chỉnh hợp lý theo giá thị trường.
 |
| Đại biểu Phạm Văn Hoà (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp) |
Cũng quan tâm đến Quỹ bình ổn giá, đại biểu Tạ Văn Hạ (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam) cho rằng quy định về quỹ là cần thiết nhưng cần có quy định rõ cơ chế quản lý, vận hành quỹ này một cách công khai, minh bạch, hài hòa lợi ích giữa nhà nước, doanh nghiệp và Nhân dân.
Theo đại biểu, Quỹ bình ổn giá xăng dầu vừa qua có nhiều bất cập. “Quỹ bình ổn giá xăng dầu là tiền của dân, khi giá xăng dầu thấp thì thị trường thấp, tức giá 10 đồng nhưng người dân phải mua 13 đồng và dùng 3 đồng trích vào quỹ bình ổn. Nhưng khi giá tăng lên cao bù 3 đồng vào để giảm, nhưng thực ra vẫn là tiền của dân", đại biểu phân tích.
Đại biểu Tạ Văn Hạ cho rằng, đây là quỹ ngoài ngân sách nhưng lại được trích lập và sử dụng bởi doanh nghiệp nhưng lại theo quyết định của cơ quan nhà nước là Bộ Công thương. Quỹ này thực chất là sử dụng tiền của người dân nhưng quản lý lại bởi doanh nghiệp trích lập do đó khó bảo đảm công khai, minh bạch, rõ ràng. Vì vậy, đại biểu cho rằng quản lý Nhà nước can thiệp bằng công cụ chính sách và bằng dự trữ nhà nước là điều cần phải được xem xét nghiêm túc.
Đa số Bộ, ngành đề nghị giữ quy định về Quỹ bình ổn giá xăng dầu
Trước đó, cuối giờ chiều 5/4, báo cáo một số vấn đề lớn về Dự án Luật Giá (sửa đổi), Phó chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Thị Phú Hà cho biết nhiều ý kiến tán thành duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu, một số ý kiến đề nghị không tiếp tục duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Có ý kiến đề nghị lấy ý kiến Nhân dân về sự cần thiết duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
 |
| Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách sáng 6/4 |
Theo bà Nguyễn Thị Phú Hà, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách và Cơ quan soạn thảo cho rằng, trong điều kiện hiện nay nên duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Bởi, Quỹ bình ổn là một trong những công cụ điều tiết giá xăng dầu trong nước, là biện pháp kinh tế, không phải là can thiệp hành chính. Trong bối cảnh hiện nay, khi thị trường xăng dầu của Việt Nam vẫn chưa hoàn toàn vận hành theo quy luật thị trường, còn có sự điều hành của Nhà nước; quản lý điều hành giá bán lẻ xăng dầu trong nước vẫn thông qua giá cơ sở; chu kỳ điều chỉnh giá xăng dầu trong nước còn tương đối dài; khi lượng dự trữ xăng dầu còn mỏng thì việc bỏ Quỹ là chưa phù hợp.
Thực tế thời gian qua cho thấy, khi giá xăng dầu thế giới biến động thì Quỹ bình ổn đã phát huy vai trò “điều hòa”, góp phần giảm tần suất và mức điều chỉnh tăng giá bán xăng dầu, giảm biên độ biến động giá, từ đó giảm thiểu các tác động tiêu cực đến sản xuất, kinh doanh, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.
Tại Luật Giá hiện hành và dự thảo Luật đều không quy định về quỹ bình ổn giá xăng dầu và hiện nay quỹ bình ổn giá đang được quy định tại Nghị định. Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến ĐBQH, trong trường hợp vẫn giữ Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách đề nghị trong quản lý, điều hành, sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Chính phủ cần bảo đảm tính công khai, minh bạch, hiệu quả. Do Quỹ bình ổn giá xăng dầu hiện vẫn được để tại các doanh nghiệp, vì vậy Chính phủ cần nghiên cứu để có phương án quản lý phù hợp hơn, bảo đảm rõ ràng về thực trạng nguồn, việc sử dụng Quỹ, nâng cao tính kịp thời, hiệu quả thực tế trong điều hành, nhất là khi biến động, đồng thời có lộ trình để sớm đưa giá xăng dầu của Việt Nam hoàn toàn vận hành theo quy luật thị trường.
Đối với đề nghị lấy ý kiến Nhân dân về sự cần thiết duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho biết, trong quá trình xây dựng dự thảo Luật, Cơ quan soạn thảo đã gửi xin ý kiến rộng rãi trên trang điện tử của Bộ Tài chính, trong đó có nội dung xin ý kiến đánh giá về sự cần thiết của Quỹ bình ổn giá, bao gồm cả Quỹ bình ổn giá xăng dầu.
“Ý kiến của Nhân dân còn nhiều ý kiến đa chiều, tuy nhiên đa số ý kiến của các bộ, ngành, địa phương (trong đó có Bộ Công Thương, Hiệp hội xăng dầu Việt Nam) nhất trí về sự cần thiết của quỹ bình ổn giá và đề nghị giữ quy định về quỹ bình ổn giá, bao gồm cả Quỹ bình ổn giá xăng dầu” - bà Nguyễn Thị Phú Hà thông tin./.