Tuổi trẻ Việt Nam tiên phong, bản lĩnh, đoàn kết, sáng tạo, phát triển

- Phóng viên (PV): Nhìn lại nhiệm kỳ 2012-2017, đồng chí đánh giá như thế nào về công tác Đoàn và phong trào thanh, thiếu nhi?

Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Lê Quốc Phong - Ảnh: Minh Châu

- Đồng chí Lê Quốc Phong: Nhiệm kỳ 2012 – 2017, chúng tôi đánh giá có một số thành công lớn. Thứ nhất, đây là nhiệm kỳ mà các hoạt động về công tác giáo dục của Đoàn tiếp tục được đổi mới về hình thức, đa dạng hóa về phương thức. Có rất nhiều mô hình, cách làm mới trong công tác giáo dục của Đoàn được sự đón nhận tích cực của các bạn trẻ. Ví dụ như Hội thi Olympic toàn quốc các môn khoa học Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh “Ánh sáng soi đường” hoặc Cuộc thi tìm hiểu lịch sử, văn hóa dân tộc “Tự hào Việt Nam”. Việc tận dụng không gian mạng để triển khai rất nhiều những sản phẩm truyền thông để có thể tác động nhanh nhất và hiệu quả nhất tới các bạn trẻ cũng được tổ chức Đoàn thực hiện với nhiều bước tiến bộ.

Chúng tôi cũng tổ chức được nhiều những hoạt động gắn với việc giáo dục truyền thống cho đoàn viên thanh niên, đặc biệt là đợt kỷ niệm 70 năm ngày Thương binh – Liệt sỹ (27/7) đã trở thành đợt hoạt động lớn thể hiện tinh thần, trách nhiệm của tuổi trẻ với các thế hệ đi trước; các hoạt động giáo dục về lòng yêu nước, về ý thức chủ quyền thông qua những hành trình đến với biển đảo hoặc tăng cường sự chia sẻ của đoàn viên thanh niên với người dân các vùng biển đảo…

Điểm thành công thứ hai đó là hai phong trào lớn của Đoàn đã thực sự đạt được những kết quả quan trọng và thu hút đông đảo đoàn viên thanh niên tham gia. Phong trào “Xung kích, tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, lực lượng thanh niên tình nguyện đã gắn với nhiều những hoạt động cụ thể ở nhiều khu vực, nhiều đối tượng khác nhau với số lượng tham gia hơn 16 triệu lượt đoàn viên thanh niên thì có thể khẳng định, phong trào đã có sức ảnh hưởng và để lại ấn tượng rất tốt trong xã hội. Nhiệm kỳ 2012 – 2017, ngoài những chương trình, phong trào đã triển khai ở giai đoạn trước thì đây cũng là giai đoạn mà lần đầu tiên các phong trào, chiến dịch tình nguyện hè được định danh, định hình với những tên gọi cụ thể cho từng đối tượng. Ví dụ như chiến dịch “Mùa hè xanh” cho sinh viên, “Hoa phượng đỏ” cho học sinh hoặc là “Hành quân xanh”, “Kỳ nghỉ hồng”...

Các hoạt động chia sẻ với bà con vùng sâu, vùng xa, hỗ trợ cho những vùng bị thiên tai, bão lũ hoặc những hoạt động bảo vệ môi trường cũng là những điểm sáng của tuổi trẻ cả nước trong những hoạt động xung kích tình nguyện. Những hoạt động thực hiện công trình thanh niên ở các địa phương cũng đã khẳng định tinh thần xung kích, tình nguyện của thanh niên trong việc tham gia đảm nhận những nhiệm vụ chính trị, những nhiệm vụ khó. Đây là giai đoạn mà chúng tôi thấy rằng các công trình thanh niên đều được phát huy và đi vào chiều sâu với việc nâng cao hàm lượng trí tuệ, hàm lượng chất xám của đoàn viên, thanh niên trong việc triển khai những công trình thanh niên. Và rất nhiều những công trình, rất nhiều sản phẩm sáng tạo của đoàn viên thanh niên đã được ứng dụng và đem lại những giá trị thiết thực, hiệu quả không chỉ trong phạm vi đơn vị của mình mà mở rộng trong xã hội.

Các hoạt động đồng hành phải kể đến điểm sáng nổi bật đó chính là việc hỗ trợ cho thanh niên khởi nghiệp làm kinh tế, hỗ trợ cho những hoạt động lập nghiệp của thanh niên. Trong giai đoạn nửa cuối nhiệm kỳ thì hoạt động khởi nghiệp đã thu hút sự quan tâm rất lớn của đoàn viên thanh niên và tổ chức Đoàn cũng đã bắt nhịp và có những hoạt động hỗ trợ hiệu quả như việc ra mắt chương trình thanh niên khởi nghiệp, thành lập Trung tâm hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp và hầu như tất cả các địa phương đều chuyển động tích cực trong hoạt động này.

Các hoạt động trang bị kỹ năng thực hành xã hội cũng là một điểm mà chúng tôi thấy có một sự tiến bộ vượt bậc so với nhiệm kỳ trước. Đây là nhiệm kỳ Đoàn dành nhiều thời lượng, sự đầu tư cho việc tổ chức rất nhiều không gian, môi trường để các bạn trẻ có thể trang bị, hoàn thiện về những kỹ năng cần thiết. Chính điều đó cũng giúp cho các bạn tự tin hơn và có thêm những điều kiện tốt hơn trong cuộc sống.

Trong công tác xây dựng Đoàn, chúng tôi thấy rằng việc đổi mới chương trình rèn luyện đoàn viên có sự chuyển động rất tích cực ở phía cơ sở, bằng việc xây dựng những tiêu chí vừa động vừa mở, tạo sự chủ động và có sự giám sát, quan tâm nhiều hơn từ phía chi đoàn tới hoạt động của đoàn viên. Nhiệm kỳ này, số lượng đoàn viên ưu tú mà Đoàn giới thiệu cho Đảng xem xét cũng tăng hơn, số lượng đoàn viên ưu tú được phát triển Đảng cũng nhiều hơn và vượt chỉ tiêu đặt ra. Đó có thể xem là một số điểm mới trong công tác Đoàn và thành công lớn của phong trào thanh niên trong nhiệm kỳ X vừa qua.

- PV: Nhiệm kỳ vừa qua, “Thanh niên khởi nghiệp” cũng là một trong những chương trình được Trung ương Đoàn khởi xướng và đã đạt được một số kết quả nhất định. Nhiệm kỳ tới, Đoàn sẽ xây dựng những giải pháp, chương trình hành động gì để hỗ trợ, đồng hành cùng thanh niên trong quá trình khởi nghiệp, lập nghiệp, thưa đồng chí?

- Đồng chí Lê Quốc Phong: 5 năm tới, tôi nghĩ khởi nghiệp sẽ vẫn là vấn đề nhận được sự quan tâm lớn của thanh niên và Đoàn cũng đã xem đây là một nhiệm vụ trọng tâm. Trong dự thảo báo cáo chính trị trình Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI, nội dung khởi nghiệp lần đầu tiên được đưa vào là một nội dung đồng hành của Đoàn, đó là đồng hành với thanh niên trong khởi nghiệp và lập nghiệp. Trong đó, chúng tôi tiếp tục tổ chức tốt những hoạt động để nâng cao kiến thức, nhận thức của thanh niên đặc biệt là thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp trong thanh niên Việt Nam. Các cơ chế, hoạt động để hỗ trợ cho thanh niên khởi nghiệp ví dụ như hoạt động của Trung tâm hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp ở Trung ương và các địa phương; việc cố gắng sớm ra mắt Quỹ hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp; thành lập các nhóm tư vấn, hỗ trợ, giúp sức cho các bạn trẻ trong quá trình khởi nghiệp; tạo môi trường để các bạn phát huy được ý tưởng của mình trong khởi nghiệp ví dụ như các cuộc thi, điểm kết nối các ý tưởng khởi nghiệp đều là những giải pháp mà chúng tôi kỳ vọng là trong 5 năm tới sẽ giúp nuôi dưỡng tinh thần khởi nghiệp và thúc đẩy nó phát triển mạnh mẽ, có được những sản phẩm khởi nghiệp thành công và đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế của đất nước.

Chúng tôi tin rằng với sự quan tâm, định hướng của Đảng về phát triển kinh tế tư nhân, với sự đòi hỏi phát triển của đất nước thì sự tham gia của tổ chức Đoàn vào việc đồng hành cùng với thanh niên trong khởi nghiệp sẽ đạt được nhiều giá trị mới trong nhiệm kỳ 5 năm sắp tới.

Bên cạnh hoạt động khởi nghiệp, tổ chức Đoàn cũng mong muốn có thể làm tốt hơn vai trò hỗ trợ thanh niên lập nghiệp bởi câu chuyện khởi nghiệp là câu chuyện của những bạn trẻ có khát vọng, có ý tưởng và có đủ khả năng để thực hiện và hiện thực hóa những ý tưởng của mình đặc biệt là khởi nghiệp sáng tạo nhưng câu chuyện lập nghiệp  là câu chuyện mà mỗi thanh niên Việt Nam đều phải quan tâm và đều phải xác định cho mình một tâm thế, một sự chuẩn bị tốt để có thể tạo dựng cho mình một cuộc sống tốt, đóng góp tích cực cho sự phát triển của đất nước. Do đó, thanh niên lập nghiệp tiếp tục là một trong những giải pháp mà Đoàn sẽ quan tâm hỗ trợ thanh niên ở nhiều khu vực, đối tượng khác nhau trong đó vấn đề thanh niên làm kinh tế ở khu vực nông thôn; thành lập, duy trì những tổ hợp tác thanh niên, hợp tác xã thanh niên, những câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế hoặc những thanh niên cá thể có những điều kiện, nhu cầu về vốn, về khoa học công nghệ, về tư vấn thì chúng tôi đều tiếp tục hỗ trợ. Chúng tôi mong rằng thanh niên sẽ là lực lượng xung kích, đi đầu trong hoạt động làm kinh tế và với sự trợ sức của Đoàn thì thanh niên cũng sẽ đóng góp tích cực cho sự phát triển của bản thân cũng như sự phát triển của từng địa phương và đất nước.

- PV: Trong thời đại cách mạng công nghiệp số 4.0, Đoàn có những giải pháp như thế nào để tạo động lực cho thanh niên?

- Đồng chí Lê Quốc Phong: “Sáng tạo trẻ” là phong trào mà Đoàn theo đuổi nhiều năm qua và càng ngày thì nội dung để thúc đẩy cho tinh thần sáng tạo và khả năng sáng tạo của thanh niên càng là đòi hỏi cấp bách. Trong nhiệm kỳ tới, chúng tôi chính thức phát động một phong trào lớn trong toàn thể thanh niên Việt Nam đó chính là phong trào tuổi trẻ sáng tạo. Đây gần như là một thế mạnh của thanh niên và ở một góc độ nào đó nó là kỳ vọng của đất nước đối với những người trẻ. Cũng thông qua hoạt động này, Đoàn cũng tạo ra được không gian để các bạn trẻ có thể phát huy được hết tiềm năng sáng tạo của mình.

Bên cạnh đó, Đoàn sẽ có cơ chế hỗ trợ và kết nối để giúp cho ý tưởng của các bạn trẻ trở thành hiện thực.Chúng tôi mong rằng sẽ trở thành cầu nối hữu hiệu để các giải pháp, các ý tưởng của thanh niên sẽ được kết nối với các cơ quan chức năng và các nguồn lực xã hội và mỗi bạn thanh niên luôn nâng cao nhận thức của mình về tinh thần sáng tạo, xem việc sáng tạo là đòi hỏi tự thân của các bạn để các bạn tự làm mới mình trong từng công việc, trong từng hoạt động cụ thể.

Đặc biệt khi nói đến sáng tạo, trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 thì tôi nghĩ nó hoàn toàn phù hợp. Chỉ tiêu của nhiệm kỳ là xác lập 5 triệu ý tưởng sáng tạo trong đoàn viên thanh niên, cũng nhiều bạn băn khoăn về chỉ tiêu này cũng có ý kiến đề nghị nên đề ra sáng tạo có khả năng ứng dụng hoặc có tính khả thi nhưng chúng tôi cũng thảo luận rất là nhiều và chúng tôi mong muốn đây là con số mang tính tiệm cận thúc đẩy tính sáng tạo của thanh niên. Chúng tôi cũng không kỳ vọng 5 triệu ý tưởng này sẽ được hiện thực hóa bởi để hiện thực hóa được nó đòi hỏi một quá trình rất dài kết hợp nhiều yếu tố nhưng chỉ cần các bạn có ý tưởng, có tinh thần sáng tạo, có ý thức trong việc tìm giải pháp mới trong thực hiện một vấn đề gì trong cuộc sống, trong công việc, trong đòi hỏi của xã hội chính là sự thành công của chúng tôi trong việc thúc đẩy sự sáng tạo của thanh niên.

- PV: Trong bối cảnh đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ, theo đồng chí thanh niên Việt Nam phải rèn luyện những tố chất gì để vừa giúp ích cho bản thân, vừa góp phần xây dựng, bảo vệ Tổ quốc?

- Đồng chí Lê Quốc Phong: Nhiệm kỳ tới, chúng tôi xác lập 10 đề án trọng điểm trong đó yếu tố đòi hỏi sự xung kích, tiên phong của người đoàn viên, bản lĩnh của người thanh niên trong giai đoạn mới của đất nước được đặt lên hàng đầu. Ở đây đòi hỏi bản lĩnh của đoàn viên thanh niên trong tất cả các vấn đề của xã hội, bản lĩnh trong nhận thức đúng sai, trong việc tự mình ứng xử trước những tình huống cụ thể làm sao đúng đắn, hợp lý nhất. Cao hơn nữa, chúng tôi mong muốn ở đoàn viên thanh niên, là bản lĩnh, lý tưởng, nhận thức chính trị. Yếu tố sáng tạo cũng là yếu tố mà chúng tôi kỳ vọng ở mỗi đoàn viên, thanh niên.

Khẩu hiệu hành động của Đại hội là: “Tuổi trẻ Việt Nam tiên phong, bản lĩnh, đoàn kết, sáng tạo, phát triển”, tôi tin tưởng với một khẩu hiệu vừa mang tính hiệu triệu, định hướng, gợi mở như thế thì chắc chắn sẽ có giá trị thôi thúc và mời gọi tất cả đoàn viên tham gia, cùng nhau thực hiện tốt những nhiệm vụ, những mục tiêu đã được xác định trong Đại hội.

Chúng tôi hy vọng tinh thần của Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI sẽ là sự góp sức của hơn 6,4 triệu đoàn viên và hơn 24 triệu thanh niên Việt Nam trong và ngoài nước cùng làm lên những thành tích mới chứ không chỉ là hoạt động của các cấp bộ đoàn hay đội ngũ cán bộ đoàn.

- PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!