“Vua diệt chuột” Trần Quang Thiều

(ĐCSVN) - Lão nông Trần Quang Thiều thôn Bình Vọng, xã Văn Bình (Thường Tín, Hà Nội) được người dân nơi đây gọi bằng cái tên trừu mến “Vua diệt chuột”. Bởi vì, bằng những chiếc bẫy hết sức đơn giản do ông chế tạo và nhờ phương pháp diệt chuột độc đáo, mỗi ngày ông diệt hàng nghìn con chuột, giúp bảo vệ mùa màng cho bà con nông dân.

Nằm sâu trong ngõ nhỏ thôn Bình Vọng, xã Văn Bình, Thường Tín, Hà Nội, ngay từ cổng, ngôi nhà của ông Thiều đã la liệt bẫy diệt chuột. Được tôn là “vua diệt chuột”, ông cười: “Tôi chỉ là vua bờ, vua bụi thôi, vì ở đó tôi mới bắt được chúng”. Nghề diệt chuột đến với ông từ năm 2000, khi bà con địa phương tín nhiệm bầu ông làm đội trưởng sản xuất nông nghiệp của thôn Bình Vọng. Cùng năm ấy, đội sản xuất được xã giao trồng lúa giống siêu nguyên chủng để bán cho các hợp tác xã lân cận, bởi giống lúa này có năng suất cao mà gạo ăn rất thơm, dẻo. Nhưng ngay từ khi gieo mạ đến lúc lúa trổ bông, lũ chuột kéo đến làm hỏng đến 30% thửa ruộng. Anh em trong đội sản xuất đã dùng đủ các cách từ đánh bả, đặt bẫy, đào hang... nhưng hiệu quả không cao, lúa vẫn bị chúng cắn ngang thân làm giảm năng suất và chất lượng.

Ông Thiều (giữa) vui vẻ bên đống chuột diệt được chỉ sau một đêm

Tuy nhiên, khi quan sát chiếc bẫy chuột mà bà con thường dùng, ông Thiều phát hiện ra khá nhiều nhược điểm như lò xo yếu, móc mồi quá ngắn không tạo được độ vướng khi chuột chạy qua; độ nhạy của móc không lớn nên khi chuột kéo mồi sang phải, trái hay kéo về phía sau đều khó sập bẫy, hơn nữa bẫy mồi rộng quá nên khi sập xuống, chuột nhỏ nằm trong bẫy sẽ dễ dàng chui ra.

Thấy được những hạn chế đó, ông đã khắc phục làm cho nó hiệu quả cao hơn bằng cách chế tạo chiếc bẫy khác hình bầu dục, có đế yên vị và hai mặt bẫy bảo đảm độ ăn khớp, khấc định vị luôn giữ cho quả đối trọng ở giữa được thăng bằng. Đặc biệt là dùng lò xo khỏe để chuột chỉ cần chạm nhẹ vào là không thể thoát. Sự thay đổi rất tiện lợi là không cần dùng mồi, chỉ cần chuột chạm vào quả đối trọng là sập bẫy.

Bẫy diệt chuột của ông Thiều không cần mồi những vẫn hiệu quả trên mọi địa hình

Kể về những sáng tạo trong cách bẫy chuột, ông Thiều chia sẻ: có thể đặt bẫy ở mọi địa hình như trên mặt nước, trên dây, hay ở các cành cây và ở các góc tường của nhà kho, công ty hay hộ gia đình… Chẳng hạn với bẫy chuột dưới nước, chỉ cần ghim chặt bẫy vào mảnh gỗ, cắm cọc giữ bẫy ngang bằng với mặt nước, khi chuột bơi qua sẽ mắc bẫy. Còn bẫy trên cây sẽ dùng đinh để cố định nằm ngang đường đi, khi chuột chạy qua sẽ “dính” bẫy. Ở các góc tường thì chỉ cần kê một tờ báo hay tấm bìa mỏng ở dưới cái bẫy, chuột chạy qua tưởng là đường đi lên cũng dễ sập bẫy…Theo ông Thiều, để diệt chuột đạt kết quả, quan trọng nhất là phải phát hiện được đường đi của chuột, rồi tính toán đặt bẫy hợp lý.

Tiếng lành đồn xa, các tỉnh như Bắc Giang, Thanh Hóa, Thái Bình, Quảng Ninh, rồi trong tận miền Nam cũng mời ông đến tiêu diệt lũ chuột. Ông Thiều tâm sự: nhiều địa phương nhân dân không tin một nông chân đất có thể diệt chuột hiệu quả như vậy. Ông cười nói: “Có một lần, tôi đến diệt chuột ở đảo Hà Nam, thuộc huyện Yên Hưng (Quảng Ninh), ban đầu dân đảo lắc đầu nói không có mồi làm sao mà bắt được chuột, nhưng đến khi chuột vào bẫy, chất thành đống, tất cả người dân từ già đến trẻ đều kéo đến để xem”

Hiệu quả cao từ bẫy diệt chuột do ông Thiều sáng tạo ra khiến nhân dân từ khắp mọi miền tìm đến nhờ ông diệt giúp lũ chuột. Thấy công việc ông làm không xuể, tháng 5/2006, ông Thiều quyết định thành lập Công ty diệt chuột, tạo công ăn việc làm cho hơn 50 lao động địa phương với tổng thu nhập gần 3 triệu đồng mỗi người một tháng.

Từ khi công ty thành lập, ông đã đi rất nhiều nơi trong cả nước để giúp đỡ nhân dân. Lần mà ông nhớ nhất đó là trường hợp của một chị ở Từ Sơn, Bắc Ninh, trúng chủ nhiệm hợp tác xã nhưng khi phát thóc cho bà con nông dân thì bà con lại không gieo cấy, vị sợ chuột oanh tạc. Chị đã nhờ đến ông, ông đã trực tiếp đến kêu gọi bà con góp 5kg thóc mỗi sào để ông bẫy chuột. Nếu không hiệu quả ông sẽ đền 200kg. Thế là người dân đồng loạt xuống đồng gieo cấy. Ông nói: “Tôi nói đền nhiều thế không phải vì giàu có, mà tôi tin ở phương pháp diệt chuột của mình”. Ngoài việc giúp nhân dân diệt chuột, ông còn hướng dẫn cho bà con nơi đây cách đặt bẫy diệt chuột để khỏi phải lo lũ chuột tàn phá nữa.

Hàng ngày, ông Thiều vẫn say mê sáng tạo mẫu bẫy chuột mới

Đến nay, ông đã tổ chức thành lập rất nhiều tổ diệt chuột ở khắp các tỉnh, thành từ Bắc đến Nam. Ngoài diệt chuột ở trên các cánh đồng, ông còn ký hợp đồng diệt chuột với các đơn vị, cơ quan, trong đó có các doanh nghiệp, trường học, nhà kho, xưởng chế tạo máy…Tính đến thời điểm này, ông cùng với nhiều nông dân ở các tỉnh khác đã diệt hơn 20 triệu con chuột, bảo vệ mùa màng, giúp người dân giảm thiệt hại hàng trăm tỷ đồng.

Gần 10 năm nghiên cứu về chuột, chuyện vui thì cũng nhiều nhưng cũng không ít lần ông gặp rắc rối. Như lần đi diệt chuột ở Bắc Ninh về, ông nổi hạch toàn thân, cũng có lần ông nhiễm ghẻ khô từ chuột, rồi chứng mất ngủ...

Để cho bà con đỡ vất vả trong cách diệt chuột, ông đã tổng hợp cẩn thận những kinh nghiệm bẫy chuột trong một cuốn sổ mà ông thường gọi nó là “giáo trình diệt chuột”. Cuốn sổ ghi chép đầy đủ 15 cách phát hiện đường đi của chuột và 12 cách đặt bẫy hiệu quả. Ông dự định sẽ sửa lại cho phù hợp, dễ đọc, dễ hiểu rồi in thành sách để phổ biến kiến thức cho bà con nông dân. Gần đây, có người đã hỏi mua bản quyền sáng chế bẫy chuột của ông với giá 1 tỷ đồng, nhưng ông kiên quyết từ chối. Ông tâm sự: Tiền nhiều cũng tốt, nhưng với tôi thế là đủ rồi, mấy ai được hạnh phúc như tôi, đi đến đâu cũng được nhân dân địa phương đón tiếp, thi thoảng còn gọi điện hỏi thăm nữa”.

Với những thành tích đã đạt được, ông vinh dự được Thủ tướng chính phủ, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tặng bằng khen, UBND tỉnh Hà Tây (cũ), UBND huyện Thường Tín và các tổ chức nông nghiệp khác tặng nhiều giấy khen. Mới đây, ông Thiều được vinh danh trong đêm trao giải thưởng Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 10 với “Phương pháp và công cụ diệt chuột bằng bẫy bán nguyệt, diệt không cần mồi hiệu quả trên mọi địa hình"./.