Người dân lo lắng chất thải có nguồn gốc từ nhà máy Formosa
tại bãi rác Thiên Cầm vẫn chưa được xử lý. Ảnh: Đức Ngọc.
Trong lúc Chính phủ, Bộ, ngành và chính quyền 4 địa phương đang tập trung xử lý dứt điểm việc Formosa gây ô nhiễm môi trường biển làm cá chết bất thường ở 4 tỉnh miền Trung (Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế), thì những ngày qua, dư luận tiếp tục nóng” lên vì chất thải rắn của Formosa đã và đang chôn lấp ở nhiều nơi.
Tính đến ngày 17-7, cơ quan chức năng tỉnh Hà Tĩnh đã xác định được gần 10 điểm đổ trộm chất thải rắn nghi là của Formosa ở huyện Cẩm Xuyên và Kỳ Anh. Trong đó, thị xã Kỳ Anh là nơi có nhiều địa điểm chôn lấp chất thải với số lượng trên 350 tấn. Ngoài ra, chất thải rắn của Formosa Hà Tĩnh đã được chuyển đến tỉnh Phú Thọ.
Để có kết luận chính xác về chất thải rắn của Formosa, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh đã cho lấy mẫu tại tất cả điểm phát hiện chất thải từ nhà máy Formosa và nghi có nguồn gốc từ nhà máy này để làm rõ đó là chất thải độc hại hay chất thải thông thường. Và trong lúc chờ kết luận chính thức, người dân sống gần nơi chôn lấp chất thải rắn đều lo lắng, bất an...
Các nhà máy của Formosa Hà Tĩnh chưa đi vào vận hành chính thức, nhưng lượng chất thải đổ ra biển và chất thải rắn khó định lượng bằng con số cụ thể. Sẽ nguy hiểm hơn nếu cơ quan chức năng ở Hà Tĩnh không kiểm soát được chất thải từ các nhà mày của Formosa là chất thải độc hại hay chất thải thông thường trước khi cho phép chôn lấp hoặc xử lý theo quy chuẩn về môi trường.
Formosa Hà Tĩnh được cấp phép đầu tư 70 năm, với nhiều dự án, nhà máy liên quan đến công nghiệp nặng, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường ở phạm vi rộng. Kiểm tra, giám sát vấn đề môi trường là việc của cơ quan quản lý, nhưng từ vụ Formosa Hà Tĩnh gây ô nhiễm môi trường biển, Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đã thừa nhận sự thật: “ Với những sự cố môi trường lớn chưa từng có như vụ Formosa, năng lực của các cơ quan Trung ương, địa phương và các đơn vị liên quan đều chưa đáp ứng yêu cầu”.
Năng lực của cơ quan quản lý mà chưa đáp ứng được yêu cầu thì sẽ khó kiểm soát được an toàn môi trường, nhất là khi các nhà đầu tư chạy theo lợi nhuận để không đầu tư khu xử lý chất thải tập trung, khu xử lý chất thải riêng cho từng nhà máy. Nếu Formosa Hà Tĩnh có những khu xử lý chất thải tốt và an toàn, chắc họ không "dại" đến mức bỏ thêm tiền thuê doanh nghiệp vận chuyển chất thải rắn đi chôn lấp ở nhiều nơi?
Nói đến Formosa Hà Tĩnh, vấn đề mà các chuyên gia về môi trường đang quan ngại là báo cáo đánh giá về môi trường làm căn cứ quyết định chủ trương đầu tư còn rất sơ sài nhưng vẫn được phê duyệt(?!).