Yêu tổ chức Đoàn, Hội, đoàn viên thanh niên sẽ hăng hái, tích cực với các hoạt động tập thể. Ảnh: Thế Lượng
Sinh thời, Bác Hồ muôn vàn kính yêu đã đặt kỳ vọng rất lớn vào thanh niên, Người từng dạy: "Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần là do thanh niên". Thực tiễn đã chứng minh, trong lịch sử dân tộc Việt Nam, các thế hệ trẻ luôn nêu cao truyền thống tốt đẹp của dân tộc, phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, viết nên những trang sử chói lọi trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, góp phần lập nên những thắng lợi có ý nghĩa lịch sử và thời đại.
Thế hệ trẻ ngày nay đang tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp của các thế hệ cha anh, thích ứng nhanh với tình hình và nhiệm vụ mới. Thái độ và ý thức chính trị - xã hội, tinh thần tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng của thanh niên ngày càng tốt hơn. Thanh niên quan tâm và có trách nhiệm hơn đối với những vấn đề của quê hương, đất nước; đã và đang có mặt ở những nơi khó, những lĩnh vực có nhiều thử thách đòi hỏi trí tuệ, sức sáng tạo và nhiệt huyết của tuổi trẻ.
Tuy nhiên, trong điều kiện hội nhập, tiếp xúc với nhiều luồng thông tin đa dạng, thanh niên đang chịu sự tác động nhiều chiều của đời sống xã hội. Còn một bộ phận thanh niên chưa tích cực, ngại rèn luyện, thích đua đòi, sống ích kỷ, thực dụng, thờ ơ với sinh hoạt chính trị, không quan tâm đến cộng đồng, thích hưởng thụ nên đã sa vào các tệ nạn xã hội và vi phạm pháp luật. Trong bối cảnh đó, Ðoàn Thanh niên phải luôn trở thành người bạn thân thiết, đồng hành cùng thanh niên trên con đường lập thân, lập nghiệp, góp phần giải quyết những vấn đề liên quan đến lợi ích chính đáng của thanh niên trong học tập, việc làm, nâng cao thu nhập, chăm sóc sức khỏe và vui chơi giải trí, nhằm tạo môi trường, điều kiện cho tuổi trẻ rèn luyện, phấn đấu và trưởng thành.
Ðoàn Thanh niên đã tham mưu đề xuất với Ðảng, Nhà nước ban hành Luật Thanh niên, Chiến lược phát triển thanh niên; triển khai nhiều chương trình, dự án về hướng nghiệp, dạy nghề, giải quyết việc làm cho thanh niên; tham gia các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đất nước. Nhiệm vụ của Ðoàn là bên cạnh việc đoàn kết, tập hợp lực lượng thanh niên tiên tiến cần quan tâm hơn nữa tới các đối tượng thanh niên khó khăn, thanh niên chưa tích cực để giúp đỡ, dẫn dắt họ; phải có những phương thức tiếp cận và giúp đỡ phù hợp với từng đối tượng thanh niên để tập hợp, phát huy sức mạnh to lớn của mọi tầng lớp thanh niên Việt Nam trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Do vậy, trong những năm gần đây, công tác tập hợp và đoàn kết thanh niên được đông đảo các cấp bộ Đoàn quan tâm, đặc biệt là ở các cơ sở Đoàn, Hội khu vực nông thôn và miền núi, thanh niên công nhân ở các doanh nghiệp.
Tuy nhiên, thực tiễn trong những năm qua cho thấy, tỷ lệ đoàn viên thanh niên đứng ngoài tổ chức còn chiếm con số không nhỏ. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Có thể đoàn viên thanh niên chưa thấy được vai trò to lớn của tổ chức hay tổ chức Đoàn, Hội ở một số nơi chưa phát huy vai trò, chức năng của tổ chức mình trong việc tạo ra những hoạt động tích cực đối với đoàn viên thanh niên. Làm thế nào để công tác tập hợp đoàn viên thanh niên đi vào chiều sâu và làm thế nào để ngày càng có nhiều đoàn viên thanh niên đứng và hoạt động trong tổ chức để cống hiến sức trẻ và lòng nhiệt huyết của mình?. Một số cơ sở Đoàn, Hội đã có những giải pháp hữu hiệu để duy trì hoạt động của thanh niên, song còn một số nhỏ các cơ sở có những giải pháp không mang tính khoa học; ví dụ, khi đoàn viên thanh niên không tham gia sinh hoạt Đoàn, Hội, cơ sở ấy sử dụng các hình thức như trách phạt hay "đánh" vào tài chính… Đó chỉ là những giải pháp mang tính nhất thời không phát huy được vai trò của tổ chức đối với thanh niên.
Vấn đề đặt ra là các cấp bộ Đoàn, Hội làm sao phải giúp cho thanh niên hiểu vai trò quan trọng của tổ chức đối với cá nhân nói riêng và xã hội nói chung, tác động vào lý tưởng của đoàn viên thanh niên, làm cho họ ngày càng yêu tổ chức, gắn bó và tự nguyện đứng trong và cống hiến nhiệt tình cho tổ chức; nhận thấy đi theo tổ chức Đoàn, Hội là một định hướng lý tưởng trên con đường lập thân lập nghiệp. Có được như vậy, tổ chức Đoàn, Hội mới thể hiện rõ vai trò và sức mạnh của mình.
Vai trò của tổ chức Đoàn, Hội rất quan trọng trong đoàn kết, tập hợp đoàn viên thanh niên. Ảnh: Thế Lượng
Muốn làm cho đoàn viên thanh niên yêu tổ chức của mình hơn, các cơ sở Đoàn cần đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho đoàn viên thanh niên. Trong công tác này, lấy trọng tâm là giáo dục lý tưởng sống cho đoàn viên thanh niên, định hướng một cách đúng đắn lý tưởng cho họ. Bằng nhiều hình thức khác nhau, các cơ sở Đoàn, Hội cần chú ý thắp sáng ước mơ và hoài bão cho thanh niên, giáo dục động cơ đúng đắn cho họ. Từ đó tác động vào tâm lý cũng như nhu cầu được phấn đấu, nhu cầu được cống hiến, nhu cầu cần được chia sẻ và giúp đỡ. Khi ấy, tổ chức chính là môi trường hoạt động tốt đẹp nhất trong việc phát huy sức trẻ trong họ.
Một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến một số bạn trẻ không mặn mà với tổ chức là do nhận thức, muốn hưởng thụ, làm giàu mà không muốn cống hiến cho Tổ quốc. Bởi vậy, trong quá trình tổ chức các hoạt động công tác Đoàn và phong trào thanh niên, các cơ sở Đoàn, Hội cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức của đoàn viên thanh niên, hội viên về vai trò của tổ chức Đoàn, Hội đối với bản thân mỗi bạn trẻ; ý nghĩa của việc tham gia các hoạt động phong trào nhằm khơi dậy sức trẻ của mỗi người, giúp cho mỗi đoàn viên thanh niên trưởng thành, năng động hơn, phát huy được năng lực của bản thân và có cơ hội được trải nghiệm qua những khó khăn, thử thách.
Các cơ sở Đoàn, Hội cần tích cực tổ chức các diễn đàn dành cho tuổi trẻ để lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng chính đáng của đoàn viên thanh niên và trao đổi những vấn đề liên quan đến công tác thanh niên. Đẩy mạnh tổ chức các phong trào thanh niên như: Phong trào thanh niên xung kích, tình nguyện chung sức cùng cộng đồng; phong trào thanh niên lập thân, lập nghiệp; phong trào tuổi trẻ sáng tạo; tuổi trẻ xung kích bảo vệ tổ quốc. Và đặc biệt là cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị khóa XII về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Cụ thể hóa bằng các hoạt động, phong trào cụ thể gắn với thực tiễn đời sống của đoàn viên thanh niên. Có như vậy mới thực sự thiết thực khơi dậy sức trẻ, sự cống hiến trong con người mỗi đoàn viên thanh niên.
