Quan tâm phát biểu ý kiến tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách xem xét, cho ý kiến về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau đối với dự án Luật Giá (sửa đổi) ngày 6/4, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (đoàn TP Hà Nội) cho biết, trong dự thảo Luật này, những quy định về giá dịch vụ y tế rất mờ nhạt hoặc gần như không tìm thấy.
Theo đại biểu, giá là vấn đề phức tạp nhất và dễ phát sinh tiêu cực nhất. Trên thực tế, trong công tác đấu thầu, giá là đích đến cuối cùng của mọi cuộc thương thảo, giá cũng là vấn đề mà kẻ xấu “soi mói” để tìm kẽ hở để “xà xẻo”. Do đó, giá rất quan trọng.
Trong khi đó, giá dịch vụ y tế thì lại quá phức tạp, quá nhiều vấn đề cần suy nghĩ. Bởi có nhiều loại hình, hạng mục, chủng loại, như giá có tự chủ, giá không tự chủ, giá có xã hội hóa, giá không xã hội hóa; giá dịch vụ thầy thuốc là bác sỹ, tiến sỹ, phó giáo sư, giáo sư cũng khác nhau; giá thầy thuốc trong nước với nước ngoài cũng khác nhau. Giá dịch vụ y tế trong khám bệnh, chữa bệnh từ xa cũng khác với khám, chữa bệnh trực tiếp… Do đó, nếu không có luật và để “loạn” cách làm giá dịch vụ thì mọi thiệt thòi sẽ trút hết vào bệnh nhân.
 |
| Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (đoàn TP Hà Nội) góp ý về Luật Giá (sửa đổi). Ảnh: QH |
Đại biểu cũng nêu rõ, Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) mà Quốc hội vừa thông qua là thành công rất lớn, đã tháo gỡ được nhiều vấn đề. Tuy nhiên, những vấn đề còn lại chủ yếu vẫn là giá, cụ thể là giá dịch vụ y tế. Rất nhiều lần trong quá trình soạn thảo bị vướng, khi cử tri hỏi thì chúng ta nói rằng vấn đề này sẽ được sửa đổi trong Luật Đấu thầu (sửa đổi) và Luật Giá (sửa đổi).
“Dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) được đưa ra thảo luận tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ngày 5/4 đã có một số Điều từ 51 đến 54 đã khá tốt, nếu sửa thêm một số điểm thì coi như ổn nhưng giá lại chưa được đề cập”- đại biểu Nguyễn Anh Trí chia sẻ.
Cũng theo đại biểu, giá là một thành tố rất quan trọng quyết định việc làm tự chủ bệnh viện công nhằm hạn chế việc tư nhân hóa bệnh viện công. Khi cho một bệnh viện làm tự chủ, đặc biệt là tự chủ toàn diện thì có 2 chỉ số cần hết sức quan tâm: thứ nhất là giá, thứ hai là bao nhiêu % số giường trong bệnh viện được phép chuyển sang giường dịch vụ.
“Giá 200 nghìn cho một giường phục vụ bệnh nhân được bảo hiểm y tế chi trả khác hẳn với giá giường dịch vụ là 2 triệu đồng, thậm chí có nơi còn đề cập đến mức giá 3,2 triệu đồng. Câu chuyện khác hẳn”. Thứ 2 là bao nhiêu % số giường trong bệnh viện đó được phép chuyển sang giường dịch vụ. “20%, 50%, 80% và 100% là khác. Nếu 100% thì có nghĩa là bệnh viện đó đã bị tư nhân hóa”, đại biểu nhấn mạnh.
Từ các ý kiến nêu trên, đại biểu Nguyễn Anh Trí đề nghị trong Luật Giá (sửa đổi) cần có một số điều đề cập đến giá dịch vụ y tế để làm cơ sở xây dựng các thông tư về giá dịch vụ y tế, thuốc, vật tư y tế… sau này.
Chia sẻ bên hành lang Quốc hội, đại biểu Nguyễn Anh Trí một lần nữa nhấn mạnh rằng, nếu trong dự thảo Luật này không quy định cụ thể, thì mọi thiệt thòi sẽ đổ lên bệnh nhân. Do vậy, đại biểu tiếp tục đề nghị quy định cụ thể vấn đề về giá dịch vụ y tế vào dự thảo Luật Giá (sửa đổi).
