Nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Chính phủ nước CHDCND Lào Thoong-lun Xi-xu-lít (Thoonglun Sisulith) dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ CHDCND Lào sang dự và đồng chủ trì Kỳ họp lần thứ 41 Ủy ban Liên Chính phủ Việt Nam – Lào được tổ chức ngày 6/1/2019, tại Hà Nội.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Chính phủ nước CHDCND Lào Thoong-lun Xi-xu-lít (Ảnh:MH)
Những năm qua, quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào đang tiếp tục được củng cố vững chắc, ngày càng đi vào chiều sâu trên tất cả các lĩnh vực.
Quan hệ chính trị Việt Nam - Lào được thúc đẩy mạnh mẽ, ngày càng gắn bó tin cậy, hai bên đã phối hợp tổ chức tốt các chuyến thăm, các cuộc gặp gỡ, tiếp xúc giữa Lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước. Hai bên đã phối hợp tổ chức sôi nổi, rộng khắp các hoạt động kỷ niệm Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam 2017, chào mừng 55 năm Ngày Thiết lập quan hệ Ngoại giao (1962 - 2017) và 40 năm Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam - Lào (1977 - 2017), góp phần tuyên truyền sâu rộng về tình đoàn kết đặc biệt, đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào.
Việc triển khai thực hiện các Thỏa thuận Cấp cao trong năm 2018 được Lãnh đạo hai nước quan tâm chỉ đạo quyết liệt với tinh thần bảo đảm “chất lượng, hiệu quả, đúng tiến độ và tránh lãng phí”.
Hợp tác an ninh, quốc phòng giữa hai nước không ngừng tăng cường và được triển khai tốt trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt về huấn luyện, đào tạo. Hai bên tiếp tục phối hợp triển khai tốt các thỏa thuận hợp tác an ninh, quốc phòng, hợp tác chặt chẽ và đi vào chiều sâu, đạt hiệu quả tích cực, bảo đảm quốc phòng - an ninh ở mỗi nước. Quan hệ hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau giữa các địa phương có chung biên giới tiếp tục được tăng cường, đặc biệt trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng, chăm sóc y tế, đào tạo phát triển nguồn nhân lực, bảo đảm an ninh, trật tự an toàn tại các khu vực biên giới giữa hai nước.
Trong năm 2017, hai bên đã hoàn thành Dự án Tăng dày và tôn tạo hệ thống mốc quốc giới Việt Nam - Lào; ký Nghị định thư về đường biên giới và mốc quốc giới Việt Nam - Lào; Hiệp định về Quy chế quản lý biên giới và cửa khẩu biên giới Việt Nam - Lào. Hai bên tiếp tục đẩy mạnh triển khai Thỏa thuận giữa hai Chính phủ về giải quyết vấn đề người di cư tự do và kết hôn không giá thú ở vùng biên giới Việt Nam - Lào.
Công tác tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ, quân tình nguyện Việt Nam được triển khai tốt. Hai bên đã tìm kiếm và quy tập được hàng nghìn bộ hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và Chuyên gia Việt Nam hy sinh trong thời kỳ chiến tranh tại Lào.
Đầu năm 2018, Kỳ họp thứ 40 Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác song phương Việt Nam - Lào, dưới sự chủ trì của hai Thủ tướng Chính phủ đã tiếp tục khẳng định và góp phần quan trọng vào việc vun đắp mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt giữa hai dân tộc và hợp tác toàn diện giữa hai nước anh em.
Các cơ chế hợp tác, trao đổi kinh nghiệm thường niên giữa các Bộ, ngành, địa phương cũng góp phần tăng cường trao đổi thông tin, kinh nghiệm và phối hợp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai các thỏa thuận hợp tác giữa hai nước.
Tính đến tháng 10/2018, Việt Nam vẫn là một trong ba nhà đầu tư lớn nhất vào Lào (cùng Trung Quốc, Thái Lan). Đến nay, các nhà đầu tư Việt Nam đã đăng ký 409 dự án với tổng vốn lên tới 4,1 tỷ USD. Nhiều dự án đầu tư phát huy hiệu quả, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh có lãi, đóng góp tích cực vào công cuộc phát triển của hai nước, tạo công ăn việc làm, phúc lợi xã hội… giúp Lào thực hiện tốt chính sách xóa nghèo như: Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel), Tập đoàn KN - Tổng Công ty Cổ phần Đầu tư và Kinh doanh Golf Long Thành, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - BIDV, Tập đoàn Cao su Việt Nam, Tập đoàn Xăng Dầu Việt Nam - Petrolimex, Tổng Công ty Dầu Việt Nam - PVOil, Tập đoàn Việt Phương...
