Rời quê ngoại xã Minh Quang, bà Nguyễn Thị Hiện, dân tộc Mường về làm dâu nhà chồng ở thôn 2 xã Ba Trại, huyện Ba Vì đã ngót 50 năm. Gặp chúng tôi trong không khí Hà Nội hân hoan chào đón Đại lễ Kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10), bà Hiện hào hứng chia sẻ niềm phấn khởi khi chứng kiến cả quê nội, quê ngoại đã và đang chuyển mình mạnh mẽ.
Trong ký ức của bà Hiện, năm xưa, quê hương đầy gian khó. Giao thông chỉ là đường đất, đi lại rất khó khăn vào mùa mưa. Đa số đồng bào sản xuất tự cung, tự cấp… Vậy mà nay, hầu hết các công trình hạ tầng đã được Nhà nước đầu tư đầy đủ, đường xá to đẹp, trạm y tế, trường học xây dựng khang trang…
Có lẽ không chỉ bà Hiện mà bất cứ người dân nào ở 7 xã miền núi của huyện Ba Vì cũng đều cảm nhận được sự chuyển mình mạnh mẽ của mảnh đất này. Ông Nguyễn Đức Anh - Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì cho biết, những năm qua, huyện đã được Thành phố đầu tư gần 800 tỷ đồng để nâng cấp đường giao thông kết nối các khu du lịch, kết nối giao thông các xã miền núi, tu bổ tôn tạo di tích lịch sử… Giai đoạn 2021 -2025, Thành phố Hà Nội dự kiến bố trí cho huyện 500 tỷ đồng để triển khai 40 dự án đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng vùng đồng bào DTTS, chủ yếu là các công trình giao thông, thuỷ lợi, y tế, giáo dục, nhà văn hoá…
 |
| Người Dao xã Ba Vì, huyện Ba Vì đẩy mạnh phát triển mạnh kinh tế từ nghề bốc thuốc nam. (Ảnh: Phương Liên) |
Cơ sở hạ tầng phát triển mạnh mẽ là điều kiện thuận lợi để phát triển sản xuất. Trên địa bàn huyện đang có nhiều mô hình kinh tế như chăn nuôi bò thịt, bò sữa ở các xã Tản Lĩnh, Vân Hoà, Yên Bài với quy mô trên 10.000 con; giữ vững và phát triển thương hiệu “Chè Ba Vì”; mô hình sản xuất chè sạch tại xã Ba Trại, sản xuất dong riềng ở một số thôn của xã Minh Quang, Khánh Thượng, Ba Vì; sản xuất thuốc nam ở xã Ba Vì… đem lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần quan trọng phát triển kinh tế - xã hội và du lịch vùng đồng bào DTTS - ông Nguyễn Đức Anh nói.
Như những mạch ngầm đang rì rầm, bền bỉ hợp lực để tạo nên dòng nước lớn, ở Ba Vì nói riêng, vùng đồng bào DTTS và miền núi Hà Nội nói chung đang sôi động phong trào phát triển kinh tế dựa trên tiềm năng thế mạnh tại chỗ để đóng góp công sức vào mục tiêu lớn nhất là góp phần xây dựng Thủ đô ngày càng phát triển giàu đẹp.
Hà Nội là địa phương có đông đồng bào DTTS sinh sống (50/53 DTTS), với gần 108 nghìn người DTTS ở tất cả 30 quận, huyện, thị xã, chiếm 1,3% dân số. Đồng bào các DTTS sống quần cư thành thôn ở 5 huyện: Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai, Chương Mỹ và Mỹ Đức, dân số trên 55.000 người, chiếm 51% người DTTS toàn Thành phố. Diện tích tự nhiên vùng đồng bào DTTS là 33.458 ha, chiếm khoảng 10% diện tích trái tim của cả nước.