Đại biểu Nguyễn Anh Trí dẫn chứng vụ án ở Bệnh viện Bạch Mai về giá của một thiết bị phẫu thuật robot đã được nhập vào không có nguyên tắc, nguyên lý. Sau đó, thiết bị chuyển ra thì quy định giá dịch vụ phẫu thuật bằng robot không được kiểm tra, kiểm soát một cách nghiêm cẩn nên dẫn đến bị lợi dụng. Qua đó, cho thấy lòng tham của những người tham gia vào đó và bộ phận thẩm định giá đã thông đồng phối hợp để đẩy giá thiết bị lên làm tăng giá dịch vụ phẫu thuật bằng robot cho bệnh nhân. Nhưng nếu nhìn xa hơn thì đây là lỗ hổng của pháp luật cần sửa đổi trong luật giá lần này.
“Tôi đề nghị Ban soạn thảo và Bộ Tài chính cần quy định một số điều để tạo cơ sở cho Bộ Y tế phải cụ thể hóa bằng các thông tư cập nhật về tình hình mua sắm trang thiết bị ý tế; đồng thời hạn chế được tất cả những cái lỗ hổng thực thi của luật đang có”- đại biểu Nguyễn Anh Trí nhấn mạnh.
Đồng tình với quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Minh Đức (đoàn TP.Hồ Chí Minh) cũng cho biết, qua nghiên cứu một số vụ án liên quan đến vi phạm về đấu thầu cho thấy có liên quan đến vấn đề thẩm định giá, trong đó một trong những vấn đề chung trong các vụ án về trang thiết bị y tế là vấn đề thổi giá lên rất cao.
Nguyên nhân dẫn đến thực trạng này theo đại biểu là do lỗ hổng trong quy định của Luật giá hiện hành (Điều 29 và Điều 42) trao quyền cho thẩm định viên với rất nhiều quyền, không có chế tài ràng buộc trách nhiệm của người độc lập thẩm định giá.
Quy định này trong Dự thảo Luật lần này đã tương đối cơ bản và đã phần nào khắc phục được bất cập này. Tuy nhiên, qua nghiên cứu Điều 47 và Điều 53 Dự thảo Luật, trong đó có quy định quyền và nghĩa vụ của thẩm định viên về giá là độc lập về chuyên môn nghiệp vụ. Tuy nhiên thẩm định viên về giá không chịu trách nhiệm về báo cáo kế quả thẩm định giá khi khách hàng thẩm định giá cung cấp thông tin không chính xác về tài sản thẩm định giá.
Theo đại biểu, qua các vụ án cho thấy có tình trạng giữa người cung cấp thông tin về hàng hóa với thẩm định viên có sự thông đồng, dẫn đến tình trạng thổi giá, giá không chính xác.
Từ những phân tích trên, đại biểu Nguyễn Minh Đức cho rằng, cần có cơ chế kiểm soát, đảm bảo chặt chẽ trong việc cung cấp thông tin giữa các bên liên quan trong vấn đề thẩm định giá vì quy định như Dự thảo Luật thì tính chế tài về trách nhiệm đối với thẩm định viên chưa cao.
Bên cạnh đó, điểm c khoản 2 Điều 47 quy định: thẩm định viên về giá có nghĩa vụ giải trình, báo cáo kết quả thẩm định giá do mình thực hiện với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi có yêu cầu theo quy định của pháp luật. Đại biểu cho rằng, quy định này chỉ đúng trong trường hợp hàng hóa trong các gói thầu bắt buộc hoặc chỉ định thầu.
Để khắc phục lỗ hổng này, đại biểu đề nghị bổ sung thêm quy định bắt buộc phải báo cáo kết quả thẩm định giá, chứ không phải chỉ báo cáo khi có yêu cầu. Có như vậy mới đảm bảo hậu kiểm đầy đủ chặt chẽ trong thẩm định giá, phòng ngừa trường hợp thông đồng thao túng giá gây hậu quả nghiêm trọng, để bảo vệ cán bộ, tránh trường hợp xảy ra các vụ việc vi phạm.../.