Các dự án hỗ trợ về giáo dục, y tế đang được hai bên phối hợp chặt chẽ triển khai đúng theo tiến độ kế hoạch. Trong đó, dự án Trường Trung học cơ sở - Phổ thông trung học tại tỉnh Bolykhamxay đã khánh thành và bàn giao tháng 11/2018, dự án Trường Phổ thông trung học tại tỉnh Sekong khởi công tháng 7/2018 - dự kiến hoàn thành năm 2020, dự án Trường Phổ thông trung học tại tỉnh Phongsaly và đặc biệt là dự án Nhà Quốc hội Lào mới đang được tích cực triển khai đúng kế hoạch đã đề ra.
Năm 2017, hai bên đã ký Hiệp định Thương mại mới và Hiệp định Thương mại biên giới; tổ chức thường xuyên các hoạt động xúc tiến thương mại, hội chợ giới thiệu sản phẩm đến thị trường hai nước…
Kim ngạch thương mại Việt Nam - Lào tiếp tục phát triển, năm 2017 đạt 936,8 triệu USD; 10 tháng đầu năm 2018, đạt 830,5 triệu USD (tăng 15,2% so với cùng kỳ năm 2017). Trong đó, Việt Nam xuất khẩu sang Lào đạt 484,3 triệu USD (tăng 13,6%) và nhập khẩu từ Lào 346,1 triệu USD (tăng 17,6%).
Hai bên đẩy mạnh triển khai các dự án kết nối về giao thông vận tải trong khuôn khổ hợp tác song phương cũng như tiểu vùng, tiếp tục tổng kết, nghiên cứu nhân rộng mô hình kiểm tra “một cửa, một lần dừng” của cặp cửa khẩu Lao Bảo (Việt Nam) - Densavanh (Lào) sang các cặp cửa khẩu quốc tế khác giữa hai nước. Hiện nay, hai bên đang nỗ lực nghiên cứu, phát triển các dự án giao thông quan trọng để kết nối sâu rộng hơn nữa hai nước, từ Trung ương đến các địa phương.
Về giáo dục – Đào tạo, Việt Nam tiếp tục hỗ trợ đào tạo nhiều sinh viên, nghiên cứu sinh Lào hàng năm ở tất cả các cấp như: Cao đẳng, Đại học, trên Đại học. Thực hiện hiệu quả chỉ thị của hai Thủ tướng Chính phủ về chấn chỉnh, nâng cao chất lượng hợp tác về giáo dục - đào tạo. Hiện nay, có hơn 14.000 lưu học sinh Lào đang học tập tại Việt Nam. Mỗi năm, Việt Nam hỗ trợ đào tạo cho Lào khoảng 1.300 cán bộ, học sinh Lào. Hiện nay, Bộ Giáo dục và Thể thao Lào đang tích cực tổ chức nhiều hoạt động để thu hút thêm lưu học sinh Lào sang học tại các trường đại học của Việt Nam theo diện tự túc.
Về văn hóa - du lịch, số khách Lào đến Việt Nam và du khách Việt Nam đi Lào liên tục tăng trong vài năm trở lại đây. Lượng khách du lịch Việt Nam - Lào đạt khoảng 1,4 triệu lượt/năm. Quan hệ hợp tác về y tế tiếp tục phát triển, nhất là giữa các tỉnh giáp biên. Hai bên đã phối hợp tổ chức nhiều hội thảo, trao đổi kinh nghiệm nâng cao nghiệp vụ, chuyên môn.
Trên tinh thần tin cậy, hai bên phối hợp chặt chẽ, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn hợp tác khu vực và quốc tế như: Liên hợp quốc, Phong trào Không liên kết, Hội nghị thượng đỉnh Á - Âu (ASEM); tiếp tục tăng cường hợp tác, phối hợp với các nước thành viên ASEAN khác trong việc xây dựng Cộng đồng ASEAN và duy trì đoàn kết, đồng thuận của ASEAN trong các vấn đề chiến lược ở khu vực; hợp tác chặt chẽ trong các cơ chế hợp tác tiểu vùng Đông Nam Á lục địa.
Việc Thủ tướng Thoong-lun Xi-xu-lít, và Đoàn đại biểu cấp cao nước CHDCND Lào sang Việt Nam tham dự và đồng chủ trì Kỳ họp lần thứ 41 Ủy ban Liên Chính phủ Việt Nam - Lào lần này, tiếp tục khẳng định ưu tiên đối ngoại của cả hai nước là không ngừng phát triển mối quan hệ hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào; tăng cường sự tin cậy chính trị giữa hai nước; tạo một kênh thông nhất chỉ đạo thúc đẩy triển khai các thỏa thuận cấp cao, thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới.