Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân phát biểu tại phiên họp (Ảnh: daibieunhandan.vn)
Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 33, sáng 17/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.
Trình bày Tờ trình về dự án luật, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết, Dự thảo Luật gồm 3 Điều tập trung vào 3 nhóm vấn đề: Thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng đã được ghi rõ trong Nghị quyết; sửa đổi, bổ sung các điều để định hướng phát triển trong thời gian tới theo chủ trương, đường lối của Đảng và sửa đổi các nội dung vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Tại phiên họp này, ba vấn đề được đưa ra xin ý kiến UBTVQH là về đối tượng là công chức; về thực hiện chế độ hợp đồng xác định thời hạn đối với viên chức tuyển dụng mới; về kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu.
Cán bộ vi phạm khi công tác, về hưu bị kỷ luật thế nào?
Về kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết, qua tổng hợp ý kiến các bộ, ngành, địa phương và các tầng lớp nhân dân đều nhất trí với việc bổ sung quy định về xử lý kỷ luật hành chính đối với cán bộ, công chức, viên chức sau khi nghỉ việc, nghỉ hưu mới phát hiện có hành vi vi phạm trong thời gian công tác.
Một số ý kiến đề nghị cân nhắc về tính pháp lý vì đối tượng này không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật; hệ quả pháp lý của việc xóa tư cách chức vụ đã đảm nhiệm tại thời điểm có hành vi vi phạm thì những văn bản, quyết định của những người này ký còn hiệu lực hay không...
Về vấn đề này, Chính phủ nhận thấy dự thảo Luật đã bổ sung quy định xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức đã nghỉ việc hoặc nghỉ hưu tại khoản 16 Điều 1 sửa đổi, bổ sung Điều 84 của Luật CBCC về áp dụng quy định của Luật cán bộ, công chức đối với các đối tượng khác. Quy định như vậy là phù hợp với phạm vi điều chỉnh của Luật, đúng với tính chất của đối tượng cán bộ, công chức, viên chức đã nghỉ hưu là “đối tượng khác” so với cán bộ, công chức. Do đây là hình thức xử lý kỷ luật mới, đối tượng áp dụng tương đối rộng nên thực tế có thể phát sinh một số vấn đề pháp lý khác nhau đối với các đối tượng khác nhau. Vì vậy, những nội dung này Chính phủ báo cáo UBTVQH cho phép quy định chi tiết ở Nghị định.
Thẩm tra dự luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho biết, cơ quan này tán thành sự cần thiết phải bổ sung trong dự thảo Luật quy định về việc xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức sau khi nghỉ việc, nghỉ hưu nếu phát hiện có hành vi vi phạm pháp luật trong thời gian công tác để thể chế hóa yêu cầu trong nghị quyết Trung ương, đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn.
Tuy nhiên, để thể hiện rõ hơn vấn đề này trong dự thảo Luật, Ủy ban Pháp luật đề nghị tách nội dung này (hiện đang được Chính phủ đề nghị bổ sung vào Điều 84) thành điều riêng quy định theo hướng: cán bộ, công chức, viên chức sau khi nghỉ việc, nghỉ hưu vẫn phải chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm của mình trong thời gian công tác; tùy theo tính chất, mức độ vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự, xử lý hành chính hoặc xử lý kỷ luật; nếu gây thiệt hại phải bồi thường theo quy định của pháp luật và quy định về một số hình thức xử lý kỷ luật cụ thể trong Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức. Tương ứng với từng đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức có hành vi vi phạm cần quy định hình thức kỷ luật phù hợp bảo đảm hệ quả pháp lý gắn trực tiếp với quyền lợi cụ thể mà cán bộ, công chức, viên chức đó được hưởng trong thời gian công tác hoặc nghỉ hưu. Đồng thời, cần quy định nguyên tắc xác định thẩm quyền xử lý, trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật để bảo đảm tính khả thi và thống nhất trong quá trình thực hiện.
Thảo luận tại phiên họp, các ý kiến cơ bản đồng tình với quy định xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức sau khi nghỉ việc, nghỉ hưu nếu phát hiện có hành vi vi phạm pháp luật trong thời gian công tác.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ đánh giá quy định kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức đã nghỉ việc, nghỉ hưu vẫn chung chung. Do đó, đề nghị cần phải quy định cụ thể thêm ngay trong luật về cách chức, giáng chức…
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình đề nghị, nên làm rõ chúng ta chỉ xóa chức danh của người đã nghỉ hưu, nghỉ việc khi bị xử lý, nhưng tư cách pháp lý của chức danh đó trong tổ chức phải được giữ, tránh rối trong tổ chức, nhất là khi người đó đang đương chức đã đại diện tổ chức ký các văn bản, nếu không bị pháp luật bác bỏ thì vẫn có hiệu lực.
Thu hút nhân tài
Một nội dung khác của dự luật nhận được nhiều sự quan tâm của các thành viên UBTVQH là về thu hút nhân tài.
Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết, dự luật đã sửa đổi, bổ sung quy định chính sách đối với người có tài năng. Theo đó giao Chính phủ quy định khung cơ chế, chính sách thu hút và chế độ đãi ngộ đối với người có tài năng. Trên cơ sở quy định khung của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương quy định cụ thể phù hợp với ngành, lĩnh vực, địa phương mình.
Ủy ban Pháp luật nhận thấy, tại Điều 6 của Luật hiện hành đã có quy định về chính sách đối với người có tài năng và thực tiễn thời gian qua một số nghị định của Chính phủ quy định chi tiết về vấn đề này đã phát huy những hiệu quả nhất định. Bên cạnh đó, lĩnh vực, ngành nghề cần thu hút người có tài năng rất rộng, mỗi lĩnh vực có những đặc thù riêng nên việc quy định cụ thể hết các nội dung trong Luật là không khả thi. Do đó, Ủy ban Pháp luật tán thành đề nghị giao Chính phủ quy định chi tiết về khung cơ chế, chính sách đối với người có tài năng. Tuy nhiên, để thể chế hóa đầy đủ yêu cầu của nghị quyết Trung ương đề nghị sửa thành “Chính phủ quy định chi tiết khung cơ chế, chính sách phát hiện, thu hút, trọng dụng và chế độ đãi ngộ người có tài năng”.
Mặt khác, có ý kiến đề nghị bổ sung khái niệm “người có tài năng” trong Luật để thống nhất cách hiểu; đồng thời bổ sung quy định để điều chỉnh các trường hợp sau khi thu hút nhưng người này không thể hiện được tài năng trong công việc được giao.
Thảo luận tại phiên họp, Phó Chủ tịch Đỗ Bá Tỵ đánh giá, đây là nội dung mới, được nhiều người quan tâm. Theo ông, thực tế thời gian qua nhiều địa phương vận dụng phương pháp này trong công tác tuyển chọn cán bộ để thu hút nhân tài. Do đó, ông đề nghị tổng kết đánh giá kinh nghiệm trước khi đưa vào luật. Mặt khác, cần phải đưa ra được các nguyên tắc để thu hút, sử dụng người tài; luật hóa chức danh thi tuyển…/.