Làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam – Thái Lan

Đó là khẳng định của Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Hải Bằng trong cuộc trả lời phỏng vấn phóng viên Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam nhân dịp Tết cổ truyền Kỷ Hợi 2019.

Phóng viên (PV): Sau hơn 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1976), quan hệ Việt Nam và Thái Lan đã không ngừng phát triển trên mọi lĩnh vực. Đại sứ có thể chia sẻ những thành tựu nổi bật trong quan hệ Việt Nam – Thái Lan, đặc biệt là kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược? 

Đại sứ Nguyễn Hải Bằng: Sau hơn 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ Việt Nam và Thái Lan hiện nay đang phát triển trên mọi lĩnh vực, nổi bật trên một số lĩnh vực sau:

Thứ nhất, hợp tác chính trị, an ninh và quốc phòng tiếp tục được đẩy mạnh thông qua trao đổi đoàn cấp cao thăm viếng lẫn nhau và nhiều cơ chế hợp tác mới, thực chất đã được thiết lập sau khi hai nước nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược, như Ủy ban hỗn hợp về Hợp tác song phương, Đối thoại chính trị, an ninh, quốc phòng, Tham vấn lãnh sự... Gần đây nhất, tại cuộc họp Ủy ban hỗn hợp về Hợp tác song phương Việt Nam – Thái Lan lần thứ 3 diễn ra từ ngày 23 đến 25/01/2019 tại Bangkok, hai bên đã tập trung thảo luận tình hình hợp tác song phương thời gian qua, đồng thời đề ra phương hướng, biện pháp củng cố và tăng cường hợp tác toàn diện hai nước trong thời gian tới; trong đó tập trung vào các lĩnh vực chủ chốt như: chính trị – đối ngoại, an ninh – quốc phòng, kinh tế – thương mại – đầu tư, lao động, nông nghiệp, giao thông vận tải, văn hóa – giáo dục và giao lưu nhân dân.

Thứ hai, trong lĩnh vực hợp tác kinh tế, Thái Lan hiện đang là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong ASEAN với kim ngạch thương mại hai chiều tăng từ 11,5 tỷ USD năm 2015 lên 15,3 tỷ USD năm 2017 với tốc độ tăng trưởng 15,5%/năm và phấn đấu đạt 20 tỷ USD vào năm 2020. Thái Lan cũng là đối tác đầu tư thứ 9 của Việt Nam với tổng vốn đầu tư trực tiếp trên 10 tỷ USD. Các doanh nghiệp Việt Nam cũng đã bắt đầu đầu tư vào Thái Lan, hiện có 18 dự án với tổng vốn đăng ký khoảng 28,8 triệu USD.

Ngoài các lĩnh vực trên, hai nước cũng tăng cường giao lưu nhân dân, trao đổi văn hóa, giáo dục, du lịch. Tính đến tháng 12/2018, có hơn 300.000 lượt khách Thái Lan đến Việt Nam, tăng 14,3% so với năm 2017, đứng thứ 2 trong nhóm khách các nước Đông Nam Á tới Việt Nam và có hơn 1 triệu lượt khách Việt Nam tới Thái Lan, tăng 9,46% so với năm 2017 và đứng thứ 3 trong nhóm khách các nước Đông Nam Á tới Thái Lan. Đến nay đã có 16 tỉnh, thành phố của Việt Nam xây dựng quan hệ hợp tác, kết nghĩa với các tỉnh, thành phố vùng Đông Bắc, Thái Lan. Ngoài ra, Chính phủ Thái Lan cung cấp hàng năm khoảng 100 học bổng đại học, thạc sĩ cho sinh viên Việt Nam, hỗ trợ một số trường đại học Việt Nam dạy tiếng Thái, tổ chức dạy tiếng Việt tại nhiều cơ sở giáo dục của Thái Lan. Hợp tác lao động là một điểm nhấn khi lần đầu tiên hai Chính phủ đã ký kết Bản ghi nhớ về Hợp tác lao động và Thỏa thuận về Tuyển dụng lao động (tháng 7/2015). Mới đây nhất, Chính phủ Thái Lan đã thông qua chủ trương mở rộng ngành nghề cho lao động Việt Nam …

PV: Có thể khẳng định rằng, lĩnh vực kinh tế - thương mại là một trong những điểm sáng trong quan hệ Việt Nam – Thái Lan trong thời gian qua. Theo Đại sứ, việc thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại có ý nghĩa như thế nào trong việc đưa quan hệ Việt Nam – Thái Lan lên tầm cao mới?

Đại sứ Nguyễn Hải Bằng: Trong mấy năm gần đây, hợp tác kinh tế – thương mại đã được lãnh đạo cấp cao chỉ đạo thúc đẩy và được Đại sứ quán coi là trọng tâm thực hiện. Hiện nay nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn của Thái Lan như CP, SCG, Amata, Central... đang đầu tư, kinh doanh hiệu quả, có chỗ đứng ngày càng vững chắc tại thị trường Việt Nam.

Sự thành công, hợp tác cùng có lợi của các doanh nghiệp hai nước tại thị trường của nhau là minh chứng rõ nhất cho thấy hợp tác giữa hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, đan xen lợi ích. Đồng thời, quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước như hiện nay không chỉ tạo ra môi trường ổn định, thông thoáng và tâm lý tin tưởng cho cộng đồng doanh nghiệp hai nước mà còn giúp kịp thời trao đổi, giải quyết những vướng mắc nảy sinh.

Năm 2019 cũng là năm Thái Lan làm Chủ tịch ASEAN, Lãnh đạo cấp cao và các Bộ, ngành hai nước sẽ có nhiều chuyến thăm, làm việc trên cả hai phương diện đa phương và song phương. Chúng ta tin rằng quan hệ hai nước nói chung và hợp tác kinh tế-thương mại-đầu tư nói riêng sẽ tiếp tục đạt được nhiều kết quả tốt, đóng góp vào sự phát triển thịnh vượng của cả hai nước.

PV: Là hai thành viên nòng cốt và có trách nhiệm của ASEAN, Thái Lan và Việt Nam sẽ luân phiên đảm nhiệm vai trò là Chủ tịch ASEAN trong năm 2019 và 2020. Đại sứ có thể cho biết, với nền tảng quan hệ tốt đẹp như hiện nay, quan hệ giữa Việt Nam và Thái Lan có ý nghĩa như thế nào trong việc xây dựng Cộng đồng ASEAN vững mạnh?

Đại sứ Nguyễn Hải Bằng: Xây dựng một Cộng đồng ASEAN hòa bình, ổn định và tự cường, dựa trên luật lệ, hướng tới người dân và lấy người dân làm trung tâm là mục tiêu chung và lớn nhất của toàn bộ thành viên ASEAN hiện nay. Việt Nam và Thái Lan, cùng với 8 quốc gia thành viên khác, đều đang nỗ lực để hoàn thành mục tiêu này.

Để xây dựng thành công Cộng đồng ASEAN vững mạnh cần rất nhiều yếu tố, trong đó phải kể đến quyết tâm chính trị, đầu tư lớn về nguồn lực, nhân lực… và tất nhiên không thể thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các quốc gia thành viên. Có thể nói, việc Thái Lan và Việt Nam, hai nước có quan hệ đối tác chiến lược và đang phát triển tốt đẹp về mọi mặt, luân phiên làm Chủ tịch ASEAN 2019 và 2020 là điều kiện thuận lợi để hai nước tăng cường phối hợp, chia sẻ kinh nghiệm để chung tay xây dựng Cộng đồng.

Thái Lan đã chính thức đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN 2019 từ ngày 01/01/2019 với chủ đề là “Thúc đẩy quan hệ đối tác vì sự bền vững”, trong đó đề ra các nguyên tắc chỉ đạo chính là “sáng tạo, bổ trợ và tiếp nối” nhằm thực hiện các mục tiêu lớn là phát triển bền vững, tăng cường kết nối và khả năng tự cường của Cộng đồng trước những biến động và xu thế lớn trong thời gian tới như Cách mạng 4.0, biến đổi khí hậu... 

Là thành viên tích cực và có trách nhiệm trong ASEAN, Việt Nam cũng đã và đang chuẩn bị cho trọng trách Chủ tịch luân phiên ASEAN vào năm 2020, thời điểm đầy ý nghĩa đánh dấu 25 năm Việt Nam gia nhập ASEAN và cũng là lúc kiểm điểm lại một nửa chặng đường thực hiện kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng ASEAN 2015 – 2025. Trong giai đoạn tăng tốc này, chúng ta có thể quan sát và học hỏi nhiều từ Thái Lan, một trong những quốc gia đồng sáng lập ra Hiệp hội và có vai trò quan trọng trong ASEAN, để chuẩn bị tốt hơn cho vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, trong đó có việc xây dựng các ưu tiên, chủ đề mang tính tiếp nối cũng như hài hòa được quan tâm chung của khu vực và đáp ứng được lợi ích mỗi quốc gia.

PV: Hiện nay, bà con kiều bào đang sống ở nhiều địa phương tại Thái Lan. Đại sứ có thể cho biết, Chính phủ Thái Lan đã tạo điều kiện cho cộng đồng người Việt Nam ở Thái Lan như thế nào?

Đại sứ Nguyễn Hải Bằng: Hiện nay, hầu hết kiều bào ta tại Thái Lan đã có quốc tịch, giấy tờ do chính quyền Thái Lan cấp, trở thành người Thái gốc Việt và có địa vị pháp lý trong xã hội sở tại. Các hội đoàn của cộng đồng người Thái gốc Việt được phép thành lập và hoạt động theo luật pháp Thái Lan (Tổng hội người Việt Nam toàn Thái Lan có 25 chi hội người Việt Nam ở các địa phương, Hiệp hội doanh nhân Thái – Việt toàn Thái, ngoài ra còn có các hội phụ nữ, người cao tuổi,...).

Quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam – Thái Lan ngày càng đi vào chiều sâu tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng người Thái gốc Việt tham gia vào mọi mặt đời sống xã hội Thái Lan, không ít người Thái gốc Việt có địa vị cao trong các cơ quan chính quyền sở tại, nhiều bà con kiều bào làm ăn khấm khá và là những doanh nhân thành đạt. Mặt khác, chính quyền sở tại cũng tạo điều kiện thuận lợi cho bà con dạy và học tiếng Việt trong cộng đồng, tham gia cùng bà con kiều bào tổ chức các hoạt động giữ gìn bản sắc văn hoá truyền thống của dân tộc trong cộng đồng nhân dịp các ngày lễ tết cổ truyền, các hoạt động dâng hương, kỷ niệm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, kỷ niệm Quốc khánh hằng năm tại các khu di tích, tưởng niệm Bác Hồ ở các địa phương Nakhon Phanom, Udon Thani, Phi Chit; các hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng tại các đền, chùa Việt trên đất Thái được duy trì, bảo tồn.

PV: Trong nhiều năm qua, bà con kiều bào Việt Nam tại Thái Lan đã có nhiều hoạt động ý nghĩa, hướng về quê hương đất nước. Vậy theo Đại sứ, cộng đồng người Việt có vai trò như thế nào trong việc tăng cường sự hiểu biết giữa nhân dân hai nước, góp phần làm sâu sắc thêm mối quan hệ đối tác chiến lược giữa Việt Nam - Thái Lan?

Đại sứ Nguyễn Hải Bằng: Có thể nói, cộng đồng bà con người Thái gốc Việt với truyền thống yêu nước, lòng tôn kính Chủ tịch Hồ Chí Minh có vai trò như những nhà ngoại giao nhân dân vun đắp cho quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam – Thái Lan hết sức hiệu quả. Cộng đồng bà con người Thái gốc Việt là cầu nối quan trọng gắn kết tình đoàn kết, hữu nghị giữa hai dân tộc.

Các hoạt động về mọi mặt của bà con kiều bào diễn ra hằng ngày trong đời sống xã hội sở tại như một kênh tự nhiên quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam, là cầu nối giữa nhân dân, chính quyền sở tại, nơi bà con sinh sống với nhiều địa phương trong nước, giúp cho các nhà đầu tư, các doanh nghiệp Thái Lan có nhiều cơ hội gặp gỡ, tiếp xúc, hiểu biết hơn về Việt Nam, từ đó dễ tiệm cận và thêm nhiều kênh thông tin để tìm đến các địa phương trong nước đầu tư, làm ăn, du lịch,... góp phần tăng kim ngạch trao đổi thương mại hai chiều giữa hai nước. Mặt khác, các hoạt động giao lưu văn hoá giữa cộng đồng người Thái gốc Việt và nhân dân sở tại thường xuyên diễn ra, đặc biệt, các hoạt động tôn vinh, giới thiệu về những khu di tích, tưởng niệm và bảo tàng Chủ tịch Hồ Chí Minh được xây dựng trên đất Thái Lan là những công trình văn hoá biểu tượng cho tình hữu nghị giữa nhân dân hai nước. Các hoạt động từ thiện, nhân đạo tương thân, tương ái của cộng đồng người Thái gốc Việt với nhân dân Thái Lan được chính quyền sở tại đánh giá cao, qua đó, cộng đồng người Thái gốc Việt đóng vai trò quan trọng góp phần tăng cường sự hiểu biết giữa nhân dân hai nước, làm sâu sắc thêm mối quan hệ đối tác chiến lược giữa Việt Nam - Thái Lan.

Đặc biệt, hòa chung không khí đón Xuân Kỷ Hợi, ngày 22/1 vừa qua, Hội người Thái gốc Việt tại Bangkok đã phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam tổ chức buổi gặp mặt giao lưu đón Tết Kỷ Hợi 2019, với sự tham gia của đông đảo bà con kiều bào ta tại Thái Lan. Buổi gặp diễn ra trong không khí ấm áp, nhiều tiết mục văn nghệ đặc sắc ca ngợi quê hương đất nước Việt Nam đã được các nghệ sĩ trong nước sang biểu diễn. Buổi gặp mặt đón Xuân đã diễn ra thành công, mang lại nhiều giá trị tốt đẹp nhằm giúp cộng đồng kiều bào ta tiếp tục phát huy và gìn giữ văn hóa Việt.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ! Nhân dịp Năm mới, xin kính chúc Đại sứ cùng toàn thể cán bộ nhân viên Đại sứ quán sức khỏe, an khang thịnh vượng!