Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng

Hội nghị thảo luận và thông qua bản Luận cương chính trị của Đảng do đồng chí Trần Phú chủ trì khởi thảo; thông qua nghị quyết về tình hình hiện tại ở Đông Dương và nhiệm vụ cần kíp của Đảng. Nghị quyết ghi rõ những quyết định quan trọng của Hội nghị.

Hội nghị phân tích tình hình trước mắt ở Đông Dương, do khủng hoảng kinh tế và đế quốc Pháp tăng cường bóc lột nên đời sống của nhân dân lao động ngày càng khổ cực - và cũng vì bị bóc lột nên công nông vùng dậy đấu tranh, phong trào công nông rầm rộ từ đầu năm 1930. Đối phó với phong trào của quần chúng công nông, đế quốc Pháp ra sức khủng bố trắng. Đảng Cộng sản đi sâu vào quần chúng và lãnh đạo họ đấu tranh. Tuy vậy, trong quá trình đó sự lãnh đạo của Đảng còn bộc lộ nhiều thiếu sót.

Hội nghị kiểm điểm những thiếu sót của Đảng: trong công tác có những chi bộ không liên lạc mật thiết với quần chúng, chưa thật tin vào sức mạnh quần chúng, làm những điều trái với chủ trương và phương pháp cách mạng của Đảng như ám sát cá nhân, bạo động non... Hội nghị phân tích, phê phán khuynh hướng lệch lạc cho rằng củng cố tổ chức rồi mới đấu tranh, chờ hết khủng bố rồi mới hoạt động; đồng thời Hội nghị chỉ rõ, phải thông qua đấu tranh hàng ngày của quần chúng mới phát triển được cơ sở, rèn luyện và thanh lọc được đội ngũ, chấn chỉnh được tổ chức.

Trước tình hình phong trào cách mạng bị khủng bố trắng, Hội nghị xác định nhiệm vụ trước mắt của Đảng là phải mở rộng phong trào đấu tranh rộng khắp Đông Dương nhằm thu hút đông đảo quần chúng nhân dân. Trong đấu tranh phải chống khuynh hướng bạo động, khởi nghĩa non, phải gây thanh thế cho Đảng, tuyên truyền đường lối của Đảng thông qua việc treo cờ đỏ búa liềm, diễn thuyết, rải truyền đơn, ra sách báo… Bằng các biện pháp đó, tuyên truyền, giáo dục quần chúng tin theo Đảng và đấu tranh theo đường lối của Đảng; khi đấu tranh phải chú ý giữ gìn lực lượng, tránh những tổn thất không cần thiết.

Về công tác xây dựng Đảng, Hội nghị nhấn mạnh việc thảo luận những nghị quyết của Đảng và của Quốc tế Cộng sản trong các chi bộ để nâng cao trình độ chính trị cho đảng viên; phái đảng viên vào các xí nghiệp quan trọng; tăng thêm thành phần công nhân và phụ nữ trong Đảng; kết nạp đảng viên phải căn cứ vào tinh thần hăng hái đấu tranh và giác ngộ giai cấp của quần chúng. Hệ thống tổ chức của Đảng, phải tổ chức ra các xứ ủy, tổ chức giao thông liên lạc.

Về công tác quần chúng, Hội nghị cho rằng phải tăng cường công tác vận động công nhân mở rộng Công hội, chuẩn bị lập Tổng Công hội Đông Dương, mở rộng phong trào đấu tranh của nông dân, chuẩn bị lập Tổng Nông hội Đông Dương; phân công các đồng chí phụ trách Hội Phản đế đồng minh, Hội Cứu tế và Thanh niên Cộng sản Đoàn; lập Bộ quân sự của Đảng.

Thực hiện chỉ thị của Quốc tế Cộng sản và cũng xuất phát từ thực tế ba nước Việt, Lào, Campuchia đều là thuộc địa của Pháp, đều chịu sự thống trị của Pháp, Hội nghị quyết định đổi tên Đảng Cộng sản Việt Nam thành Đảng Cộng sản Đông Dương.