Thủ đô Hà Nội có vai trò to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhất là trong công cuộc đổi mới đồng bộ, toàn diện đất nước. Thủ đô luôn cần đi trước, đi đầu trong việc thực hiện và hoàn thành sớm các kế hoạch, chiến lược phát triển đất nước. Vùng đồng bào DTTS và miền núi là một bộ phận cấu thành quan trọng của Thủ đô, do đó cũng đứng trước yêu cầu phải phát triển nhanh và mạnh để đóng góp phần xứng đáng vào sự phát triển của Thủ đô, nhất là trong điều kiện vùng có có nhiều yếu tố thuận lợi để phát triển sản xuất nông lâm nghiệp, phát triển du lịch sinh thái, tâm linh…
Những năm qua, Thành phố Hà Nội luôn vận dụng linh hoạt, sáng tạo các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành, địa phương thực hiện công tác dân tộc và chính sách dân tộc, đặc biệt là nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS của Thành phố; đồng thời xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền và của cả hệ thống chính trị.
Ông Nguyễn Nguyên Quân - Trưởng ban Dân tộc Hà Nội khẳng định, Thành phố đã đầu tư, hỗ trợ hàng nghìn tỷ đồng thực hiện chính sách dân tộc, góp phần tạo nên chuyển biến tích cực trên mọi lĩnh vực. Các xã vùng DTTS và miền núi đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế hằng năm gần 11%, thu nhập bình quân đầu người đến nay đạt 55 triệu đồng/người/năm, có xã đạt trên 60 triệu đồng/người/năm (năm 2008 là 7 triệu đồng/người/năm), tỷ lệ hộ nghèo các xã vùng DTTS giảm còn 0,72%/năm 2023 (năm 2008 trên 20%); 100% xã vùng DTTS đạt chuẩn nông thôn mới.
Giai đoạn 2021 - 2030, Hà Nội tự đầu tư bằng nguồn ngân sách địa phương để thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi. Đến nay, Thành phố đã hoàn thành và cơ bản hoàn thành các chỉ tiêu đến năm 2025 theo Nghị quyết của Quốc hội với những kết quả hết sức quan trọng. Nhiều chỉ tiêu đã sớm đạt 100% như: số xã đã có đường bê tông xi măng hoặc trải nhựa đến trung tâm xã; số hộ dân dùng điện lưới quốc gia, sử dụng nước sạch và nước hợp vệ sinh; số xã đạt chuẩn quốc gia về y tế; số hộ nghèo, cận nghèo được cấp thẻ bảo hiểm y tế; số xã có đài truyền thanh, phủ sóng điện thoại di động và sóng truyền hình…
 |
| Đồng bào các dân tộc thiểu số tham gia chương trình “Ngày hội Văn hóa vì hòa bình” do thành phố Hà Nội tổ chức nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024) và 25 năm Hà Nội được UNESCO trao danh hiệu "Thành phố vì hòa bình" (16/7/1999 – 16/7/2024). (Ảnh: TH) |
Thành phố cũng đã hoàn thành căn bản công tác định canh, định cư, sắp xếp, bố trí ổn định số hộ di cư không theo quy hoạch. Quy hoạch, sắp xếp, di dời, bố trí số hộ DTTS đang cư trú phân tán, rải rác trong rừng đặc dụng, các khu vực xa xôi, hẻo lánh, nơi có nguy cơ xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở. Giải quyết cơ bản tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất cho đồng bào. Hệ thống trường học, trạm y tế được tu sửa và xây mới đáp ứng yêu cầu học tập của học sinh và chất lượng khám chữa bệnh ban đầu cho nhân dân. Công tác bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của các DTTS được quan tâm đầu tư; đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào DTTS được cải thiện rõ rệt. Những kết quả trên đã góp phần rút ngắn khoảng cách về trình độ phát triển giữa vùng DTTS miền núi và vùng đồng bằng trên địa bàn Thành phố - ông Nguyễn Nguyên Quân nói.
70 năm sau Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024), vùng đồng bào DTTS và miền núi Hà Nội đang tạo cho mình thế và lực mới để tự tin thực hiện thành công các mục tiêu căn bản là đưa mức sống và thu nhập của nhân dân trong vùng ngang bằng với các xã ngoại thành; cơ bản không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo của Thành phố; giữ vững tỷ lệ 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới, 60% đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 20% đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 05/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Những thành tựu to lớn đã đạt được những năm qua như đường lớn đã mở, tạo đà để vùng đồng bào DTTS và miền núi hội nhập cùng các vùng khác của Thủ đô thân yêu và cả nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam./.