Ảnh tư liệu
Trước hết, Nghị quyết phân tích tình hình Đông Dương, do khủng hoảng kinh tế và đế quốc Pháp tăng cường bóc lột nên đời sống của nhân dân lao động mỗi ngày một sa sút, phong trào cách mạng nổi lên rầm rộ từ đầu năm 1930, nổi bật là phong trào công nông. Đảng Cộng sản đã đi sâu vào quần chúng và lãnh đạo quần chúng. Đế quốc Pháp vừa ra sức khủng bố trắng vừa rêu rao những cải cách lừa bịp.
Nghị quyết Hội nghị kiểm điểm những thiếu sót của Đảng trong thời gian qua: “Những điều kiện khách quan cho cuộc tư sản dân quyền ở Đông Dương đã sẵn có, phong trào cách mạng đã nổi lên cao. Nhiệm vụ chánh của Đảng là lãnh đạo cho công nông và quần chúng lao khổ ra tranh đấu để cướp chánh quyền. Bấy lâu nay Đảng vẫn cố công, cố sức thâm nhập vào quần chúng công nông để lãnh đạo họ tranh đấu. Ảnh hưởng của Đảng trong quần chúng mỗi ngày mỗi lan rộng thêm lớn, nhưng lúc đầu các chủ trương của Đảng trong nội bộ có nhiều điều sai lầm, công tác của Đảng trong quần chúng hãy còn nhiều điều khuyết điểm".
Trong công tác, công việc của Đảng không được thảo luận trong các đảng bộ; trình độ chính trị của đảng viên chậm phát triển; các cấp đảng bộ không liên lạc mật thiết với nhau, chi bộ phụ thuộc vào mệnh lệnh cấp trên, chưa thật tin vào sức mạnh quần chúng, làm những điều trái với chủ trương và phương pháp cách mạng của Đảng như ám sát cá nhân, bạo động non...
Nghị quyết phân tích, phê phán khuynh hướng lệch lạc cho rằng củng cố tổ chức rồi mới đấu tranh, chờ hết khủng bố rồi mới hoạt động; và vạch rõ, chỉ có thông qua đấu tranh hằng ngày mới phát triển được cơ sở, rèn luyện và thanh lọc được hàng ngũ, chấn chỉnh được tổ chức.
Về sai lầm chính trị, Nghị quyết chỉ rõ, vấn đề thổ địa “không rõ ràng và có chỗ không đúng như chia địa chủ làm đại, trung và tiểu địa chủ”. Vấn đề tư bản thì “Trong sách lược nói phải lợi dụng bọn tư bổn mà chưa rõ mặt phản cách mạng. Vẫn biết có bọn ấy, song chúng nó không đi một phe với mình được, mà cũng không thể lợi dụng chúng nó được".
Sai lầm về Điều lệ và tên Đảng, Nghị quyết cho rằng việc hệ thống tổ chức Đảng bỏ mất xứ bộ là sai, vì Trung ương chỉ có bảy người nên không chỉ đạo chu đáo cho mỗi tỉnh được. Trong Điều lệ Công, Nông hội thì tôn chỉ không rõ ràng. Gọi Đảng là “Việt Nam Cộng sản Đảng” thì không gồm được Cao Miên và Lào.
Trước những điều sai lầm đó và theo tình hình hiện tại ở Đông Dương, Nghị quyết nêu rõ nhiệm vụ chính trị của Đảng: "Chiếu theo tình hình hiện tại ở ĐD1 thì nhiệm vụ của Đảng là phải khoách trương phong trào tranh đấu cho đều khắp xứ ĐD phải làm cho phong trào tranh đấu ở những chỗ đã có được thêm sâu thêm mạnh và phải hết sức làm cho phong trào c.m (cách mạng) lan rộng ra những chỗ chưa có". Phải đẩy mạnh việc tuyên truyền cương lĩnh, chính sách và gây thanh thế cho Đảng bằng những biện pháp thích hợp như treo cờ đỏ búa liềm, diễn thuyết, rải truyền đơn, ra sách báo... làm sao cho quần chúng hiểu rõ và đi theo Đảng nhưng phải giữ kín lực lượng, tránh những hy sinh tổn thất không cần thiết.
Về công tác xây dựng Đảng, Nghị quyết nhấn mạnh việc thảo luận những nghị quyết của Đảng và của Quốc tế Cộng sản trong các chi bộ để nâng cao trình độ chính trị cho đảng viên: phái đảng viên vào các xí nghiệp quan trọng; tăng thêm thành phần công nhân và phụ nữ trong Đảng; chọn đảng viên mới phải lấy sự hăng hái đấu tranh và giác ngộ giai cấp làm cốt yếu.
Ba nước Việt Nam, Lào, Campuchia đều là thuộc địa của Pháp. Ba dân tộc khác nhau nhưng cùng chung một ách thống trị của thực dân Pháp, có quan hệ mật thiết với nhau về chính trị, kinh tế, địa lý, do đó cần phải liên lạc chặt chẽ với nhau, đoàn kết và thống nhất hành động để chống Pháp. Theo chỉ thị của Quốc tế Cộng sản, án nghị quyết đã thủ tiêu Chánh cương, Sách lược và Điều lệ cũ của Đảng, đổi tên Đảng thành Đảng Cộng sản Đông Dương.
Án nghị quyết của Trung ương Đảng đã kịp thời đề ra những nhiệm vụ căn bản cho toàn Đảng và nhân dân ta. Nhưng do hạn chế về nhận thức lý luận cách mạng giải phóng dân tộc và thực tiễn cách mạng Việt Nam lúc bấy giờ, án nghị quyết đã thủ tiêu Chánh cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt và Điều lệ của Đảng được thông qua tại Hội nghị hợp nhất.
___________
Chú thích:
1. Tức Đông Dương (B.T).
Xem thêm tài liệu tham khảo TẠI ĐÂY
Nguồn: Lịch sử biên niên Đảng Cộng sản Việt Nam, tập 2, NXB Chính trị Quốc gia, 2008.