Khang trang những con đường NTM ở huyện Hải Hậu - Ảnh: CTV
Công tác lãnh, chỉ đạo cụ thể sâu sát Mặc dù công việc cuối năm bận rộn, nhưng Chủ tịch UBND huyện Phạm Văn Chiến vẫn dành thời gian trao đổi với phóng viên, đồng chí cho biết: Ngay sau khi được tỉnh và Trung ương chọn là huyện điểm xây dựng nông thôn mới của cả nước Ban Chấp hành Đảng bộ huyện và cấp ủy cơ sở đã ra nghị quyết, chỉ thị phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của nhân dân sát với điều kiện cụ thể của địa phương. Phân công cho mỗi đoàn thể chính trị - xã hội ngoài nhiệm vụ chuyên môn còn phụ trách một số nhiệm vụ cụ thể về xây dựng nông thôn mới. Trong lãnh đạo, chỉ đạo vừa đảm bảo đồng bộ, toàn diện, vừa có trọng tâm, trọng điểm, sát thực tiễn, chủ động nắm chắc tình hình, tập trung giải quyết kịp thời các vấn đề nảy sinh, khó khăn, phức tạp. Đổi mới công tác quản lý, điều hành theo qui hoạch, kế hoạch, đã lựa chọn những vấn đề có tính đột phá, trọng tâm, trọng điểm; chỉ đạo tập trung, đồng bộ, quyết liệt, dứt điểm. Mỗi phòng, ban, cơ quan theo chức năng, nhiệm vụ phụ trách một hoặc một số tiêu chí.
Căn cứ vào bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới của Trung ương, Ban Thường vụ Huyện ủy, Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới huyện đã vận dụng, ban hành 12 tiêu chí xây dựng xóm nông thôn mới và 8 tiêu chí gia đình nông thôn mới; có cách làm phù hợp: làm từ đồng về làng, từ nhà ra xóm, từ xóm đến xã; các công trình cần thiết đầu tư trước, kế thừa những công trình đã có để giảm chi phí và đóng góp của nhân dân.
Để phát huy tốt các nguồn lực Chủ tịch UBND huyện Phạm Văn Chiến nhấn mạnh , “UBND huyện ban hành hướng dẫn về quản lý công trình và nguồn vốn, các công trình của xóm do xóm huy động nguồn vốn và tổ chức quản lý, thi công, Nhà nước hỗ trợ tối đa 30% chi phí vật liệu cứng; các công trình công cộng: Trụ sở, Trường học, Trạm Y tế, đường trục xã,… do UBND xã làm chủ đầu tư, nguồn vốn do ngân sách xã đảm nhiệm. Thực hiện tốt chức năng giám sát, bàn và quyết định kịp thời những vấn đề quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội”.
Đột phá, sáng tạo xây dựng nông thôn mới
Đến nay 100% số xã, thị trấn đều hoàn thành tiêu chí Quy hoạch: Quy hoạch xây dựng nông thôn mới, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết phát triển sản xuất nông nghiệp. Ban hành quy chế quản lý, cắm mốc quy hoạch ngoài thực địa, cắm mốc chỉ giới các công trình hạ tầng theo quy hoạch được duyệt và phổ biến rộng rãi đến người dân.
“Huyện chúng tôi xác định việc dồn điền đổi thửa là bước đột phá để xây dựng nông thôn mới. Do đó đã tập trung chỉ đạo ngay từ đầu năm 2011 và đến 31/12/2011 hoàn thành trên phạm vi toàn huyện, kết quả đạt được cả 5 mục tiêu. Giảm số thửa (bình quân còn 1,9 thửa, giảm 1,1 thửa/hộ); động viên nhân dân góp 345 ha đất, bình quân 11,5 m2/sào, mở rộng 1.165 tuyến đường trục chính ngoài đồng dài 772 km; quy gọn vùng đất công (còn 321 vùng, giảm 185 vùng); quy hoạch vùng sản xuất (hiện có 405 vùng, vùng có diện tích lớn nhất 108 ha); quy hoạch đất giành xây dựng các công trình công cộng 708 ha, đất quy hoạch khu dân cư 149 ha” - Chủ tịch UBND huyện, Phạm Văn Chiến nhấn mạnh.