Hội nghị bầu Ban Chấp hành Trung ương chính thức gồm bảy đồng chí: Trần Phú, Ngô Đức Trì, Nguyễn Trọng Nhã, Lê Mao, Trần Văn Lan, Nguyễn Phong Sắc, A Lầu (Lưu Lập Đạo), đồng chí Trần Phú làm Tổng Bí thư của Đảng¹.

Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng tháng 10-1930 có ý nghĩa quan trọng trong việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức, trực tiếp là đối với cao trào cách mạng 1930-1931.

Điều lệ Đảng Cộng sản Đông Dương

Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng 10-1930 đã thảo luận và thông qua Điều lệ Đảng.

Điều lệ Đảng chỉ rõ tên Đảng là “Đảng Cộng sản Đông Dương".

Điều kiện gia nhập Đảng: Hễ ai công nhận Chương trình và Điều lệ của Quốc tế Cộng sản của Đảng và nộp lệ phí Đảng thì được vào Đảng.

Nguyên tắc và hệ thống tổ chức Đảng, Điều lệ ghi: Đảng Cộng sản Đông Dương cũng như các chi bộ của Quốc tế Cộng sản phải tổ chức theo lối dân chủ tập trung; Đại hội Đảng và Hội nghị Đảng sẽ cử ra các "Đảng bộ hạ cấp" và “thượng cấp". Hệ thống tổ chức Đảng bao gồm: chi bộ, tổng bộ, huyện bộ, tỉnh bộ, xứ bộ và Trung ương. Như vậy điểm mới của Điều lệ về hệ thống tổ chức Đảng là bổ sung cấp bộ xứ.

Đồng thời, Điều lệ Đảng cũng chỉ rõ về vấn đề kỷ luật, tài chính và Đảng đoàn.

Về kỷ luật: trách nhiệm của đảng viên và các Đảng bộ là chấp hành kỷ luật Đảng một cách nghiêm túc. Tất cả đảng viên phải chấp hành nghị quyết của Quốc tế Cộng sản, của Đảng và Trung ương. Những đảng viên không chấp hành là sai lầm và sẽ bị kỷ luật, hội nghị chi bộ hoặc các cấp đảng bộ sẽ xem xét mức kỷ luật.

Về tài chính Đảng: tài chính của Đảng từ đảng phí và lạc quyên. Nguyệt phí sẽ do Trung ương quy định.

Về Đảng đoàn: ở Công hội, Nông hội và các đoàn thể khác, có ba đảng viên thì lập ra Đảng đoàn. Nhiệm vụ của Đảng đoàn là phát huy sức mạnh của Đảng, thực hiện tốt chính sách của Đảng.

Đảng có mối liên hệ chặt chẽ với Đoàn Thanh niên Cộng sản, Đoàn Thanh niên Cộng sản có quyền cử đại biểu tham dự Hội nghị Đảng.

________

Chú thích:

1. Đồng chí Trần Phú là một cán bộ lãnh đạo xuất sắc của Đảng. Đồng chí sinh ngày 1/5/1904 tại xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh. Đồng chí hoạt động yêu nước từ năm 1925, tham gia sáng lập Hội Phục Việt, tổ chức tiền thân của Tân Việt cách mạng Đảng. Năm 1926, đồng chí sang Quảng Châu đề nghị đồng chí Nguyễn Ái Quốc thống nhất Tân Việt vào Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên và xin gia nhập tổ chức này; dự lớp huấn luyện chính trị do Nguyễn Ái Quốc phụ trách; tốt nghiệp Trường Đại hội Phương Đông (Liên Xô). Năm 1930, đồng chí về nước, được bổ sung vào Ban lâm thời Chấp ủy Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam và được giao nhiệm vụ soạn thảo Luận cương chánh trị của Đảng.

Nguồn: Lịch sử biên niên Đảng Cộng sản Việt Nam tập 2, NXB Chính trị Quốc gia, 2008.

Xem thêm tài liệu tham khảo TẠI ĐÂY