Nhằm đồng hành cùng đoàn viên thanh niên, các cơ sở Đoàn, Hội cần tích cực tổ chức các chương trình như: Chương trình đồng hành với thanh thiếu nhi trong học tập, nghiên cứu khoa học, làm chủ công nghệ; Chương trình đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp; Chương trình đồng hành với thanh thiếu nhi phát triển kỹ năng xã hội, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần.
Bên cạnh đó, các cơ sở Đoàn, Hội trong công tác tập hợp và đoàn kết thanh niên cần làm tốt công tác thi đua khen thưởng đối với đoàn viên thanh niên. Cần phát hiện và khen thưởng kịp thời những gương đoàn viên thanh niên điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực và nhân rộng điển hình ấy.
Các cơ sở Đoàn, Hội cần quan tâm tới bồi dưỡng, đào tạo chuyên môn nghiệp vụ, nâng cao tay nghề cho đoàn viên thanh niên. Hiện nay, thanh niên nước ta có khao khát làm giàu rất lớn. Để biến khát vọng đó trở thành hiện thực, họ cần có năng lực về chuyên môn, có tay nghề vững chắc. Khi đứng trong tổ chức, tổ chức cần giúp họ có tay nghề vững, có kỹ năng tốt để tạo dựng cuộc sống, để lập nghiệp và để làm giàu.
Thanh niên Việt Nam ngoài việc có khát khao làm giàu thì bản thân họ còn có nhu cầu được phát huy năng lực và nguyện vọng cá nhân. Trong công tác tập hợp thanh niên, các cơ sở Đoàn cần tạo ra những hoạt động để đoàn viên thanh niên bộc lộ, phát huy và tự phát huy những năng lực còn tiềm ẩn trong bản thân họ. Muốn vậy, ngoài việc nói cho thanh niên nghe, chúng ta cần để cơ hội cho thanh niên được nói, thanh niên được làm, thanh niên được cống hiến và phục vụ. Thông qua việc tổ chức các cuộc thi sáng tạo thanh niên, phát minh, sáng chế thanh niên rồi các hội thi văn hoá văn nghệ, thể dục thể thao, qua đó sẽ phát hiện được năng lực cũng như trí tuệ của thanh niên.
Một trong những điểm cần lưu ý trong công tác tập hợp và đoàn kết thanh niên còn thể hiện ở việc giúp những đoàn viên thanh niên lầm lỡ, sai lệch về định hướng lý tưởng trở lại với những điều tốt đẹp hơn. Đứng trước một đoàn viên thanh niên mắc lỗi thì vai trò của tổ chức Đoàn, Hội là cần giúp họ nhận ra lỗi lầm của mình, thấy được vấn đề cần phải khắc phục ngay để có được định hướng đúng đắn. Điều này, các cơ sở Đoàn, Hội cần áp dụng các phương pháp như: Điều tra, trò chuyện với thanh niên để gần gũi và hiểu thanh niên hơn.
Báo cáo Chính trị tại Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI khẳng định: “Phát huy vai trò nòng cốt chính trị của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong tổ chức Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam và các tổ chức thành viên tập thể của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam. Phát huy mạnh mẽ vai trò của tổ chức Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam trong đoàn kết, tập hợp thanh niên và nguồn bổ sung lực lượng cho Đoàn. Củng cố tổ chức, chấn chỉnh hoạt động Hội cấp huyện, cấp cơ sở. Đa dạng các hình thức tập hợp thanh niên. Tiếp cận và tổ chức các nội dung, hoạt động hỗ trợ phù hợp với từng đối tượng thanh niên, xuất phát từ các nhu cầu cơ bản của thanh niên”.
Từ định hướng chung ấy, các cấp bộ Đoàn bằng những giải pháp cụ thể và hữu hiệu cần nâng cao vai trò đối với thanh niên. Đoàn phải là mái nhà chung cho thanh niên được sống, cống hiến và phát triển. Muốn vậy, một trong những điều kiện tiên quyết nhất trong công tác tập hợp và đoàn kết thanh niên, thiết nghĩ, đó chính là làm sao cho thanh niên ngày càng yêu và có nhu cầu cháy bỏng được đứng trong tổ chức Đoàn./.