Từ phong trào hiến đất, góp đất làm đường giao thông nội đồng, hưởng ứng phong trào giải phóng mặt bằng theo cơ chế nông thôn mới do UBND tỉnh phát động; tại huyện Hải Hậu các tuyến đường: Quốc lộ 37B, Tỉnh lộ 488C và các tuyến đường trục xã, liên xã, giao thông dong xóm đều do nhân dân hiến đất và tự di chuyển tường rào, cây cối, hoa màu, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công đúng tiến độ.
Theo báo cáo của UBND huyện; 5 năm qua đã làm mới, cải tạo, nâng cấp 1.740,3 km đường giao thông, tăng từ 22,8% lên 100% đạt chuẩn nông thôn mới, gồm: 222/222 km đường trục xã, liên xã; 450/450 km đường trục xóm; 670/670 km đường dong xóm và 398,3/398,3 km đường trục chính nội đồng đạt chuẩn Quốc gia. Nâng cấp, xây mới 309/360 km hệ thống thoát nước khu dân cư. Bên cạnh các công trình công cộng như: Trụ sở, Trường học, Trạm Y tế được đầu tư cải tạo, nâng cấp; 100% Trường Tiểu học, Trạm Y tế, 100% Trường Mầm non và 95% Trường THCS đạt chuẩn Quốc gia.
Bộ mặt nông thôn có nhiều khởi sắc, năm 2016, thu nhập bình quân đầu người đạt 34,48 triệu đồng tăng 16,48 triệu đồng so với năm 2010. Tỷ lệ hộ nghèo bình quân toàn huyện 5,83%, (theo tiêu chí mới). Đến nay, tỷ lệ người dân tham gia Bảo hiểm y tế tăng từ 32% năm 2010 lên trên 74,5 % năm 2016.
An ninh nông thôn được giữ vững, không có đột xuất, bất ngờ, không có khiếu kiện đông người, đặc biệt không có khiếu kiện phức tạp liên quan đến dồn điền đổi thửa và xây dựng nông thôn mới... Hàng năm, có trên 90% số xóm, tổ dân phố của các xã, thị trấn được công nhận đạt tiêu chuẩn an toàn về an ninh trật tự.
Theo Chủ tịch UBND huyện Phạm Văn Chiến, trong 5 bài học rút ra được từ xây dựng NTM, Hải Hậu rất “thấm” bài học về phát huy sức dân. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, giúp người dân nhận thức rõ xây dựng NTM không phải là một dự án đầu tư của nhà nước, người dân chỉ việc hưởng lợi, mà là việc của chính mình, cho mình nên các xã, thị trấn trong huyện đã khơi dậy, phát huy được trí tuệ, công sức của người dân tham gia thực hiện. Kết quả tổng vốn huy động trong 4 năm, là 3.254 tỷ đồng, trong đó có hơn 567 tỷ đồng từ nguồn đóng góp của nhân dân, khoảng 70 tỷ đồng từ nguồn ủng hộ của con em Hải Hậu xa quê…Nhân dân đóng góp trên 345 ha đất nông nghiệp, 25 ha đất ở để làm đường giao thông, góp trên 150 nghìn ngày công lao động.
Một mùa xuân mới lại về trên quê hương Hải Hậu với biết bao kỳ vọng, ước mong cho công cuộc xây dựng NTM của huyện ngày càng thu được kết quả tích cực, bền vững làm cho bộ mặt nông thôn ngày càng khởi sắc, đời sống của nhân dân được cải thiện. Phát huy kết quả 38 năm liên tục là đơn vị điển hình văn hoá cấp huyện huyện của cả nước; với truyền thống đơn vị 3 lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng.